Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Τετάρτη 13 Ιανουαρίου 2021

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑ.

Επιστολή «προς Ρωμαίους», κεφ. ΙΓ/13, εδ. 11 – 14. 

11 Και μάλιστα, εξεύροντες τον καιρόν, ότι είναι ήδη ώρα να εγερθώμεν εκ του ύπνου διότι είναι πλησιεστέρα εις ημάς η σωτηρία παρ' ότε επιστεύσαμεν. 
12 Η νυξ προεχώρησεν, η δε ημέρα επλησίασεν ας απορρίψωμεν λοιπόν τα έργα του σκότους και ας ενδυθώμεν τα όπλα του φωτός. 
13 Ας περιπατήσωμεν ευσχημόνως ως εν ημέρα, μη εις συμπόσια και μέθας, μη εις κοίτας και ασελγείας, μη εις έριδα και φθόνον 
14 αλλ' ενδύθητε τον Κύριον Ιησούν Χριστόν, και μη φροντίζετε περί της σαρκός εις το να εκτελήτε τας επιθυμίας αυτής. 

 Επιστολή «προς Εφεσίους», κεφ. Ε/5, εδ. 14-16. 
14 Δια τούτο λέγει: Σηκώθητι ο κοιμώμενος και ανάστηθι εκ των νεκρών, και θέλει σε φωτίσει ο Χριστός. 
15 Προσέχετε λοιπόν πως να περιπατήτε ακριβώς, μη ως άσοφοι, αλλ' ως σοφοί, 
16 εξαγοραζόμενοι τον καιρόν, διότι αι ημέραι είναι πονηραί. 

          ΣΧΟΛΙΑ: 
        Στο βιβλίο του Ιωάννη Βουνιάνου που εκδόθηκε στα 1678 στην Αγγλική γλώσσα με τίτλο: «Ο Αποδημητής» και μεταφράστηκε στην Ελληνική γλώσσα το 1862 με τον τίτλο «Το μεγάλο ταξίδι» αναφέρονται τα εξής: «Καθώς ο Χριστιανός οδοιπόρος, συνοδευόμενος από το φίλο του τον Ελπιδοφόρο ξεκινάνε για το μεγάλο ταξίδι, που δεν είναι άλλο από την πορεία του Χριστιανού σ’ αυτή τη γη μέχρι να φτάσεις στον ουρανό, κάποιος τους έδωσε ένα σχεδιάγραμμα του δρόμου, που δεν είναι άλλο από το λόγο του Θεού, ένας άλλος τους είπε να φυλάγονται από τον κόλακα και ένας άλλος τους είπε να προσέξουν να μην κοιμηθούν στη «Μαγεμένη Χώρα». 
      Καθώς οι δύο οδοιπόροι βάδιζαν, έφτασαν σ’ έναν τόπο όπου ο αέρας ήταν τέτοιος που νάρκωνε τους ταξιδιώτες και τους έκανε να νυστάζουν. Εδώ ο Ελπιδοφόρος άρχισε να γίνεται βαρύς και να νυστάζει. Είπε λοιπόν στο Χριστιανό: 
--Άρχισα να νιώθω τόσο ναρκωμένος που με δυσκολία μπορώ να κρατήσω ανοιχτά τα μάτια μου. Ας ξαπλώσουμε εδώ να κοιμηθούμε λίγο 
--Κάθε άλλο! Είπε ο Χριστιανός. Αν κοιμηθούμε, ίσως δεν ξυπνήσουμε ποτέ ξανά. 
 --Γιατί αδελφέ μου; Ο ύπνος είναι γλυκός γι’ αυτόν που δουλεύει. Θα φρεσκαριστούμε αν κοιμηθούμε λιγάκι. 
 --Δε θυμάσαι που ένας από τους τσοπάνους μας είπε να φυλαχτούμε από τη μαγεμένη χώρα; Ήθελε να μας πει να προσέξουμε μην κοιμηθούμε. 
