Ευαγγέλιον «κατά ΜΑΤΘΑΙΟΝ», κεφ. ΙΓ/13, εδ. 47 – 50.
47 Πάλιν ομοία είναι η βασιλεία των ουρανών με δίκτυον, το οποίον ερρίφθη εις την θάλασσαν και συνήγαγεν από παντός είδους
48 το οποίον, αφού εγεμίσθη, ανεβίβασαν επί τον αιγιαλόν και καθήσαντες συνέλεξαν τα καλά εις αγγεία, τα δε αχρεία έρριψαν έξω.
49 Ούτω θέλει είσθαι εν τη συντελεία του αιώνος. Θέλουσιν εξέλθει οι άγγελοι και θέλουσιν αποχωρίσει τους πονηρούς εκ μέσου των δικαίων,
50 και θέλουσι ρίψει αυτούς εις την κάμινον του πυρός εκεί θέλει είσθαι ο κλαυθμός και ο τριγμός των οδόντων.
ΣΧΟΛΙΑ:
Η παραβολή αυτή, τελευταία σε μία σειρά παραβολών του Κυρίου, παρομοιάζει τη βασιλεία του Θεού μ’ ένα δίχτυ που το έριξαν στη θάλασσα και πιάστηκαν μέσα σ’ αυτό διαφόρων λογιών ψάρια. Οι ψαράδες, αφού έφεραν το δίχτυ στον αιγιαλό, διάλεξαν τα καλά ψάρια και τα έβαλαν σε κατάλληλα σκεύη, ενώ ό,τι άχρηστο και ακατάλληλο για βρώση υπήρχε μέσα στο δίχτυ το πέταξαν έξω, μακριά.
Την παραβολή αυτή μας την ερμηνεύει ο Ίδιος ο Κύριος η δε εκπλήρωσή της τοποθετείται στο τέλος της περιόδου της «μεγάλης θλίψης», η οποία θα ξεσπάσει σαν πλημμύρα πάνω στην οικουμένη, όμοια της οποίας «ούτε έγινε ποτέ μέχρι σήμερα και ούτε πρόκειται να γίνει και πάλι στο μέλλον» (Ματθαίος ΚΔ/24: 21 & Αποκάλυψη Ζ/7: 14). Εκεί τοποθετείται και η δεύτερη έλευση «2α παρουσία» του Κυρίου Ημών Ιησού Χριστού (Αποκάλυψη ΙΘ/19: 11-16).
Οι «ψαράδες» είναι οι Άγγελοι του ουρανού, που σύμφωνα με το Λόγο του Θεού «είναι λειτουργικά πνεύματα, που αποστέλλονται προς υπηρεσία για εκείνους που πρόκειται να κληρονομήσουν σωτηρία;» (Εβραίους Α/1: 14).
Τα «καλά ψάρια» είναι οι πιστοί άνθρωποι του Θεού, Ιουδαίοι και Εθνικοί (Αποκάλυψη ΙΔ/14: 6).
Τα «άχρηστα αντικείμενα», οι αχρείοι, είναι οι αρνητές του Θεού, οι άπιστοι άνθρωποι απ’ όλες τις φυλές και όλα τα έθνη.
Το «δίχτυ», η σαγήνη, είναι ο αιώνιος και αψευδής Λόγος του Θεού, «το Ευαγγέλιο της σωτηρίας» (Εφεσίους Α/1: 13).
Η «θάλασσα» είναι οι άνθρωποι που ακούν το Λόγο του Θεού.
Ο "αιγιαλός" είναι η Εκκλησία του Θεού, εν Χριστώ Ιησού.
Ο Κύριος, για να γίνεται κατανοητός στους ανθρώπους, χρησιμοποιούσε απλές καθημερινές εκφράσεις και εικόνες παρμένες μέσα από τη ζωή και από το περιβάλλον. Έτσι λοιπόν μιλάει, για έναν αγρότη «σπορέα», επάγγελμα σύνηθες την εποχή εκείνη, που «εξήλθε για να σπείρει τον σπόρον αυτού» (Ματθαίος ΙΓ/13: 3-9), για έναν «ποιμένα» που αγαπάει τα πρόβατά του. Μάλιστα μιλάει και για έναν «μισθωτό ποιμένα». Αντιπαραβάλει μάλιστα την αγάπη του «ποιμένα» για τα πρόβατα με την αγάπη του «μισθωτού ποιμένα», για να καταλήξει ότι δεν υπάρχει σύγκριση μεταξύ αυτών των δύο. Είναι άλλη η αγάπη του ποιμένα, στον οποίο ανήκει το κοπάδι και ο οποίος «τη ζωή αυτού βάζει υπέρ των προβάτων» και είναι εντελώς διαφορετική η αγάπη του μισθωτού, εκείνου δηλ. που εργάζεται ως βοσκός, για να λάβει ένα μεροκάματο. Ο μισθωτός ποιμένας μπροστά σ’ έναν κίνδυνο που θ’ αντιμετωπίσει το κοπάδι, θα εγκαταλείψει το ποίμνιο και θα φύγει μακριά, για να σώσει τη ζωή του (Ιωάννης Ι/10: 15).
