Ευαγγέλιον "κατά ΛΟΥΚΑΝ", κεφ. ΙΘ/19, εδ. 11 – 27.
11 Και ενώ αυτοί τα άκουγαν αυτά, προσθέτοντας είπε μια παραβολή, επειδή ήταν κοντά στην Ιερουσαλήμ, κι αυτοί νόμιζαν ότι η βασιλεία τού Θεού επρόκειτο να φανεί αμέσως.
12 Είπε, λοιπόν: Κάποιος ευγενής άνθρωπος πήγε σε μια μακρινή χώρα, για να πάρει για τον εαυτό του βασιλεία, και να επιστρέψει.
13 Και αφού κάλεσε δέκα από τους δικούς του δούλους, τους έδωσε δέκα μνες, και τους είπε: Πραγματευθείτε μέχρις ότου έρθω.
14 Οι συμπολίτες του, όμως, τον μισούσαν, και έστειλαν πίσω απ' αυτόν πρέσβεις, λέγοντας: Δεν θέλουμε να βασιλεύσει αυτός επάνω σε μας.
15 Και όταν γύρισε, παίρνοντας τη βασιλεία, είπε να κληθούν κοντά του οι δούλοι εκείνοι, στους οποίους έδωσε το ασήμι, για να μάθει τι κέρδισε κάθε ένας.
16 Και ήρθε ο πρώτος, λέγοντας: Κύριε, η μνα σου κέρδισε δέκα μνες.
17 Και του είπε: Εύγε, δούλε αγαθέ επειδή στο ελάχιστο φάνηκες πιστός, έχε εξουσία επάνω σε δέκα πόλεις.
18 Και ήρθε ο δεύτερος λέγοντας: Κύριε, η μνα σου έκανε πέντε μνες.
19 Είπε δε και σε τούτον: Κι εσύ, γίνε εξουσιαστής επάνω σε πέντε πόλεις.
20 Ήρθε και άλλος, λέγοντας: Κύριε, να! η μνα σου, που είχα φυλαγμένη μέσα σε μαντήλι
21 επειδή, σε φοβόμουν για τον λόγο ότι, είσαι αυστηρός άνθρωπος παίρνεις ό,τι δεν έβαλες, και θερίζεις ό,τι δεν έσπειρες.
22 Και λέει σ' αυτόν: Από το στόμα σου θα σε κρίνω, δούλε πονηρέ ήξερες ότι εγώ είμαι άνθρωπος αυστηρός, παίρνοντας ό,τι δεν έβαλα, και θερίζοντας ό,τι δεν έσπειρα
23 γιατί, λοιπόν, δεν έδωσες το ασήμι μου στην τράπεζα, ώστε εγώ μόλις ερχόμουν να το έπαιρνα μαζί με τον τόκο;
24 Και είπε στους παραβρισκόμενους: Αφαιρέστε του τη μνα, και δώστε την σ' αυτόν που έχει τις δέκα μνες.
25 Και του είπαν: Κύριε, έχει δέκα μνες.
26 Επειδή, σας λέω, ότι σε καθέναν που έχει, θα δοθεί. Ενώ από εκείνον, όμως, που δεν έχει, και ό,τι έχει, θα αφαιρεθεί απ' αυτόν.
27 Πλην, εκείνους τους εχθρούς μου, που δεν με θέλησαν να βασιλεύσω επάνω τους, φέρτε τους εδώ, και κατασφάξτε τους μπροστά μου.
ΣΧΟΛΙΑ :
«Υπέρ του Χριστού λοιπόν είμεθα πρέσβεις, ως εάν σας παρεκάλει ο Θεός δι' ημών δεόμεθα λοιπόν υπέρ του Χριστού, διαλλάγητε προς τον Θεόν» (Β΄ Κορινθίους Ε/5: 20).
Καθώς ο Ιησούς πλησίαζε στην Ιερουσαλήμ προερχόμενος από την Ιεριχώ, πολλοί από αυτούς που τον ακολουθούσαν νόμιζαν ότι η βασιλεία του Θεού θα φανερωνόταν αμέσως. Με την παραβολή των δέκα μνων ο Κύριος τους έβγαλε από τις απατηλές τους ελπίδες. Τους αποκάλυψε ότι θα υπάρξει ένα μεσοδιάστημα ανάμεσα στην πρώτη και τη δεύτερη έλευση Του Κυρίου, κατά το οποίο οι δούλοι Του, οι δικοί Του άνθρωποι, θα πρέπει να εργαστούν για την υπόθεση της Βασιλείας Του.