 --Παραδέχομαι το λάθος μου είπε ο Ελπιδοφόρος! Αν ήμουν μόνος μου και κοιμόμουν εδώ θα κινδύνευα να πεθάνω. 
        Στο βιβλίο των «Παροιμιών» (κεφ. Σ/6, εδ. 10,11) αναφέρεται: «Ολίγος ύπνος, ολίγος νυσταγμός, ολίγη συμπλοκή των χειρών εις τον ύπνον, έπειτα η πτωχεία σου έρχεται ως ταχυδρόμος και η ένδειά σου ως ανήρ ένοπλος». Ο λόγος του Θεού μας προτρέπει να είμαστε "πνευματικά ξάγρυπνοι". Ο Κύριος Ιησούς Χριστός έχει υποσχεθεί σε κάθε πιστό άνθρωπο ότι θα έρθει, για να τον παραλάβει και να τον οδηγήσει εκεί που είναι Αυτός: «Εν τη οικία του Πατρός μου είναι πολλά οικήματα ει δε μη, ήθελον σας ειπεί υπάγω να σας ετοιμάσω τόπον και αφού υπάγω και σας ετοιμάσω τόπον, πάλιν έρχομαι και θέλω σας παραλάβει προς εμαυτόν, διά να είσθε και σεις, όπου είμαι εγώ» (Ιωάννης ΙΔ/14: 2,3). Ο Θεός έχει ετοιμάσει έναν τόπο για ένα συγκεκριμένο λαό που υπακούει στις εντολές Του και πιστεύει σ’ Αυτόν τον οποίον απέστειλε και πέθανε πάνω στο σταυρό για να τον σώσει από την αμαρτία του. 
       Ο Χριστός θα έρθει μία μέρα να παραλάβει το λαό Του, ένα λαό αγορασμένο από το Θεό δια του αίματός του Κυρίου και ο οποίος αποτελείται από κάθε φυλή και γλώσσα και λαό και έθνος (Αποκάλυψη Ε/5: 9 & Εβραίους Θ/9: 11-15). Είναι όλοι εκείνοι που Τον εμπιστεύονται και Τον περιμένουν, για να τους πάρει και να τους οδηγήσει κοντά Του. Τα σημεία των καιρών φανερώνουν ότι ο Κύριος είναι πλησίον. Μη θεωρήσουμε ότι βραδύνει να έρθει ο Κύριος. Ο Απ. Πέτρος μας εξηγεί: «Δεν βραδύνει ο Κύριος την υπόσχεσιν αυτού, ως τινές λογίζονται τούτο βραδύτητα, αλλά μακροθυμεί εις ημάς, μη θέλων να απολεσθώσι τινές, αλλά πάντες να έλθωσιν εις μετάνοιαν» (Β’ Πέτρου Γ/3: 9).
     Ζούμε σε μία εποχή που το πνευματικό σκοτάδι έχει πυκνώσει γύρω μας. Τα ανθρώπινα θρησκευτικά σχήματα, μέσα από ένα σφιχταγκάλιασμα με τα πολιτικά συστήματα, προσπαθούν να «κοιμίσουν» τον άνθρωπο και να τον αποτρέψουν από το να σκέπτεται και πολύ περισσότερο να πιστεύει στο Θεό. Ο Απ. Πέτρος μας επισημαίνει προκειμένου να είμαστε προσεκτικοί και να μην υπακούμε στις διάφορες ανθρώπινες θεωρίες ότι στις έσχατες ημέρες θα εμφανιστούν εμπαίκτες «πονηροί δε άνθρωποι και γόητες θέλουσι προκόψει εις το χείρον, πλανώντες και πλανώμενοι» (Β’ Τιμοθέου Γ/3: 13), που θα προσπαθούν να πλανήσουν και να παραπλανήσουν τον άνθρωπο από την πίστη του στο Χριστό. Στις έσχατες μέρες θα εμφανιστούν χλευαστές που θα ζουν σύμφωνα με τις δικές τους επιθυμίες και θα λένε ειρωνικά: «Πού είναι η εκπλήρωση της υπόσχεσης για την παρουσία του; Γιατί, από τότε που πέθαναν οι πατέρες μας, τα πάντα παραμένουν έτσι όπως ήταν από την αρχή της δημιουργίας» (Β’ Πέτρου Γ/3: 4). Όμως θα πρέπει να έχουμε τη βεβαιότητά ότι από αυτά που μας έχει υποσχεθεί ο Κύριος δε θα μείνει ανεκπλήρωτο ούτε ένα (ν) ή ένα (σ)
