H XANANAIA.

 

          ΜΙΑ ΜΕΓΆΛΗ ΠΊΣΤΗ.

       

         Eυαγγέλιον  "κατά Ματθαίον",  κεφ. ΙΕ/15,  εδ. 21-28. 

21 Και ο Ιησούς, βγαίνοντας έξω από εκεί, αναχώρησε προς τα μέρη της Τύρου και της Σιδώνας. 

22 Και ξάφνου, μια γυναίκα Χαναναία, που βγήκε από εκείνα τα όρια του τόπου, κραύγασε σ' αυτόν, λέγοντας: Ελέησέ με, Κύριε, γιε τού Δαβίδ η θυγατέρα μου δαιμονίζεται σκληρά. 

23 Κι εκείνος δεν της αποκρίθηκε ούτε έναν λόγο. Και οι μαθητές του ερχόμενοι κοντά τον παρακαλούσαν, λέγοντας: Απόλυσέ την, επειδή κράζει πίσω μας. 

24 Και εκείνος αποκρινόμενος είπε: Δεν στάλθηκα παρά μονάχα στα χαμένα πρόβατα του οίκου Ισραήλ. 

25 Και εκείνη, καθώς ήρθε, τον προσκυνούσε, λέγοντας: Κύριε, βοήθα με. 

26 Και αποκρινόμενος είπε: Δεν είναι καλό να πάρει κάποιος το ψωμί των παιδιών, και να το ρίξει στα σκυλάκια. 

27 Και εκείνη είπε: Ναι, Κύριε αλλά και τα σκυλάκια τρώνε από τα ψίχουλα που πέφτουν από το τραπέζι των κυρίων τους. 

28 Τότε, ο Ιησούς αποκρινόμενος είπε σ' αυτήν: Ω, γυναίκα, μεγάλη είναι η πίστη σου ας γίνει σε σένα, όπως θέλεις. Και η θυγατέρα της γιατρεύτηκε από εκείνη την ώρα. 

       ΣΧΟΛΙΑ: 

      Ο Κύριος έλεγε προς τους μαθητές Του ότι πρέπει πάντοτε να προσεύχονται και να μη αποκάμνουν (Λουκάς ΙΗ/18: 1). Η εμμονή μας στην προσευχή θα πρέπει να είναι βασικό στοιχείο της πνευματικής μας ζωής. Πολλές φορές την ώρα που ο Κύριος είναι έτοιμος να επέμβει, για να ικανοποιήσει ένα αίτημά μας εμείς το έχουμε ήδη ξεχάσει, γιατί έχουμε κουραστεί να προσευχόμαστε. Ο προφήτης Ηλίας είχε φοβηθεί, είχε απελπιστεί και είχε κουραστεί πάρα πολύ από την οδοιπορία του και καθώς βρέθηκε κάτω από ένα δεντράκι, ζητούσε από το Θεό να πεθάνει, γιατί νόμιζε (έτσι του το παρουσίαζε ο εχθρός της ψυχής), ότι είχε μείνει μόνος προφήτης πάνω στη γη (Α’ Βασιλέων ΙΗ/18: 22). Την ώρα όμως που ο Ηλίας έλεγε αυτά τα λόγια, ο Θεός ετοίμαζε ένα πύρινο άρμα στον ουρανό, για να έρθει να τον παραλάβει με δόξα και τιμή. Είχε κουραστεί ο προφήτης Ηλίας να περιμένει τον Κύριο, είχε αποκάμει στην προσευχή του, όμως ο Θεός δεν είχε αποκάμει να κάνει τα δικά Του σχέδια γι’ αυτόν. 

    Ο Κύριος μας προτρέπει να μην αποκάμνουμε στην προσευχή. Να επιμένουμε «εγκαίρως, ακαίρως» (Β’ Τιμοθέου Δ/4: 2). Με την επιμονή μας δείχνουμε τη σοβαρότητά μας και την εμπιστοσύνη μας στο Θεό καθώς επίσης και το μέτρο της πίστης μας. Η γυναίκα του Ιώβ δεν είχε υπομονή, δεν είχε την πίστη, που ο Θεός θέλει να έχει ο άνθρωπος, κουράστηκε και έδωσε μια πολύ κακή συμβουλή στον άνδρα της: «Τότε είπε προς αυτόν η γυνή αυτού, Έτι κρατείς την ακεραιότητά σου; Βλασφήμησον τον Θεόν και απόθανε» (Ιώβ Β/2: 9). 