Μιλούσε με παραβολές ο Κύριος. «Ταύτα πάντα ελάλησεν ο Ιησούς διά παραβολών προς τους όχλους και χωρίς παραβολής δεν ελάλει προς αυτούς, διά να πληρωθή το ρηθέν διά του προφήτου, λέγοντος. Θέλω ανοίξει εν παραβολαίς το στόμα μου, θέλω απαγγείλει πράγματα κεκρυμμένα από καταβολής κόσμου» (Ματθαίος ΙΓ/13: 34-35). «Και εκείνος είπε: Σε σας (στους μαθητές) δόθηκε να γνωρίσετε τα μυστήρια της βασιλείας τού Θεού στους υπόλοιπους, όμως, με παραβολές, για να μη βλέπουν ενώ βλέπουν, και να μη καταλαβαίνουν ενώ ακούν» (Λουκάς Η/8: 10).
Είπε λοιπόν ο Κύριος: «Όμοια είναι η βασιλεία των ουρανών με δίκτυον το οποίον ερρίφθη εις την θάλασσαν και συνήγαγεν από παντός είδους». Το δίχτυ του Ευαγγελίου ρίχνεται μέσα στη θάλασσα των Εθνών. Ο Κύριος είχε δηλώσει στους μαθητές Του ότι θα τους κάνει «αλιείς ανθρώπων» (Ματθαίος Δ/4: 19). Λέγει λοιπόν ο Κύριος, προσπαθώντας να δώσει στους ανθρώπους μία εικόνα της Βασιλείας των Ουρανών: Φανταστείτε ένα μεγάλο δίχτυ το οποίο ρίχνει ο ψαράς στη θάλασσα και αφού γεμίσει το δίχτυ, το φέρνει έξω στον αιγιαλό και εκεί γίνεται ο διαχωρισμός, το κοινώς ξεδιάλεγμα. Πρόκειται για το δίχτυ της «τράτας» με το οποίο οι ψαράδες ψαρεύουν τα ψάρια. Αφού λοιπόν το ρίξουν το δίχτυ στη θάλασσα, μετά από κάποιο χρονικό διάστημα το σύρουν στη στεριά.
H πρώτη δουλειά του ψαρά, όταν θα βγει στην ακτή, είναι να σκύψει μέσα στο δίχτυ και να ξεχωρίσει τα χρήσιμα υλικά από τα άχρηστα. Ό,τι είναι χρήσιμο περισυλλέγεται και οδηγείται στην οικία του ψαρά, ό,τι δε είναι άχρηστο περισυλλέγεται και αυτό και ρίπτεται έξω. Αλήθεια πόσες φορές δεν έχουμε δει αυτή την εικόνα;
Αυτό ακριβώς θα συμβεί, λέει ο Κύριος, κατά την «συντέλεια του αιώνος» τούτου. Θα έρθουν οι άγγελοι και θα διαχωρίσουν τους δίκαιους από τους αχρείους, τους άδικους. Σήμερα ο δίκαιος ζει μαζί με τον άδικο και διώκεται και χλευάζεται απ’ αυτόν. Διαχρονικά ο άδικος Κάιν καταδιώκει το δίκαιο Άβελ. Ο Κύριος είπε: «Δεν είναι δούλος μεγαλύτερος του κυρίου αυτού. Εάν εμέ εδίωξαν, και σας θέλουσι διώξει» (Ιωάννης ΙΕ/15: 20). Παρά το κακό που γίνεται γύρω μας, ο Θεός συνεχίζει να «ανατέλλει τον ήλιον Αυτού (τον δικό Του ήλιο) επί πονηρούς και αγαθούς και να βρέχει επί δικαίους και αδίκους» (Ματθαίος Ε/5: 45), όμως θα έρθει η ώρα που τα πράγματα θα ξεχωρίσουν. Θα έρθει η ώρα που τα πράγματα θ’ αλλάξουν και οι δρόμοι θα χωρίσουν.