      Με πολλούς τρόπους ο εχθρός «με βέβηλους μύθους κατάλληλους για γριές» (Α’ Τιμοθέου Δ/4: 7) κρατάει τον άνθρωπο σε μία χαλαρή έως ανύπαρκτη σχέση με το Θεό. Τόσο ο πιστός όσο και ο άπιστος άνθρωπος ζουν μέσα στην ίδια κοινωνία, αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα, αισθάνονται τις ίδιες ανάγκες, όμως μεταξύ τους υπάρχει μια μεγάλη διαφορά. Η διαφορά αυτή είναι ότι ο πιστός "ζει με ελπίδα", ενώ ο άπιστος "ζει χωρίς ελπίδα". Ο Απ. Παύλος αναφερόμενος σ’ αυτή την κατηγορία των ανθρώπων γράφει προς τους Χριστιανούς της Θεσσαλονίκης «ως και οι λοιποί οι μη έχοντες ελπίδα» (Α’ Θεσσαλονικείς Δ/4: 13). Το Χριστιανό θα πρέπει να διέπει μια άλλη αρχή και φιλοσοφία, «διότι ο Θεός δεν προσδιώρισεν ημάς εις οργήν, αλλ' εις απόλαυσιν σωτηρίας διά του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού» (εδ. 9). 
       Καθώς θα περιμένουμε το Κύριο, ο λόγος του Θεού μας αναφέρει σε ποια κατάσταση θα πρέπει να βρισκόμαστε. 
--«Προσέχετε, αγρυπνείτε και προσεύχεσθε διότι δεν εξεύρετε πότε είναι ο καιρός» (Μάρκος ΙΓ/13: 33). 
--«Ας είναι αι οσφύες σας περιεζωσμέναι και οι λύχνοι καιόμενοι και σεις όμοιοι με ανθρώπους, οίτινες προσμένουσι τον κύριον αυτών, πότε θέλει επιστρέψει εκ των γάμων, δια να ανοίξωσιν ευθύς εις αυτόν όταν έλθει και κρούσει» ( Λουκάς ΙΒ/12: 35,36). 
--«Αγρυπνείτε λοιπόν διότι δεν εξεύρετε πότε έρχεται ο κύριος της οικίας, την εσπέραν ή το μεσονύκτιον ή όταν φωνάζη ο αλέκτωρ ή το πρωΐ μήποτε ελθών εξαίφνης, σας εύρη κοιμωμένους" (Μάρκος ΙΓ/13: 35,36). 
     Ο ίδιος ο Κύριος μας προτρέπει: «αγρυπνείτε και προσεύχεσθε» (Ματθαίος ΚΣ/26: 41). Αφού αγρυπνούμε, τότε να προσευχόμαστε. Να μην προσευχόμαστε κοιμισμένοι, όπως εκείνος ο νεανίας που ονομαζόταν Εύτυχος, ο οποίος, καθώς μιλούσε ο Απ. Παύλος, καθόταν στο παράθυρο και εκεί κοιμήθηκε και έπεσε έξω (Πράξεις Κ/20: 9). Πάντα ο αργόσχολος, ο «κοιμισμένος» πνευματικά μέσα στην Eκκλησία θα «πέσει προς τα έξω»
      Είναι φανερό ότι η Εκκλησία στις έσχατες ημέρες λίγο πριν από τον ερχομό του Κυρίου θα λάβει τη μορφή της Εκκλησίας της Λαοδίκειας (Αποκάλυψη Γ/3: 14-22). Η εκκλησία αυτή ήταν μια μεγαλοπρεπής εκκλησία, πάρα πολύ πλούσια, με μεγάλο αριθμό μελών, με σπουδαία κηρύγματα που γινόντουσαν μέσα σε λαμπερά κτίρια, τα οποία ήταν μνημεία αρχιτεκτονικής και με πολλά άλλα αξιοθαύμαστα. Ήταν μια εκκλησία που προβαλλόταν ως υπόδειγμα και είχε μεγάλη ιδέα για την πορεία της και την εν γένει εκκλησιαστική της ζωή. Το σύνθημά της και το στήριγμά της ήταν: «πλούσιος είμαι και επλούτησα και δεν έχω χρεία ουδενός» (Αποκάλυψη Γ/3: 17). 