      «να μην αποκάμνωσι». Ποτέ να μην ξεχνάμε το Μωυσή που προσευχόταν σαράντα μέρες στο όρος Σινά. Να μην ξεχνάμε εκείνη τη χήρα που ερχόταν χωρίς να αποκάμει, μπροστά στον άδικο Κριτή και ζητούσε επίμονα να εκδικαστεί η υπόθεσή της (Λουκάς ΙΗ/18: 5). Εάν αυτή επέμενε να παρουσιάζεται ενώπιον του άδικου Κριτή, πόσο μάλλον εμείς θα πρέπει να επιμένουμε ενώπιον του Δίκαιου Κριτή, του Πατέρα Θεού, ο οποίος κρίνει χωρίς να αποβλέπει σε πρόσωπα (Ματθαίος ΚΒ/22: 16).

     Συνεπώς η προσευχή μας προς το Θεό θα πρέπει να είναι επίμονη, σταθερή, δυναμική, διεκδικητική. Μια γυναίκα, που έμεινε ανώνυμη μέσα στην ιστορία, μας δίνει ένα λαμπρό παράδειγμα επιμονής, ένα μεγάλο παράδειγμα διεκδικητικής, αγωνιστικής προσευχής. Το επεισόδιο αναφέρεται και στο ευαγγέλιο του "Ματθαίου" (ΙΕ/15: 21-28) και του "Μάρκου" (Ζ/7: 24-30). Πρόκειται για μια γυναίκα Συροφοίνισσα. Η ονομασία είναι συνδυασμός των λέξεων «Σύρος» και «Φοίνιξ». Ο Ευαγγελιστής «Ματθαίος» την αναφέρει: Χαναναία. Οι Συροφοίνικες ήταν Χαναναίοι στην καταγωγή και κατοικούσαν έξω από το Ιουδαϊκό έδαφος, σε μια περιοχή  που ανήκε στους εθνικούς. Στην ίδια περιοχή είχε σταλεί και ο πρ. Ηλίας, για να συναντήσει τη γυναίκα εκείνη στα Σαρεπτά της Σιδώνος (Λουκάς Δ/4: 26). 

     Ενώ λοιπόν ο Κύριος βρισκόταν στην Φοινίκη (ιστορική παραλιακή περιοχή που σήμερα βρίσκεται στα σύνορα Λιβάνου - Συρίας), μια γυναίκα Χαναναία Tον πλησίασε και Τον παρακαλούσε να θεραπεύσει την κόρη της, που βασανιζόταν από δαιμόνιο. Δεν υπάρχει μεγαλύτερος πόνος από τον πόνο του παιδιού σου που υποφέρει. Είναι αναγκαίο να γνωρίζουμε ότι αυτή η γυναίκα δεν ήταν Ιουδαία, αλλά ήταν μια ειδωλολάτρισσα. Ήταν απόγονος των Χαναναίων, μια σκληρή και ανήθικη φυλή που ο Θεός στην αρχαιότητα την είχε προορίσει, για να καταστραφεί, όμως λόγω της ανυπακοής των Ισραηλιτικών πολλοί Χαναναίοι είχαν επιζήσει μετά την κατάληψη της Χαναάν (Ιησούς τ. Ναυή ΙΖ/17: 12). Τούτη η γυναίκα είναι απόγονος εκείνου του λαού που ήταν εχθρικός προς τον Ισραήλ. Σαν εθνική λοιπόν δεν είχε τα προνόμια του εκλεκτού επίγειου λαού του Θεού. Ήταν μια ξένη που δεν μπορούσε να ελπίζει σε τίποτα και δεν είναι δυνατόν να είχε κάποια απαίτηση από το Μεσσία Χριστό. Ήταν «ξένη των διαθηκών της επαγγελίας» (Εφεσίους Β/2: 12). Ο Κύριος όμως δε δεσμεύεται από το που ανήκει κάποιος, ακόμα κι αν αυτός είναι μέλος της Εκκλησίας, εκείνο που δεσμεύει το Θεό είναι η πίστη μας. Όταν η συμμετοχή μας στην Εκκλησία είναι τυπική χωρίς πίστη, αυτό εμποδίζει το Θεό για να εκπληρώσει τις επαγγελίες Του. Στην πατρίδα του τη Ναζαρέτ ο Κύριο "δεν έκαμεν εκεί πολλά θαύματα διά την απιστίαν αυτών" (Ματθαίος ΙΓ/13: 58).