Τους είπε λοιπόν ο Κύριος ότι ένας ευγενής άνθρωπος έφυγε και πήγε σε μια μακρινή χώρα. Ο Λόγος του Θεού μας αποκαλύπτει ότι πήγε, για να γίνει Βασιλιάς και αφού θα γινόταν Βασιλιάς, κάποια στιγμή θα επέστρεφε πάλι πίσω στην πατρίδα του. Πριν φύγει, κάλεσε δέκα δούλους Του και μοίρασε σε καθέναν απ' αυτούς από ένα νόμισμα. Καθώς τους χαιρετούσε τους εξέφρασε την τελευταία επιθυμία του. Τους είπε λοιπόν: «πραγματευθείτε μέχρι να επιστρέψω». Κρατήστε αυτήν την αξία, μιλήστε γι’ αυτή, αυξήστε την, διαπραγματευθείτε την μέχρι να έλθω και πάλι κοντά σας.
«Πραγματευθείτε». Είναι η τελευταία επιθυμία του ευγενούς αυτού ανθρώπου προς τους δικούς Του, που συνοδεύεται και από μία υπόμνηση και μια διαβεβαίωση: «Θα ξανάρθω». Το ποιος είναι ο ευγενής αυτός άνθρωπος εύκολα μπορεί να το καταλάβει ο καθένας. Πρόκειται για τον Κύριο Ιησού Χριστό, ο Οποίος ήρθε στη γη και πέθανε πάνω στο σταυρό για τις αμαρτίες όλων των ανθρώπων. Ο αιώνιος λόγος του Θεού μας αναφέρει χαρακτηριστικά. «Επειδή και ο Χριστός άπαξ έπαθε δια τας αμαρτίας, ο δίκαιος υπέρ των αδίκων, δια να φέρει ημάς προς τον Θεό, θανατωθείς μεν κατά την σάρκα, ζωοποιηθείς δε δια του πνεύματος» (Α΄ Πέτρου Γ/3: 18). Έτσι λοιπόν, αφού έγινε Σωτήρας και Λυτρωτής ως αντικαταστάτης στο θάνατο μιας ολόκληρης αμαρτωλής ανθρωπότητας, ο Θεός Τον ανάστησε από τους νεκρούς. Ο Απ. Παύλος αναφέρει ότι θα πρέπει να γνωρίζουμε πως «ο Χριστός αναστάς εκ νεκρών δεν αποθνήσκει πλέον, θάνατος αυτόν δεν κυριεύει πλέον» (Ρωμαίους Σ/6: 9). Μετά απ’ αυτά ανελήφθη στον ουρανό (Α΄ Τιμοθέου Γ/3: 16) και κάθισε στα δεξιά του Πατέρα (Εβραίους Ι/10: 12), όπου και έγινε Βασιλιάς.
Στην επιστολή «Α΄ προς Κορινθίους» (κεφ. Ε/5, εδ. 10) αναφέρεται: «Διότι πρέπει να βασιλεύει εωσού θέσει πάντας τους εχθρούς υπό τους πόδας αυτού. Έσχατος εχθρός καταργείται ο θάνατος». Ο Ιησούς Χριστός είναι Βασιλιάς στον ουρανό. Όμως σύμφωνα με την υπόσχεσή Του ο Βασιλιάς αυτός "θα ξανάρθει". Ήταν κατηγορηματικός ο Κύριος προς τους μαθητές Του: «Υπάγω να σας ετοιμάσω τόπον και πάλι θα έρθω, για να σας παραλάβω για να είστε και σεις εκεί που είμαι Εγώ» (Ιωάννης ΙΔ/14: 3). Ήταν κατηγορηματικοί οι άγγελοι προς τους μαθητές που έβλεπαν τον Ιησού Χριστό την ώρα της ανάληψης να ανεβαίνει στον ουρανό: «Άνδρες Γαλιλαίοι, τι κάθεστε και βλέπετε στον ουρανό. Ούτος ο Ιησούς , ο οποίος ανελήφθη εις τον ουρανό, θα ξανάρθει με τον ίδιο τρόπο που τον είδατε να φεύγει για τον ουρανό» (Πράξεις Α/1: 11).