     Αλήθεια πόσο άνετα και πόσο αληθινά η Εκκλησία των ημερών μας θα μπορούσε να επαναλάβει τούτα τα τραγικά λόγια! Είναι βέβαιο ότι αν ο κόσμος «κοιμάται» γύρω μας, η Εκκλησία έχει πολύ μεγάλη ευθύνη. Όχι γιατί δεν κήρυξε, αφού χιλιάδες κηρύγματα αυτή τη στιγμή ακούγονται μόνο στο διαδίκτυο, αλλά γιατί "δεν έδειξε" το Χριστό με τα έργα της. Ο Κύριος δε φάνηκε δυνατός μέσα στη ζωή μας «εν έργοις και εν λόγοις». 
     Τούτη την τραγική εκκλησία, καθώς την παρατηρεί ο Κύριος, δε βρίσκει ούτε έναν έπαινο να της πει, ούτε μια καλή φράση για να την επαινέσει. Ο Κύριος γνωρίζοντας και την τελευταία λεπτομέρεια για τη ζωή και πορεία αυτής της εκκλησίας της λέγει: «Εξεύρω τα έργα σου, ούτε ζεστός είσαι ούτε ψυχρός. Μακάρι να ήσουν ψυχρός, ή να ήσουν ζεστός, όμως επειδή είσαι χλιαρός, θα σε εξεμέσω από το στόμα μου». Τούτη η εκκλησία είχε αναπτύξει μια χλιαρή σχέση με το Θεό, ενώ αντίθετα είχε δημιουργήσει μία πολύ ισχυρή σχέση με τον πλούτο, τα συμφέροντα, με κέρδος, την πολιτική. Στη λεγόμενη «χριστιανική» εκκλησία της Λαοδίκειας, που είχε τα πάντα σε μεγάλη επάρκεια ένα μόνον έλειπε, δεν είχε Χριστό, ήταν μια «Χριστιανική» Εκκλησία χωρίς το Χριστό. Είχε βγάλει το Χριστό απέξω. Γιόρταζε με μεγάλη λαμπρότητα τα Χριστούγεννα, με εξαίσιες μουσικές, με φανταχτερές εκδηλώσεις, χωρίς το Χριστό. Γιόρταζε Πάσχα, χωρίς ανάσταση. Αν αφαιρέσεις το Χριστό από τα Χριστούγεννα και την Ανάσταση από το Πάσχα τι μένει; Ένα πολύ ωραίο γεύμα. Αυτό θα πει «κοιμισμένη» πνευματικά εκκλησία. Ο Κύριος κάποτε διερωτήθηκε: «όταν έρθει ο Υιός τού ανθρώπου, άραγε θα βρει την πίστη επάνω στη γη;» (Λουκάς ΙΗ/18: 8). 
    Το Πνεύμα του Θεού έρχεται να πει σήμερα σε κάθε πνευματικά «κοιμώμενο» Χριστιανό. «Σηκώθητι ο κοιμώμενος και ανάστσηθι εκ των νεκρών και θέλει σε φωτίσει ο Χριστός» (Εφεσίους Ε/5: 14). Τι ακριβώς είναι ο πνευματικός ύπνος, είναι όπως ο φυσικός; Όχι, γιατί ο φυσικός ύπνος είναι μία αδράνεια του οργανισμού, που του επιτρέπει να αναζωογονηθεί, ενώ ο πνευματικά κοιμώμενος μπορεί να είναι ένας πολύ δραστήριος άνθρωπος πολύ απασχολούμενος, με πλούτο, με κύρος και πολλά άλλα ισχυρά προσόντα, αλλά αδρανής στη σχέση του με το Θεό. 