     Οι Ισραηλίτες δεν πίστευαν στο Χριστό και απλά καυχιόνταν ότι ήταν απόγονοι του Αβραάμ και εξαιτίας του γεγονότος αυτού θεωρούσαν  ότι ο Θεός είναι υποχρεωμένος να τηρήσει τις υποσχέσεις Του. Η απάντησαν που έλαβαν από τον Ιωάννη τον Βαπτιστή ήταν αποστομωτική: «Κάμετε λοιπόν καρπούς αξίους της μετανοίας και μη φαντασθήτε να λέγητε καθ' εαυτούς, Πατέρα έχομεν τον Αβραάμ· διότι σας λέγω ότι δύναται ο Θεός εκ των λίθων τούτων να αναστήση τέκνα εις τον Αβραάμ» (Ματθαίος Γ/3: 9).

    Η γυναίκα τούτη δεν παρακάλεσε απλά τον Κύριο, αλλά με την επιμονή της, την ταπεινοφροσύνη της, την πίστη της, την εξυπνάδα της, διεκδίκησε και έλαβε την ικανοποίηση του αιτήματός της. Τούτη η προσευχή, η οποία έφερε ένα τόσο θαυμαστό αποτέλεσμα, είχε ορισμένα χαρακτηριστικά, τα οποία θα πρέπει και τη δική μας προσευχή να διακρίνουν, για να υπάρχει αποτέλεσμα. 

      Η γυναίκα αυτή απευθύνθηκε στο σωστό Πρόσωπο.  Έτσι λοιπόν πήγε  μπροστά στο Χριστό,  άδειασε την ψυχή της και έβγαλε από μέσα της όλο το βάρος και τον πόνο που την βασάνιζαν. Τα λόγια της ήταν συνταρακτικά: "Ελέησέ με, Κύριε, γιε τού Δαβίδ η θυγατέρα μου δαιμονίζεται σκληρά". Οι Φαρισαίοι συνήθως μιλούσαν για τις παραδόσεις τους, τους τύπους και τα έθιμά τους. Τούτη η γυναίκα δεν ασχολείται μ' αυτά τα θέματα, τα παραβλέπει εντελώς και κατευθύνει με πίστη στην καρδιά της στον Ιησού Χριστό. Οτιδήποτε και αν αντιμετωπίζουμε θα πρέπει να το φέρνουμε με πίστη μπροστά στον Κύριο και να επικαλούμαστε τη δύναμή Του, γιατί αυτός είναι "είναι ο δυνάμενος να σώση και να απολέση" (Ιακώβου Δ/4: 12). Αυτός είναι "ο μόνος Σωτήρας του ανθρώπου" (Πράξεις Δ/4: 12). 

       Είναι βέβαιο ότι τούτη η γυναίκα είχε πάει σε γιατρούς και άλλους, για να λύσει το πρόβλημα του παιδιού της που ήταν βαριά άρρωστο, όμως δεν είχαν υπάρξει θετικά αποτελέσματα. Μέσα στην αγωνία της για το παιδί της τ’ αφήνει όλα και έρχεται στον Ιησού, από τον οποίο γνωρίζει ότι δε δικαιούται να λάβει τίποτα απολύτως και ζητάει το Έλεός Του. "Ελέησέ με, Κύριε". Σίγουρα θα είχε ακούσει ότι ο Ιησούς θεράπευε τυφλούς, χωλούς, δαιμονισμένους, παράλυτους. Έτσι λοιπόν απευθύνεται σ’ Αυτόν και τον αποκαλεί: «Κύριο, Υιό του Δαβίδ». Κύριος, κυρίαρχος είναι κάποιος που έχει εξουσία και δύναμη. "Υιός Δαβίδ" οι Ιουδαίοι αποκαλούσαν τον Μεσσία, ενώ οι εθνικοί δεν είχαν κανένα τέτοιο δικαίωμα. 

     Τότε τον πλησίασαν οι μαθητές και παρακαλούσαν τον Κύριο να τη διώξει. «Και προσελθόντες οι μαθηταί αυτού, παρεκάλουν αυτόν, λέγοντες Απόλυσον αυτήν, διότι κράζει όπισθεν ημών» (Ματθαίος ΙΕ/15: 23).  