Αποτελεί μια μεγάλη Βιβλική αλήθεια ότι ο Κύριος θα ξανάρθει. Αλήθεια το πιστεύουμε αυτό ειλικρινά ότι ο Κύριος Ιησούς Χριστός θα ξανάρθει; Το ερώτημα των μαθητών ήταν: «πότε θέλουσι γείνει ταύτα, και τι το σημείον όταν ταύτα πάντα μέλλωσι να συντελεσθώσιν;» (Μάρκος ΙΓ/13: 4). Η απάντηση του Κυρίου ήταν: «περί δε της ημέρας εκείνης και της ώρας ουδείς γινώσκει, ουδέ οι άγγελοι των ουρανών, ειμή ο Πατήρ μου μόνος» (Ματθαίος ΚΔ/24: 36).
Αλήθεια ποια θα πρέπει να είναι η στάση η δική μας τις ώρες τούτες της προσμονής; «προσμένοντες την μακαρίαν ελπίδα και επιφάνειαν της δόξης του μεγάλου Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού» (Τίτος Β/2: 13). Ο ερχομός του Κυρίου σύμφωνα με τα σημεία των καιρών είναι πάρα πολύ κοντά. Είναι βέβαιο ότι ο Κύριος θα είχε έρθει, όμως ας είμαστε προσεκτικοί. «Δεν βραδύνει ο Κύριος την υπόσχεσιν Αυτού, ως τινές λογίζονται τούτο βραδύτητα, αλλά μακροθυμεί εις ημάς, μη θέλων να απολεσθώσι τινές, αλλά πάντες να έλθωσιν εις μετάνοιαν» (Β΄ Πέτρου Γ/3: 9). Αυτός είναι ο λόγος της καθυστέρησης του ερχομού του Κυρίου.
Ο Κύριος, μέχρι να έρθει, ζητά από μας να εργαζόμαστε για την υπόθεση του Ευαγγελίου. Μάλιστα ο Απ. Παύλος μας υποδεικνύει και πώς να εργαζόμαστε «γίνεσθε στερεοί, αμετακίνητοι, περισσεύοντες πάντοτε εις το έργον του Κυρίου, γινώσκοντες ότι ο κόπος σας δεν είναι μάταιος εν Κυρίω» (Α΄ Κορινθίους ΙΕ/15: 58).
Ο Κύριος μας προτρέπει να πραγματευθούμε επωφελώς τη σωτηρία που μας προσφέρει και ο Απ. Παύλος μας συμβουλεύει: «ας μη αποκάμνουμε πράττοντας το καλό επειδή, αν δεν αποκάμνουμε, θα θερίσουμε στον πρέποντα καιρό. Επίσης «ενόσω έχουμε καιρό, ας εργαζόμαστε το καλό σε όλους, μάλιστα δε στους οικείους τής πίστης» (Γαλάτας Σ/6: 9-10).
Με την παραβολή των «δέκα μνών» ο Κύριος έρχεται να μας διδάξει ότι μέχρι την επιστροφή Του πρέπει να εργαζόμαστε και για το σκοπό αυτό θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τις αξίες τις οποίες Εκείνος μας έχει εμπιστευθεί. Επίσης ο Κύριος ορίζει και το χρονικό όριο μέσα στο οποίο ο πιστός άνθρωπος θα πρέπει να εργάζεται για τα πράγματα του Θεού «μέχρι της ελεύσεως Αυτού». Τότε μόνον θα σταματήσει η αποστολή, την οποία μας έχει αναθέσει ο Κύριος.