   Πνευματικά ξάγρυπνος είναι εκείνος ο άνθρωπος που, μελετώντας το λόγο του Θεού και παρατηρώντας τα ραγδαία γεγονότα που συμβαίνουν γύρω μας, αντιλαμβάνεται ότι ζούμε στις «τελευταίες ημέρες» και για το σκοπό αυτό ενεργεί στη ζωή του, όσο πιο δραστήρια γίνεται σύμφωνα με το θέλημα του Θεού (Λουκάς ΚΑ/21: 34-36). Μαζί με όλα αυτά βρίσκεται σε μία στάση αναμονής «προσμένοντας την μακαρίαν ελπίδα και επιφάνειαν της δόξης του μεγάλου Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού» (Τίτος Β/2: 13). 
    Ο αιώνιος και αψευδής λόγος του Θεού διαχρονικά είναι το μεγαλύτερο ξυπνητήρι για τον «κοιμισμένο» άνθρωπο. Γι’ αυτό άλλωστε ανάμεσα στην ιστορία Αυτοκράτορες και Αυτοκρατορίες εναντιώθηκαν στο λόγο του Θεού, θέλοντας να κρατήσουν τους ανθρώπους μακριά από τον αληθινό Θεό μέσα από την άγνοια, τη δεισιδαιμονία και την παραπληροφόρηση. Όμως «ο λόγος του Θεού δεν δεσμεύεται» (Β’ Τιμοθέου Β/2: 9). Δεν υπάρχει δύναμη που να μπορεί να δεσμεύσει το λόγο του Θεού, γιατί έχει δυναμική από το Θεό. «είναι δύναμις Θεού προς σωτηρίαν εις πάντα τον πιστεύοντα» (Ρωμαίους Α/1: 16). Είναι "λόγοι ζωής αιωνίου" (Ιωάννης Σ/6: 68). 
      Πολλές φορές ο Θεός επιτρέπει να λειτουργήσουν και πολλά άλλα ξυπνητήρια μέσα στη ζωή μας. Μια προσωπική ή οικογενειακή δοκιμασία, μια θλίψη, μια αρρώστια, ένας θάνατος μπορεί να είναι ένα ξυπνητήρι στη ζωή μας. Ο πιστός άνθρωπος έχει τη διαβεβαίωση πως ό,τι και αν συμβεί στη ζωή του θα είναι για το καλό του. «Εξεύρομεν δε ότι πάντα συνεργούσι προς το αγαθόν εις τους αγαπώντας τον Θεόν, εις τους κεκλημένους κατά τον προορισμόν αυτού» (Ρωμαίους Η/8: 28). 
    Αλήθεια πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τους ανθρώπους γύρω μας που κοιμούνται πνευματικά; Κάποτε ο Κύριος είπε στους μαθητές Του: «Εσείς είστε το αλάτι της γης αν, όμως, το αλάτι διαφθαρεί, με τι θα αλατιστεί; Δεν χρησιμεύει πλέον σε τίποτε, παρά να ριχτεί έξω, και να καταπατιέται από τους ανθρώπους» (Ματθαίος Ε/5: 13). Για να βοηθήσουμε τους ανθρώπους γύρω μας, που ζουν μέσα στην άγνοια του λόγου του Θεού, μέσα στην απιστία θα πρέπει πρώτα εμείς να είμαστε «ξάγρυπνοι». Αυτό δεν επιτυγχάνεται από μόνο του αλλά μέσα από μια συνεπή πνευματική ζωή, μέσα από μία ζωντανή σχέση με το Σωτήρα Χριστό. Η επαγρύπνησή μας είναι ζωτικής σημασίας και για μας αλλά και για τους άλλους γύρω μας. Αν οι «φρόνιμες» παρθένες δεν είχαν κοιμηθεί, ίσως η ζωή των «μωρών» παρθένων και η σχέση τους με το Θεό να ήταν τελείως διαφορετική. Ένας Χριστιανός που είναι συμβιβασμένος με το «κοσμικό πνεύμα» αποτελεί «αλάτι ανάλατο». Γι’ αυτό το αλάτι ο Κύριος είπε ότι δε μπορεί να χρησιμεύει σε κάτι και το μόνο που απομένει είναι να πεταχτεί στους δρόμους.