      Για τους μαθητές τούτη η  ταλαιπωρημένη γυναίκα δεν ήταν παρά ένας μπελάς, μία ενόχληση, όμως ο Κύριος δεν απολύει κανέναν που Τον αναζητά, όσο και αντιπαθής να είναι στους ανθρώπους επειδή δεν ερμηνεύει κάποια πράγματα με το δικό τους τρόπο. Υπήρχε μία λανθασμένη πεποίθηση στους Εβραίους ότι ο Θεός νοιάζεται μόνον για το λαό Ισραήλ και κανένα ενδιαφέρον δεν έχει για τους υπόλοιπους ανθρώπους, γι’ αυτό το λόγο και τους περιφρονούσαν. Πόσο μακριά θα πρέπει να στεκόμαστε από κάποιες ανθρώπινες παραδόσεις ή πεποιθήσεις. Οι κραυγές της, οι παρακλήσεις της, η ταπείνωσή της και η μεγάλη της επιμονή, άφησαν ασυγκίνητους τους μαθητές, αλλά και τους παρευρισκόμενους, λόγω της διαφορετικής κοινωνικής και θρησκευτικής της αντίληψης! Πόσες φορές δεν κρίναμε και εμείς ανθρώπους με τέτοιου είδους κριτήρια! Οι άνθρωποι θα βλέπουν πάντοτε «κοντά», γιατί αποβλέπουν στο «φαινόμενο» και πέραν αυτού δεν μπορούν να δουν τίποτα άλλο, όμως ο Θεός αποβλέπει στο περιεχόμενο της καρδιάς του ανθρώπου (Α' Σαμουήλ ΙΣ/16: 7). Εκείνο που μετράει για το Θεό δεν είναι η καταγωγή, τα προνόμια, η θέση, η μόρφωση και άλλα, αλλά η ζωντανή πίστη η οποία μπορεί να περνάει μέσα από ανυπέρβλητες δυσκολίες, όμως δεν υποχωρεί, αντιστέκεται και στο τέλος τις ξεπερνάει και οδηγεί τον πιστό άνθρωπο σε νίκη, σε επιτυχία, σε θρίαμβο.

      Ο Κύριος όμως, που δε μπαίνει σε ανθρώπινα καλούπια, που δε λειτουργεί με τα δικά μας κριτήρια, που δεν αρκείται σ' αυτούς που Τον ακολουθούν, αλλά θέλει όλους να τους αγκαλιάσει και να τους προσφέρει σωτηρία, βλέπει τα πράγματα τελείως διαφορετικά από τους μαθητές Του. Δεν αποβλέπει στα εξωτερικά πράγματα, ούτε κρίνει τους ανθρώπους με φυλετικά, θρησκευτικά ή άλλα κριτήρια. Στα βάθη της καρδιάς τούτης της απελπισμένης γυναίκας βλέπει την πίστη της και αυτό θέλει να το αναδείξει, να το προβάλει, ώστε να το δουν και άλλοι και να αντιληφθούν τι ακριβώς ζητάει ο Θεός από τον άνθρωπο. Βλέπει τούτη τη γυναίκα σαν ένα μέσον από το οποίο θα έδειχνε τη Χάρη Του, το Έλεός Του, την Αγάπη Του, η οποία πάντοτε απευθύνεται σε όλους τους ανθρώπους Ιουδαίους και Εθνικούς. Ο Κύριος παραβλέπει τις εκκλήσεις των μαθητών που καταφρονούσαν τούτη τη γυναίκα και ζητούσαν την απομάκρυνσή της. Η επιθυμία Του είναι να φανερώσει τη δύναμή Του, την Αγάπη Του και να κηρύξει μετάνοια σε όλους τους ανθρώπους, για να σωθούν αιωνίως. 