Έτσι λοιπόν η επικείμενη επιστροφή του Κυρίου θα πρέπει, σε κάθε περίπτωση, να είναι ένα κίνητρο για δράση και σε καμία περίπτωση λόγος εφησυχασμού, που θα μας αποτρέπει από κάθε δραστηριότητα, κάτι που θα μας οδηγήσει σε πνευματική χαλαρότητα. Οι πρώτοι Χριστιανοί νόμιζαν, καθώς έβλεπαν τον Κύριο και άκουγαν τα κηρύγματά Του, ότι η Βασιλεία του Θεού έμελλε ευθύς να φανεί στις ημέρες τους. Πολλοί μάλιστα δεν είχαν και κανένα ενδιαφέρον να εργασθούν. Γι’ αυτό και ο Παύλος αναγκάστηκε να πει κάποτε εκείνο το περίφημο: «Ο μη εργαζόμενος μηδέ εσθιέτω» (Β΄ Θεσσαλονικείς Γ/3: 10). Θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, ο ίδιος ο Κύριος εργάζεται «Εγώ πρέπει να εργάζωμαι τα έργα του πέμψαντός με, εωσού είναι ημέρα έρχεται νυξ ότε ουδείς δύναται να εργάζηται» (Ιωάννης Θ/9: 4). Ο Απ. Παύλος μας προτρέπει: «ας μη κοιμώμεθα ως και οι λοιποί, αλλ' ας αγρυπνώμεν και ας εγκρατευώμεθα» (Α΄ Θεσσαλονικείς Ε/5: 6).
Αυτή θα πρέπει να είναι η στάση και η συμπεριφορά μας, μέχρι να έρθει ο Κύριος. Όταν έρθει, μας αναφέρει ο λόγος του Θεού, θα καλέσει τους δούλους Του και θα ζητήσει απ’ αυτούς λογαριασμό σχετικά με το πώς πραγματεύτηκαν την αξία που τους εμπιστεύτηκε; Πώς διαχειρίστηκαν εκείνα που τους είχε χαρίσει; Πως χρησιμοποίησαν όλες εκείνες τις ευλογίες που τους είχε δώσει; Έφεραν καρπό, είχαν κέρδος ή μήπως είχαν ζημιά; Με τον τρόπο αυτό θέλει να διαπιστώσει ο Κύριος την ικανότητά μας στο να διαχειριστούμε όλα εκείνα τα οποία μας εμπιστεύθηκε καθώς επίσης και την πιστότητά μας στο λόγο και τις υποσχέσεις Του. Κάθε "μνα" αντιπροσωπεύει ένα πνευματικό κεφάλαιο, το οποίο θα έπρεπε ο κάθε δούλος να εκμεταλλευθεί κατάλληλα, ώστε να αποκτήσει ωφέλεια πνευματική τόσο για τον εαυτόν του όσο και για τους άλλους ανθρώπους γύρω του.
Στην επιστροφή Του ο Κύριος θα καλέσει τους δούλους, για να μάθε τι κέρδισε έκαστος (Λουκάς ΙΘ/19: 15). Η πρόσκληση θα είναι γενική, αλλά τα κέρδη θα αναζητηθούν προσωπικά από κάθε δούλο του Κυρίου. Στην επιστολή "Β΄ Κορινθίους" (Ε/5: 10) αναφέρεται: «Επειδή, πρέπει όλοι να εμφανιστούμε μπροστά στο βήμα τού Χριστού, ώστε κάθε ένας να ανταμειφτεί σύμφωνα με εκείνα που έπραξε διαμέσου τού σώματος, είτε αγαθό είτε κακό».
Ο Κύριος προσφέρει και σήμερα ίσες πνευματικές ευκαιρίες για όλους (Πράξεις ΙΑ/11: 17). Οι μεγάλες αξία που ο Κύριος έχει εμπιστευθεί σε κάθε πιστό άνθρωπο είναι:
1/ «η δωρεάν κατά χάριν σωτηρία» την οποία προσφέρει και σήμερα ο Θεός σε όλους τους ανθρώπους (Εφεσίους Β/2: 8). Μαζί με τη σωτηρία προσφέρει ο Κύριος και τα πνευματικά εφόδια που χρειάζονται, για να εκμεταλλευτεί ο άνθρωπος σωστά τη σωτηρία του.
2/ Κοινό εφόδιο για όλους είναι ο Μονογενής Υιός του Θεού, τον οποίο ο Θεός έδωσε από αγάπη για τη σωτηρία του κόσμου (Ιωάννης Γ/3: 16).
3/ Ένα άλλο εφόδιο είναι η πίστη στο Πρόσωπο αυτό, η οποία "άπαξ παρεδόθη εις τους Αγίους" (επιστολή Ιούδα Α/1: 3).