Μέσα στη «θάλασσα» του κόσμου θα συναντήσει κανείς πάρα πολλά είδη ανθρώπων, από τους οποίους άλλοι βρίσκονται μέσα στην άγνοια του Λόγου του Θεού και παραβλέπουν τη χάρη του Θεού διά Ιησού Χριστού (Εφεσίους Β/2: 8), ενώ προσπαθούν μάταια να δικαιωθούν με τα δικά τους «θρησκευτικά» έργα. Μέσα στον κόσμο θα συναντήσει κανείς αρνητές του Λόγου του Θεού, αχρείους, βλάστημους, άφρονες κλπ. Μια απέραντη φουρτουνιασμένη θάλασσα είναι ο κόσμος. Μέσα σ’ αυτήν τη θάλασσα έρχεται ο ψαράς, ο μεγάλος σπορέας, και ρίχνει το δίχτυ Του.
Έρχεται ο Κύριος, έρχεται ο κάθε εργάτης του Ευαγγελίου, που ορθοτομεί το Λόγο της Αληθείας και μέσα στη «θάλασσα» των χαμένων και αμαρτωλών ανθρώπων «ρίχνει» το Λόγο του Θεού, κηρύττει το Ευαγγέλιο της Σωτηρίας (Εφεσίους Α/1: 13) μ’ έναν και μόνο σκοπό να συλλέξει και να οδηγήσει στη σωτηρία χαμένους, ανθρώπους που ζουν μέσα στην άγνοια του Λόγου του Θεού, που ζουν χωρίς Θεό, χωρίς Χριστό και συνεπώς χωρίς καμία ελπίδα. Το κάνει προκειμένου οι ευρισκόμενοι στο σκοτάδι της άγνοιας, οι αμαρτωλοί άνθρωποι "να έρθουν εις εαυτόν" με σκοπό να σωθούν αιωνίως.
Ρίπτει λοιπόν ο ψαράς το δίχτυ του και μέσα σ’ αυτό συλλέγει ό,τι βρεθεί μέσα στη θάλασσα. Έτσι ακριβώς είναι και ο Λόγος του Θεού, απευθύνεται προς όλους τους ανθρώπους, όλων των κρατών, όλων των φυλών, όλων των χρωμάτων. Δεν ξεχωρίζει κανέναν, γιατί «ο Θεός θέλει όλοι να σωθούν και να έρθουν σε μετάνοια και σε επίγνωση της αλήθειας» (Α΄ Τιμοθέου Β/2: 4). Συγκαταβαίνει ο Κύριος και σήμερα. Με τον αιώνιο και αψευδή Λόγο Του προσπαθεί να πλησιάσει και να φέρει σε μετάνοια κάθε αμαρτωλό άνθρωπο.
Ο προφήτης «Σαμουήλ» αναφέρει χαρακτηριστικά: «Διότι αφεύκτως θέλομεν αποθάνει, και είμεθα ως ύδωρ διακεχυμένον επί της γης, το οποίον δεν επισυνάγεται πάλιν και ο Θεός δεν θέλει να απολεσθή ψυχή, αλλ' εφευρίσκει μέσα, ώστε ο εξόριστος να μη μένη εξωσμένος απ' αυτού» (Β΄ Σαμουήλ ΙΔ/14: 14). Εφευρίσκει τρόπους και μέσα ο Θεός, για να πλησιάσει τον καθένα και να του πει ότι δεν τον έχει ξεχάσει, τον αγαπάει και τον περιμένει να πάρει μια καθοριστική απόφαση μέσα στη ζωή του. Ν’ αποφασίσει μέσα στην ελευθερία του ο άνθρωπος να εγκαταλείψει «τους χοίρους» και να επιστρέψει στο σπίτι του Πατέρα (Λουκάς ΙΕ/15: 11-32).