      Ο Κύριος επιλέγει να δοκιμάσει την πίστη τούτης της γυναίκας. Στο βιβλίο του «Δευτερονομίου» (κεφ. Η/8, εδ. 2) αναφέρεται: «Και θέλεις ενθυμείσθαι πάσαν την οδόν, εις την οποίαν σε οδήγησε Κύριος ο Θεός σου τα τεσσαράκοντα ταύτα έτη εν τη ερήμω, διά να σε ταπεινώση, να σε δοκιμάση, διά να γνωρίση τα εν τη καρδία σου, εάν θέλης φυλάξει τας εντολάς αυτού, ή ουχί». Δοκιμάζει ο Θεός τον άνθρωπο, για να διαπιστώσει την πίστη του και την υπομονή του και γι’ αυτό ο Κύριος δε δείχνει να τη δέχεται τούτη τη γυναίκα με ανοικτές αγκάλες. Αντί να ρωτήσει για τη δοκιμασία της, να τη νουθετήσει ή να της δείξει ευσπλαχνία, παρουσιάζει μία εικόνα φαινομενικής περιφρόνησης της γυναίκας, χρησιμοποιώντας μια πολύ σκληρή γλώσσα. Έτσι της απαντά μ’ έναν τελείως απαξιωτικό τρόπο που φαίνεται να την απορρίπτει ολοκληρωτικά. Της θυμίζει ότι η αποστολή Του ήταν μόνο για τους πλανεμένους Ισραηλίτες και όχι για τους εθνικούς και βεβαίως σε καμία περίπτωση για τους εχθρούς τους, τους Χαναναίους. Εκείνη καθώς ακούει τούτα το λόγια, δεν απογοητεύεται. Πέφτει στα πόδια του Ιησού και Τον εκλιπαρεί λέγοντας: «Κύριε, βοήθησέ με».   

       Οι Ισραηλίτες περίμεναν έναν ισχυρό άνδρα σαν το Δαβίδ ως Μεσσία, για να τους απελευθερώσει από τους Ρωμαίους, αναγνώριζαν τον Κύριο ως «Ραββί» (διδάσκαλο), όμως αυτή η γυναίκα αναγνωρίζει τον Ιησού ως Κύριο και Θεό της, ως Λυτρωτή και Σωτήρα της. Στο πρόσωπό Του αναγνωρίζει τον απεσταλμένο από το Θεό Σωτήρα, Λυτρωτή, τον νικητή της φθοράς, τον ελευθερωτή των ανθρώπων από τον πόνο και την ασθένεια.

       Ο Ιησούς συνεχίζει να "αρνείται" να τη βοηθήσει και της μιλάει με πολύ περιφρονητικά λόγια, αποκαλώντας την «κυνάριον». Για να δοκιμάσει ακόμα περισσότερο την πίστη της, της είπε πως δεν ήταν σωστό να παραμελήσει τη φροντίδα των παιδιών του Ισραήλ και να δώσει το ψωμί τους στα σκυλιά. Έτσι αποκαλούσαν οι Ιουδαίοι τους εθνικούς. Γιατί αυτή η μεγάλη προσβολή; Γιατί έπρεπε η γυναίκα αυτή να ταπεινωθεί και να αναγνωρίσει την παντελή αναξιότητά της; Όποιος άλλος άκουγε αυτά τα λόγια από εγωϊσμό θα έκανε μεταβολή και θα έφευγε. Πόσοι χριστιανοί σήμερα στην οποιαδήποτε δυσκολία «κάνουν στροφή» και επιστρέφουν στον κόσμο, γιατί κάποιος τους πρόσβαλε, κάτι δεν τους άρεσε; 

       Όμως ας ρωτήσει ο καθένας τον εαυτόν του. Απογοητεύτηκε ποτέ κανείς από το Χριστό; Υπάρχει κάποιος που να πήγε σ’ Αυτόν και να μην τον άκουσε, και να μην του μίλησε; Όμως το ερώτημα είναι: Αφού φέραμε στο Χριστό το πρόβλημά μας, πόσο επιμείναμε σ’ αυτό, πόσο επίμονη και αγωνιστική υπήρξε η προσευχή μας, μήπως στην πρώτη φαινομενική δυσκολία απογοητευτήκαμε και εγκαταλείψαμε την προσπάθειά μας; 

      Τούτη η γυναίκα προβάλει αποφασιστικά το αίτημά της, δεν απογοητεύεται, δεν κάνει πίσω παρά τα περιφρονητικά λόγια που άκουσε, δεν φεύγει, αντίθετα έρχεται πιο κοντά στον Κύριο. Στέκεται εκεί με θάρρος, αποβλέποντας στο Έλεος, στην Αγάπη, στη Χάρη του Χριστού και δίνει μια μεγαλειώδη ιστορική απάντηση στον Κύριο. Δίνει ένα ρεσιτάλ πίστεως και ευφυΐας που υπαγορευόταν από τη μητρική της αγάπη. «Ναι Κύριε απαντάει, έχεις δίκιο, είμαι ένα σκυλάκι κάτω από το τραπέζι, όμως έχω προσέξει πολλές φορές να πέφτουν από το τραπέζι στο πάτωμα μερικά ψίχουλα. Κύριε, άφησέ με να πάρω μερικά από αυτά τα ψίχουλα».