4/ Ένα ακόμα εφόδιο είναι ο Λόγος του Θεού, ο οποίος αποτελεί πνευματική τροφή για τον κάθε άνθρωπο (Ματθαίος Δ/4: 4 & Λουκάς Δ/4: 4). Είναι «λόγοι ζωής αιωνίου» (Ιωάννης Σ/6: 68). Είναι «είναι δύναμις Θεού προς σωτηρίαν εις πάντα τον πιστεύοντα» (Ρωμαίους Α/1: 16).
Αυτές είναι οι βασικές αξίες τις οποίες ο Κύριος εμπιστεύτηκε στους δικούς Του με την παραγγελία: «πραγματευθείτε εωσού έλθω». Αυτό το μεγάλο κεφάλαιο θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί κατάλληλα, να μη μείνει ανεκμετάλλευτο, έτσι ώστε να γνωρίσουν και άλλες ψυχές τη σωτηρία του Χριστού, αλλά και για να μπορέσουν να τελειοποιηθούν οι δικοί Του.
Ο άνθρωπος δεν καλείται να εργαστεί, για να αποκτήσει τη σωτηρία του. Αυτή προσφέρεται στον άνθρωπο "δωρεάν κατά χάριν" από το Θεό σε κάθε έναν που ειλικρινά θα μετανοήσει για το αμαρτωλό παρελθόν του και θα πιστέψει με όλη την καρδιά του σε Εκείνον τον οποίον ο Θεός απέστειλε για τη σωτηρία των ανθρώπων. Προσφέρεται σε καθέναν που θα πιστέψει στη δύναμη του αθώου αίματος του Ιησού Χριστού, που "καθαρίζει την ψυχή του ανθρώπου από κάθε αμαρτία" (Α΄ Ιωάννου Α/1: 7).
Ο άνθρωπος που «κατά χάριν» έλαβε από το Θεό τη σωτηρία του, η οποία βασίζεται στο πολύτιμο αίμα της θυσίας του Χριστού πάνω στο σταυρό, καλείται τώρα να εργαστεί κάτω από την καθοδήγηση του Αγίου Πνεύματος με καθαρότητα για την εξάπλωση της Βασιλείας Του Θεού στις καρδιές των ανθρώπων, ακολουθώντας πάντοτε τις προτροπές του λόγου του Θεού.
• Πολιτεύεστε αξίως του ευαγγελίου του Χριστού (Φιλιππησίους Α/1: 27).
• Μη συμμορφώνεστε με τον αιώνα τούτο, αλλά μεταμορφώνεστε δια της ανακαινίσεως του νοός σας (Ρωμαίους ΙΒ/12: 2).
• Καρποφορούντες εις παν έργον αγαθόν και αυξανόμενοι στην επίγνωση του Θεού (Κολοσσαείς Α: 10).
• Περιπατείτε εν φρονήσει προς τους έξω, εξαγοραζόμενοι τον καιρό (Κολοσσαείς Δ/4: 5).
• Αγρυπνούντες με πάσαν προσκαρτέρισιν και δέησιν υπέρ των Αγίων (Εφεσίους Σ/6: 18).
Η παραμέληση όλων των παραπάνω εντολών και πολλών άλλων καθιστά τον πιστό άνθρωπο αναποτελεσματικό στην μαρτυρία του, ενώ παράλληλα τον αποδυναμώνει πνευματικά.
Πώς θα έλθει ο Κύριος μας το αναφέρει ο Λόγος του Θεού στην επιστολή "Α΄ προς Θεσσαλονικείς", (κεφ. Δ/4, εδάφ. 13 – 18).
13 Δεν θέλω δε να αγνοήτε, αδελφοί, περί των κεκοιμημένων, διά να μη λυπήσθε καθώς και οι λοιποί οι μη έχοντες ελπίδα.
14 Διότι εάν πιστεύωμεν ότι ο Ιησούς απέθανε και ανέστη, ούτω και ο Θεός τους κοιμηθέντας διά του Ιησού θέλει φέρει μετ' αυτού.
15 Διότι τούτο σας λέγομεν διά του λόγου του Κυρίου, ότι ημείς οι ζώντες, όσοι απομένομεν εις την παρουσίαν του Κυρίου, δεν θέλομεν προλάβει τους κοιμηθέντας
16 επειδή αυτός ο Κύριος θέλει καταβή απ' ουρανού με κέλευσμα, με φωνήν αρχαγγέλου και με σάλπιγγα Θεού, και οι αποθανόντες εν Χριστώ θέλουσιν αναστηθή πρώτον,
17 έπειτα ημείς οι ζώντες όσοι απομένομεν θέλομεν αρπαχθή μετ' αυτών εν νεφέλαις εις απάντησιν του Κυρίου εις τον αέρα, και ούτω θέλομεν είσθαι πάντοτε μετά του Κυρίου.