      Πόσο μεγάλο ήταν το παράπονο του Κυρίου προς τους μαθητές που τον συνόδευαν εκείνο το βράδυ στον κήπο της Γεθσημανή. «έρχεται προς τους μαθητάς και ευρίσκει αυτούς κοιμωμένους και λέγει προς τον Πέτρον. Ούτω δεν ηδυνήθητε μίαν ώραν να αγρυπνήσητε μετ' εμού; αγρυπνείτε και προσεύχεσθε, διά να μη εισέλθητε εις πειρασμόν. Το μεν πνεύμα πρόθυμον, η δε σαρξ ασθενής» (Ματθαίος ΚΣ/26: 40,41). Τι τραγικό μια μέρα να πει ο Κύριος σε μια ψυχή: «Λίγο χρειάστηκε να μείνεις ξάγρυπνος και δε μπόρεσες;» Μέσα από το παράπονο που εκφράζει ο Κύριος προς τους μαθητές του μας αποκαλύπτει τη μεγάλη σπουδαιότητα που κατέχει η προσευχή έτσι, ώστε να μπορέσουμε να σταθούμε πνευματικά ξάγρυπνοι. 
      O Κύριος στην επιστολή προς την εκκλησία των Σάρδεων αναφέρει: «Γίνου άγρυπνος και στήριξον τα λοιπά, τα οποία μέλλουσι να αποθάνωσι διότι δεν εύρηκα τα έργα σου τέλεια ενώπιον του Θεού» (Αποκάλυψη Γ/3: 2). Το αρχαίο κείμενο αναφέρει: «ου γαρ εύρηκα σου τα έργα πεπληρωμένα ενώπιον του Θεού». H συμβουλή του Κυρίου προς τα μέλη της Εκκλησίας των Σάρδεων, αλλά και για κάθε πιστό άνθρωπος είναι: «γίνου άγρυπνος». Έχουμε ανάγκη να μείνουμε πνευματικά «ξάγρυπνοι», ώστε να μπορούμε να «ξυπνάμε» και να στηρίζουμε και τους άλλους γύρω μας, όλους αυτούς που καθημερινά μας περιβάλουν και οι οποίοι χάνονται μέσα στην αμαρτία και την άγνοια. 