       "Κύριε βοήθησέ με". Δεν είμαι άξια το αναγνωρίζω, δεν έχω κανένα δικαίωμα, δεν είμαι παιδί Σου, έρχομαι γιατί είμαι ένα δημιούργημά Σου. "Αι χείρές σου με έκαμαν και με έπλασαν" (ψαλμός ΡΙΘ/119: 73). Οι άνθρωποι με απογοήτευσαν, δεν μπόρεσαν να λύσουν το πρόβλημά μου. Έρχομαι σε Σένα, γιατί μόνον Eσύ μπορείς να με βοηθήσεις, μόνον Εσύ μπορείς να δώσεις λύση στο πρόβλημά μου. Από τη μία πλευρά διακρίνουμε την πλήρη ταπείνωση και από την άλλη την πλήρη αναγνώριση της παντοδυναμίας του Ιησού Χριστού. 

      Ένα τραγούδι του κόσμου λέει: «λίγα ψίχουλα αγάπης σου γυρεύω κι ως την άλλη τη ζωή θα σε λατρεύω». Πολλές φορές, όταν το ακούω σκέφτομαι ότι αυτός που το έγραψε  σίγουρα θα είχε υπόψη του τούτη την ιστορία. «Λίγα ψίχουλα αγάπης Κύριε σου γυρεύω». Αλήθεια πόσο δύσκολο να τα βρει κανείς μέσα στον κόσμο, ακόμα και στους πιο κοντινούς του ανθρώπους. Η αγάπη του κόσμου είναι πάντοτε ανταποδοτική. 

     Ο Κύριος στο αίτημα τούτης της γυναίκας αντιστάθηκε, για να αναδείξει την πίστη της. Όμως ο Κύριος της Αγάπης και του Ελέους δεν μπορεί να αντισταθεί άλλο. Μπορεί η απιστία να του "δένει" τα χέρια και να μην μπορεί να προσφέρει κάτι, όμως τούτη η έξυπνη, η δυναμική διεκδίκηση Του "λύνει" τα χέρια και Τον κάνει να ενεργεί θαυματουργικά. Εδώ παρατηρούμε ότι η πίστη μιας αληθινής μάνας, μιας πραγματικής γυναίκας στάθηκε ικανή να κάνει και το Θεό ν’ «αλλάξει» γνώμη. Η πίστη αυτής της Χαναναίας μάνας, που έχει τη δύναμη και ξέρει να ταπεινώνεται μπροστά στο Θεό γίνεται αφορμή να πραγματοποιηθεί ένα μεγάλο θαύμα. Κάποιος είπε ότι ο άνθρωπος που έμαθε να γονατίζει και να ταπεινώνεται μπροστά στο Θεό είναι ο μόνος που μπορεί να σταθεί όρθιος στις  δύσκολες ώρες της ζωής. Η πίστη συνοδεύεται από ειλικρινή ταπείνωση, από συντριβή μπροστά στο Θεό.