Έρχεται να πει στον καθένα μέσα από το Ευαγγέλιο ο Θεός ότι έχει προμηθεύσει ένα Σωτήρα, και δι' Αυτού μια τέλεια και ολοκληρωμένη σωτηρία για τον καθένα που θα μετανοήσει, θα πιστέψει και θα Τον δεχθεί μέσα από την καρδιά του. Γι’ αυτή τη Σωτηρία διερωτάται ο συγγραφέας της επιστολής «προς Εβραίους» (κεφ. Β/2, εδ. 3) «Επειδή, αν ο λόγος που μιλήθηκε διαμέσου αγγέλων έγινε βέβαιος, και κάθε παράβαση και παρακοή έλαβε δίκαιη ανταπόδοση, πώς εμείς θα ξεφύγουμε, αν αμελήσουμε μια τόσο μεγάλη σωτηρία; Η οποία, αφού άρχισε να διακηρύσσεται διαμέσου τού Κυρίου, βεβαιώθηκε σε μας από εκείνους που άκουσαν».
Μέσα στη θάλασσα του κόσμου λοιπόν ρίπτεται το δίχτυ, που είναι το Ευαγγέλιο, το σωτήριο άγγελμα του Χριστού, το οποίο περιέχεται στον αψευδή και αιώνιο Λόγο του Θεού. Το Ευαγγέλιο δεν είναι για το εικονοστάσι, αλλά για "να το μελετάμε μέρα και νύχτα" (Ιησούς τ. Ναυή Α/1: 8), είναι ο αψευδής και αιώνιος Λόγος του Θεού. Το Ευαγγέλιο μας επισημαίνει ο Απ. Παύλος «είναι δύναμη Θεού για σωτηρία σε όλους όσους θα πιστέψουν σ’ αυτό» (Ρωμαίους Α/1: 16), είναι «λόγοι ζωής αιωνίου» (Ιωάννης Σ/6: 68). Εργάτες του Ευαγγελίου σε όλο το πρόσωπο της γης καθημερινά απλώνουν το δίχτυ του Λόγου του Θεού σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης. Πώς είναι δυνατόν να πιστέψουν οι άνθρωποι, αν δεν υπάρχει αυτός που θα κηρύξει; (Ρωμαίους Ι/10: 14). "η πίστις είναι εξ ακοής, η δε ακοή διά του λόγου του Θεού" (Ρωμαίους Ι/10: 17). Έρχεται το Πνεύμα του Θεού και σηκώνει μέσα από τον κόσμο Αποστόλους, Ευαγγελιστές, Ποιμένες, Διδασκάλους (Εφεσίους Δ/4: 11), που καθημερινά ρίχνουν τα δίχτυα τους μέσα στην θάλασσα του κόσμου, που κηρύττουν το Ευαγγέλιο. Η υπόσχεση του Κυρίου προς τους μαθητές Του ήταν: «Ελάτε πίσω μου και θα σας κάνω αλιείς ανθρώπων» (Ματθαίος Δ/4: 19).
Είναι δύσκολη και επικίνδυνη η δουλεία του ψαρά. Το ίδιο δύσκολη και επίπονη είναι η δουλειά αυτού που κηρύττει το Λόγο του Θεού. Απαιτείται πίστη και μεγάλη προσωπική θυσία, για να βαδίσει κανείς «στα ίχνη Εκείνου» (Α’ Πέτρου Β/2: 21). Αφού το δίχτυ πέσει μέσα στη θάλασσα μας λέει: «Συνάγει από παντός είδους….». Είναι μια μεγάλη αλήθεια ότι ο Λόγος του Θεού ποτέ δε θα επιστρέψει κενός (Ησαΐας ΝΕ/55: 10,11).
Καθημερινά βλέπουμε ανθρώπους να ακούν το Λόγο του Θεού και ν’ ανταποκρίνονται στο κάλεσμα του Ιησού Χριστού: «ελάτε σε Μένα οι κουρασμένοι και φορτωμένοι και εγώ θα σας αναπαύσω» (Ματθαίος ΙΑ/11: 28). Άλλοι παραβλέπουν το Ευαγγέλιο και στρέφονται προς τα γήινα, τα πρόσκαιρα και μάταια πράγματα τούτης της ζωής. Όπου πήγαινε ο Ιησούς, όχλος πολύς Τον ακολουθούσε. Μέσα σε τούτον τον όχλο κάποιοι ακολουθούσαν από περιέργεια, άλλοι για να γιατρευτούν, άλλοι για να φάνε και κάποιοι άλλοι, γιατί πίστευαν πραγματικά σ’ Αυτόν. Όμως θα έρθει η ώρα που το δίχτυ θα τραβηχτεί έξω στην ακτή. Θα έρθει η ώρα που «ο Θεός θα κλείσει την πόρτα της κιβωτού» (Γένεση Ζ/7: 16). Θα έρθει η ώρα που η «περίοδος της χάριτος» στην οποία ζούμε θα κλείσει. Θα έρθει η ώρα που θα ξεχωρίσουν οι «δόκιμες» από τις «μωρές» παρθένες (Ματθαίος ΚΕ/25: 1-13). Θα ξεχωρίσουν οι «υποκριτές» από τους «αληθινούς προσκυνητές» (Ιωάννης Δ/4: 23). Θα έρθει η ώρα που από άκρου εις άκρον της γης, ο Κύριος θα ξεκαθαρίσει το δίχτυ Του: «Οι μεν εις ανάστασιν ζωήν, οι δε εις ανάστασιν κρίσεως» (Ιωάννης Ε/5: 29). Κριτήριο για την τελική κρίση θα ένα και μοναδικό: «Αύτη είναι η κρίση, ότι το φως ήρθε στον κόσμο και οι άνθρωποι αγάπησαν το σκοτάδι μάλλον, παρά το φως γιατί τα έργα τους ήταν πονηρά» (Ιωάννης Γ/3: 19).