       Γι’ αυτό ας προσέξουμε ιδιαίτερα την πνευματική μας ζωή και την εν γένει συμπεριφορά μας. Ο Απ. Παύλος ερωτά τους Χριστιανούς της Ρώμης: «Πώς, λοιπόν, θα επικαλεστούν εκείνον στον οποίο δεν πίστεψαν; Και πώς θα πιστέψουν σ' εκείνον, για τον οποίο δεν άκουσαν; Και πώς θα ακούσουν, χωρίς να υπάρχει εκείνος που κηρύττει;» (Ρωμαίους Ι/10: 14). Αυτό ζητάει ο Θεός από μας, να μιλήσουμε στους ανθρώπους γύρω μας πρώτα με τη ζωή μας για την αγάπη του Θεού, για το Έλεος, για τη δωρεάν σωτηρία που προσφέρει ο Θεός σε κάθε άνθρωπο δια της πίστεως (Εφεσίους Β/2: 8). Πως είναι δυνατόν να επικαλεστούν οι άνθρωποι το Θεό που δεν τον γνωρίζουν και πώς θα πιστέψουν, αν δεν ακούσουν από έναν άνθρωπο του Θεού γι’ Αυτόν; 
     Πώς μπορούμε να αποφύγουμε τον πνευματικό ύπνο; Ο Κύριος μας προτρέπει: «Προσέχετε δε εις εαυτούς μήποτε βαρυνθώσιν αι καρδίαι σας από κραιπάλης και μέθης και μεριμνών βιωτικών, και επέλθη αιφνίδιος εφ' υμάς η ημέρα εκείνη» (Λουκάς ΚΑ/21: 34). Ας προσέξουμε από μια ζωή σαρκική που θα διέπεται από τη νοοτροπία: «φάωμεν, πείωμεν…». Είναι μια μεγάλη παγίδα για την εποχή μας, καθώς ζούμε ακόμα σε μια εποχή ευμάρειας. Επίσης μεγάλη παγίδα για τις ημέρες μας είναι: «....και μεριμνών βιωτικών». Η υπεραπασχόληση για την εξασφάλιση βιοτικών μέσων λειτουργεί όπως το ναρκωτικό στον άνθρωπο. Ναρκώνει τη συνείδησή του, επικεντρώνει το ενδιαφέρον του σε μάταια πράγματα και τον αποτρέπει από το να σκέπτεται και να εργάζεται για τα πράγματα του Θεού και το αιώνιο μέλλον του. Η προτροπή του λόγου του Θεού είναι: «μη μεθύσκεσθε με οίνον, εις τον οποίον είναι ασωτία, αλλά πληρούσθε διά του Πνεύματος, λαλούντες μεταξύ σας με ψαλμούς και ύμνους και ωδάς πνευματικάς, άδοντες και ψάλλοντες εν τη καρδία υμών εις τον Κύριον» (Εφεσίους Ε/5: 18,19). 

      Κλείνοντας και θέλοντας να δώσω μία ακόμα περιγραφή για το τι ακριβώς σημαίνει «έτοιμος - ξάγρυπνος - πνευματικά άνθρωπος» θα αναφέρω από το βιβλίο της «Εξόδου» το εξής περιστατικό. Ο λαός Ισραήλ, καθώς θα έτρωγε το πασχαλινό αρνί περιμένοντας την εντολή του Θεού για την έξοδό τους από την Αίγυπτο, θα έπρεπε να βρίσκεται σε πλήρη ετοιμότητα. «Και ούτω θέλετε φάγει αυτό. Εζωσμένοι τας οσφύας σας, έχοντες τα υποδήματά σας εις τους πόδας σας και την ράβδον σας εις την χείρα σας και θέλετε φάγει αυτό μετά σπουδής είναι Πάσχα του Κυρίου» (Έξοδος ΙΒ/12: 11). Θα έπρεπε να είναι ξάγρυπνοι, να έχουν τις ζώνες τους δεμένες στη μέση τους, να είναι ντυμένοι με τα φορέματά τους, να φορούν τα παπούτσια τους και να κρατάνε το ραβδί τους στο χέρι τους. 
      Σ’ αυτήν ακριβώς την κατάσταση θα πρέπει να βρίσκεται ο Χριστιανός άνθρωπος, έτοιμος για τη "μεγάλη έξοδο", καθώς τα σημεία των καιρών μας προειδοποιούν και τα βήματα του Κυρίου ακούγονται. «Και καθώς είναι αποφασισμένον εις τους ανθρώπους άπαξ να αποθάνωσι, μετά δε τούτο είναι κρίσις, ούτω και ο Χριστός, άπαξ προσφερθείς διά να σηκώσει τας αμαρτίας πολλών, θέλει φανεί εκ δευτέρου χωρίς αμαρτίας εις τους προσμένοντας αυτόν διά σωτηρίαν» (Εβραίους Θ/9: 27, 28). 
        
      «Άρα λοιπόν, ας μη κοιμώμεθα ως και οι λοιποί, αλλ' ας αγρυπνώμεν και ας εγκρατευώμεθα» (Α’ Θεσσαλονικείς Ε/5: 6). ---