       Αυτό που ακολουθεί αμέσως μετά λέγεται: «θρίαμβος». Είναι ο θρίαμβος της πίστης. Ας φανταστεί τούτη τη σκηνή ο καθένας μας, ο Κύριος να γυρίζει το βλέμμα Του, να κοιτάζει στα μάτια τούτη τη γυναίκα και να της λέει: «Μεγάλη η πίστη σου». Αυτός είναι ο θρίαμβος της επιμονής, η νίκη της αγωνιστικής προσευχής. Όσο μεγαλύτερη είναι η ταπείνωση του ανθρώπου μπροστά στο Θεό, τόσο μεγαλύτερη είναι η ανταμοιβή που ο Θεός προσφέρει. Αυτό συμβαίνει χάρη σε μια παλιά αρχή που έχει καθιερώσει ο Κύριος: «Όποιος υψώνεται θα ταπεινωθεί και όποιος ταπεινώνεται θα υψωθεί» (Λουκάς ΙΗ/18: 14). Πόσο ωραίο είναι πραγματικά ο Κύριος να θαυμάζει για την πίστη μας! Άραγε συμβαίνει αυτό στη ζωή μας; Είναι καιρός να ξανασκεφτούμε μήπως "πήραμε τη ζωή μας λάθος», όπως λέει και ένας στίχος, μήπως νομίσαμε ότι μας οφείλει κάτι ο Κύριος και δεν ταπεινωθήκαμε, όσο έπρεπε. Σε κάθε περίπτωση ο αιώνιος Λόγος του Θεού έρχεται να μας θυμίσει για άλλη μια φορά ότι «τώρα είναι καιρός ευπρόσδεκτος, τώρα είναι καιρός σωτηρίας» (Β’ Κορινθίους Σ/6: 2). «Σήμερον, εάν ακούσητε της φωνής αυτού, μη σκληρύνετε τας καρδίας σας ως εν τω παραπικρασμώ κατά την ημέραν του πειρασμού εν τη ερήμω» (Εβραίους Γ/3: 7,8). Ο Κύριος προσφέρει και σήμερα τη Σωτηρία Του και καθώς δεν είναι προσωπολήπτης, αλλά θέλει όλοι να σωθούν και να έρθουν σε μετάνοια (Α’ Τιμοθέου Β/2: 4), αναζητά μια ψυχή να σταθεί κοντά της και να της πει: «Μεγάλη η πίστη σου»! Υπάρχει κάτι μεγαλύτερο, κάτι ανώτερο απ’ αυτό σε τούτη τη ζωή; Η πίστη βρίσκεται πάνω από τη λογική, ανήκει στην τάξη της καρδιάς και όχι του μυαλού. Δε ζητά ανθρώπινες αποδείξεις, αλλά στηρίζεται αποκλειστικά στο Λόγο του Θεού, στις αιώνιες υποσχέσεις Του. Έχουμε ανάγκη στην προσευχή μας να ζητάμε από τον Κύριο εκείνο που ζήτησαν και οι Απόστολοι: "Και είπον οι απόστολοι προς τον Κύριον. Αύξησον εις ημάς την πίστιν" (Λουκάς ΙΖ/17: 5).

     «Μεγάλη η πίστη σου»! Ενώ τα πιστά παιδιά του Ισραήλ αδιαφορούσαν, δεν "πεινούσαν", για να φάνε από από το ψωμί, ένα «σκυλάκι» έρχεται μέσα από τα έθνη και με επιμονή ζητάει να φάει από τα ψίχουλα. Ενώ ο Κύριος διακήρυττε: «Εγώ είμαι ο άρτος της ζωής» (Ιωάννης Σ/6: 51), αυτοί καλυμμένοι πίσω από τις παραδόσεις και τις θρησκευτικές τους συνήθειες Του απαντούσαν: «γιατί οι μαθητές σου δεν πλένουν τα χέρια τους προτού φάνε» (Ματθαίος ΙΕ/15: 2). «γιατί κάνεις παρέα με τελώνες και πόρνες» (Λουκάς Ε/5: 30). «Ούτος, εάν ήτο προφήτης, ήθελε γνωρίζει τις και οποία είναι η γυνή, ήτις εγγίζει αυτόν, ότι είναι αμαρτωλή» (Λουκάς Ζ/7: 39). Μ’ αυτές τις σκέψεις, μ’ αυτά τα λόγια απαξίωναν την προσφορά του ουρανού και δεν «έτρωγαν» από τον "άρτο της ζωής" (Ιωάννης Σ/6: 48). 

      Μπορεί ποτέ μια τόσο μεγάλη πίστη, που έκανε τον Κύριο να θαυμάσει, να μείνει χωρίς ανταμοιβή; Όχι βέβαια. Τούτη η γυναίκα φεύγει κρατώντας στο χέρι εκείνο το οποίο με τόσο πάθος εζήτησε. Η πίστη της ανταμείφθηκε, η κόρη της θεραπεύτηκε σε μια στιγμή, μ' ένα μόνο λόγο του Κυρίου και έτσι το αίτημά της ικανοποιήθηκε πλήρως. 