Οι «δίκαιοι», δηλ. αυτοί που πίστεψαν στο Χριστό (Ρωμαίους Ε/5: 19), που άνοιξαν την πόρτα της καρδιάς τους και Τον δέχτηκαν, θα εισέλθουν στη βασιλεία του Θεού, ενώ οι άδικοι δηλ. όλοι αυτοί που απέρριψαν το Χριστό και το σωτήριο Έργο της θυσίας Του θα παραδοθούν στον τόπο της φωτιάς, όπου θα κλαίνε και θα τρίζουν τα δόντια τους (εδ. 50). Η τελική κρίση των άδικων ανθρώπων θα γίνει μετά το τέλος της «χιλιετούς βασιλείας» του Χριστού (Αποκάλυψη Κ/20: 7-15).
Το μεγάλο ερώτημα το οποίο τίθεται και το οποίο καλά θα κάνουμε να είμαστε έτοιμοι ν’ απαντήσουμε είναι: «Πού θα περάσεις ψυχή την αιωνιότητα; Στη Βασιλεία του Θεού ή μακριά απ’ Αυτόν στην αιώνια απώλεια;»
Θα πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη σημασία στα λόγια του συγγραφέα της επιστολής «προς Εβραίους» (κεφ. Δ/4, εδ. 1–7) όπου αναφέρεται: «Ας φοβηθώμεν λοιπόν μήποτε, ενώ μένει εις ημάς επαγγελία να εισέλθωμεν εις την κατάπαυσιν αυτού, φανή τις εξ υμών ότι υστερήθη αυτής». Αυτό συνέβη με τους Ισραηλίτες που περιέρχονταν σαράντα ολόκληρα χρόνια μέσα στην έρημο, γιατί δεν πίστεψαν στις υποσχέσεις που τους είχε δώσει ο Θεός. Ο Κύριος οργίστηκε με την απιστία τους. «ούτως ώμοσα εν τη οργή μου, δεν θέλουσιν εισέλθει εις την κατάπαυσίν μου» (Εβραίους Γ/3: 11). Για το λόγο αυτό ο συγγραφέας μας προτρέπει: «προσέχετε, αδελφοί, να μη υπάρχη εις μήδενα από σας πονηρά καρδία απιστίας, ώστε να αποστατήση από Θεού ζώντος» (Εβραίους Γ/3: 12). Και στην επιστολή του ο Απ. «Ιούδας» (κεφ. Α/1: 5) αναφέρει: «Θέλω δε να σας υπενθυμίσω, αν και σεις εγνωρίσατε ήδη τούτο, ότι ο Κύριος, αφού έσωσε τον λαόν εκ γης Αιγύπτου, απώλεσεν ύστερον τους μη πιστεύσαντας».
Aς ελέγξουμε τους εαυτούς μας με πολλή προσοχή. Όλοι όσοι ομολογούμε πίστη στο Χριστό έχουμε την υπόσχεση του Κυρίου ότι «θα έλθει να μας παραλάβει για να είμαστε και εμείς εκεί που είναι Αυτός» (Ιωάννης ΙΔ/14: 2,3). Ας προσέξουμε μήπως την ώρα που θα ακουστεί η φωνή του Θεού «ιδού ο Νυμφίος έρχεται» ανακαλύψουμε ότι δεν έχουμε επάρκεια από λάδι (Πνεύμα Άγιο) και χρειαστεί «να απέλθωμεν εις τους πωλούντας διά να αγοράσωμεν..», όπως ακριβώς που συνέβη με τις «μωρές παρθένες» (Ματθαίος ΚΕ/25: 10).