18 Λοιπόν παρηγορείτε αλλήλους με τους λόγους τούτους.
Ας προσέξουμε κάποιες ακόμα προϋποθέσεις του «Πραγματευθείτε μέχρις ότου έρθω».
• Καθώς ο Χριστιανός θα διαπραγματεύεται, δε θα πρέπει ποτέ να ξεχνά ότι είναι «δούλος
του Κυρίου» και όχι αφεντικό. Γι’ αυτό θα πρέπει να είναι πάνω απ’ όλα ταπεινός, να δείχνει υπομονή, υπακοή, πιστότητα και εργατικότητα. Να μην ξεχνάει ποτέ ότι το αφεντικό του θα επιστρέψει και θα του ζητήσει λόγο για τη διαχείριση που του εμπιστεύτηκε.
• Μια δεύτερη προϋπόθεση του σωστού «πραγματεύεσθε» είναι να είναι σωστός
διαχειριστής. Να έχει συναίσθηση ότι αυτά που κατέχει δεν είναι δικά του, αλλά είναι ξένα. Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να τα οικειοποιηθεί, να τα εκμεταλλευτεί για δικό του όφελος, για την προβολή του και επίσης δε μπορεί να τα «θάψει» μέσα στη γη. Το μήνυμα του Ευαγγελίου είναι: "Πραγματευθείτε τα πάντα για λογαριασμό του Θεού, χωρίς να φροντίζετε για τον εαυτόν σας ή για οποιοδήποτε προσωπικό όφελος".
• Το νόμισμα που κατείχε ο «ανίκανος» δούλος δόθηκε σ’ εκείνον που είχε κερδίσει άλλα
δέκα νομίσματα (εδ. 24). Ο άξιος δούλος χάριν στο ενδιαφέρον και την ικανότητά του αναπληρώνει τα κενά πέρα από τις δικές του υποχρεώσεις.
Κλείνοντας θα έλεγα κάτι ακόμα. Ευλογημένοι κατά την επιστροφή του Κυρίου θα είναι εκείνοι που χρησιμοποίησαν το "πνευματικό κεφάλαιο" που τους εμπιστεύτηκε ο Θεός «σπείροντες μετά δακρύων». Ο λόγος του Θεού αναφέρει: «Οι σπείροντες μετά δακρύων εν αγαλλιάσει θέλουσι θερίσει. Όστις εξέρχεται και κλαίει, βαστάζων σπόρον πολύτιμον, ούτος βεβαίως θέλει επιστρέψει εν αγαλλιάσει, βαστάζων τα χειρόβολα αυτού» (Ψαλμός ΡΚΣ/126: 5). Μπροστά στο βήμα του Χριστού θα λάβουν από το Δίκαιο Κριτή τη χαρά της ανταμοιβής των έργων τους.
Πραγματεύτηκαν σωστά τις αιώνιες πνευματικές αλήθειες που ο Θεός τους είχε εμπιστευτεί και απεκόμισαν αιώνια πνευματικά οφέλη. Αλίμονο σ’ εκείνους που δε διαπραγματεύτηκαν σωστά, που δεν πήραν σοβαρά τα πράγματα του Θεού μέσα στην πνευματική τους ζωή, που θεώρησαν «κοινό του αίμα του Κυρίου Ιησού Χριστού» (Εβραίους, κεφ. Ι/10, εδ. 29) που και αδιαφόρησαν για τη θυσία Του. Ο αιώνιος λόγος του Θεού είναι κατηγορηματικός: «Διότι εάν ο λόγος ο λαληθείς δι' αγγέλων έγινε βέβαιος, και πάσα παράβασις και παρακοή έλαβε δικαίαν μισθαποδοσίαν, πως ημείς θέλομεν εκφύγει, εάν αμελήσωμεν τόσον μεγάλην σωτηρίαν; ήτις αρχίσασα να λαλήται διά του Κυρίου, εβεβαιώθη εις ημάς υπό των ακουσάντων» (Εβραίους Β/2: 3). ---