Και συνεχίζει ο συγγραφέας της επιστολής «προς Εβραίους»: «Διότι ημείς ευηγγελίσθημεν, καθώς και εκείνοι αλλά δεν ωφέλησεν εκείνους ο λόγος, τον οποίον ήκουσαν, επειδή δεν ήτο εις τους ακούσαντας ηνωμένος με την πίστιν».
3 Διότι εισερχόμεθα εις την κατάπαυσιν ημείς οι πιστεύσαντες, καθώς είπεν· Ούτως ώμοσα εν τη οργή μου, δεν θέλουσιν εισέλθει εις την κατάπαυσίν μου αν και τα έργα αυτού ετελείωσαν από καταβολής κόσμου". Η ανάπαυση της Χαναάν συμβολίζει την αιώνια ζωή δια του Χριστού, την οποία χαρίζει ο Θεός σε κάθε πιστό του Χριστού, ο οποίος Τον δέχεται Σωτήρα και Κύριο της ζωής του. «Κι αυτή είναι η υπόσχεση, που αυτός υποσχέθηκε σε μας: Την αιώνια ζωή» (Α’ Ιωάννου Β/2: 25). «Αυτά τα έγραψα σε σας που πιστεύετε στο όνομα του Υιού τού Θεού, για να γνωρίζετε ότι έχετε αιώνια ζωή, και για να πιστεύετε στο όνομα του Υιού τού Θεού» (Α’ Ιωάννου Ε/5: 13).
Δύο κατηγορίες ανθρώπων αναγνωρίζει ο Κύριος: Τους «σωσμένους πιστούς» και τους «χαμένους αδιάφορους».
Το κλειδί που ανοίγει την πόρτα του ουρανού είναι η πίστη στο Θεό, διά του Κυρίου Ιησού Χριστού. Πίστη στη δύναμη του Θεού, στον αιώνιο και αψευδή Λόγο Του, πίστη στο αντικαταστατικό Έργο της σωτηρίας που έκανε ο Χριστός πάνω στο σταυρό, για τη λύτρωση από την αμαρτία όλων των ανθρώπων. Ο συγγραφέας της επιστολής "προς Εβραίους" (ΙΑ/11: 6) τονίζει: «χωρίς πίστη είναι αδύνατο να ευαρεστήσει κανείς το Θεό». Όσοι θα πιστέψουν στις υποσχέσεις Του Θεού θα μπουν στον τόπο της «ανάπαυσής» Του. Με όλους αυτούς που θα απιστήσουν, που δε θα Τον εμπιστευτούν, ο Θεός θα οργιστεί μαζί τους, όπως ακριβώς είχε οριστεί και με τους πατέρες τους που δεν πίστεψαν στα λόγια Του και δίστασαν να μπουν στη γη της Επαγγελίας. Ο συγγραφέας της επιστολής «προς Εβραίους» (Γ/3: 9-11) αναφέρει:
9 όπου οι πατέρες σας με επείρασαν, με εδοκίμασαν και είδον τα έργα μου τεσσαράκοντα έτη
10 διά τούτο δυσηρεστήθην εις την γενεάν εκείνην και είπον· Πάντοτε πλανώνται εν τη καρδία αυτών και αυτοί δεν εγνώρισαν τας οδούς μου·
11 ούτως ώμοσα εν τη οργή μου, δεν θέλουσιν εισέλθει εις την κατάπαυσίν μου·
Το επαναλαμβάνει για να δώσει έμφαση στο ότι ο Θεός μας έχει υποσχεθεί ανάπαυση.
6 Επειδή λοιπόν μένει να εισέλθωσί τινές εις αυτήν, και οι πρότερον ευαγγελισθέντες δεν εισήλθον δι' απείθειαν
7 πάλιν διορίζει ημέραν τινά, Σήμερον, λέγων διά του Δαβίδ, μετά τοσούτον καιρόν, καθώς είρηται. Σήμερον, εάν της φωνής αυτού ακούσητε, μη σκληρύνητε τας καρδίας σας (Εβραίους Δ/4: 6,7).
Δίνει ευκαιρίες ο Κύριος, ας είμαστε προσεκτικοί διότι «Δεν θέλει δικολογεί διαπαντός ουδέ θέλει φυλάττει την οργήν αυτού εις τον αιώνα» (Ψαλμός ΡΓ/103: 9). ---