      Τελειώνοντας ένα είναι το ερώτημα: Πώς ερχόμαστε μπροστά στο Θεό; Ερχόμαστε με την αίσθηση ότι ο Κύριος «κάτι μας χρωστάει….», καθώς προσφέρουμε κάποια «θρησκευτικά» μας έργα. Ή μήπως, αφού φέραμε ενώπιόν Του ένα αίτημά μας, μετά από λίγο απελπιστήκαμε και είπαμε: «Αδιαφορεί ο Κύριος, εμένα δεν με ακούει και αφού δε με ακούει ας μη χάνω το καιρό μου....». Όλες αυτές οι προσεγγίσεις είναι λανθασμένες. Η σωστή προσευχή, η έξυπνη, η διεκδικητική είναι να μείνει ο άνθρωπος με υπομονή στα πόδια του Κυρίου και να περιμένει την ώρα που θ' απαντήσει. Είναι βέβαιο ότι θα απαντήσει ο Κύριος. Ας μην ξεχνάμε τα λόγια του ψαλμωδού: «Μήποτε ελησμόνησε να ελεεί ο Θεός; μήποτε εν τη οργή αυτού θέλει κλείσει τους οικτιρμούς αυτού; Τότε είπα, Αδυναμία μου είναι τούτο αλλοιούται η δεξιά του Υψίστου;» (Ψαλμός ΟΖ/77: 9,10). ---

      Υστ/φο:

    Οι Χαναναίοι οι οποίοι αποκαλούνταν  και  Καναανίτες, ήταν αρχαίος λαός που εμφανίζεται αρχικά να κατοικεί στην περιοχή του Περσικού κόλπου, όπου περί το 2500 π.Χ. απ' όπου μετανάστευσαν στην περιοχή της Μέσης Ανατολής. Σύμφωνα με την Παλαιά Διαθήκη η καταγωγή τους προέρχεται από τον Χαναάν, ο οποίος ήταν παιδί του Χαμ, ο οποίος ήταν ένα από τα τρία παιδιά του Νώε (Σημ, Ιάφεθ, Χάμ). Σύμφωνα με την Παλαιά Διαθήκη οι Χαναναίοι δεν υπέστησαν ολοκληρωτικό αφανισμό από τους Ισραηλίτες (Ιησούς τ. Ναυή ΙΣ/16: 10  --  ΙΖ/17: 12). Έχουν στενή συγγενική σχέση με τους σύγχρονους κατοίκους του Λιβάνου. --

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑ.

Επιστολή «προς Ρωμαίους», κεφ. ΙΓ/13, εδ. 11 – 14. 

11 Και μάλιστα, εξεύροντες τον καιρόν, ότι είναι ήδη ώρα να εγερθώμεν εκ του ύπνου διότι είναι πλησιεστέρα εις ημάς η σωτηρία παρ' ότε επιστεύσαμεν. 

12 Η νυξ προεχώρησεν, η δε ημέρα επλησίασεν ας απορρίψωμεν λοιπόν τα έργα του σκότους και ας ενδυθώμεν τα όπλα του φωτός. 

13 Ας περιπατήσωμεν ευσχημόνως ως εν ημέρα, μη εις συμπόσια και μέθας, μη εις κοίτας και ασελγείας, μη εις έριδα και φθόνον 

14 αλλ' ενδύθητε τον Κύριον Ιησούν Χριστόν, και μη φροντίζετε περί της σαρκός εις το να εκτελήτε τας επιθυμίας αυτής. 

 Επιστολή «προς Εφεσίους», κεφ. Ε/5, εδ. 14-16. 

14 Δια τούτο λέγει: Σηκώθητι ο κοιμώμενος και ανάστηθι εκ των νεκρών, και θέλει σε φωτίσει ο Χριστός. 

15 Προσέχετε λοιπόν πως να περιπατήτε ακριβώς, μη ως άσοφοι, αλλ' ως σοφοί, 

16 εξαγοραζόμενοι τον καιρόν, διότι αι ημέραι είναι πονηραί. 

          ΣΧΟΛΙΑ: 

        Στο βιβλίο του Ιωάννη Βουνιάνου που εκδόθηκε στα 1678 στην Αγγλική γλώσσα με τίτλο: «Ο Αποδημητής» και μεταφράστηκε στην Ελληνική γλώσσα το 1862 με τον τίτλο «Το μεγάλο ταξίδι» αναφέρονται τα εξής: «Καθώς ο Χριστιανός οδοιπόρος, συνοδευόμενος από το φίλο του τον Ελπιδοφόρο ξεκινάνε για το μεγάλο ταξίδι, που δεν είναι άλλο από την πορεία του Χριστιανού σ’ αυτή τη γη μέχρι να φτάσεις στον ουρανό, κάποιος τους έδωσε ένα σχεδιάγραμμα του δρόμου, που δεν είναι άλλο από το λόγο του Θεού, ένας άλλος τους είπε να φυλάγονται από τον κόλακα και ένας άλλος τους είπε να προσέξουν να μην κοιμηθούν στη «Μαγεμένη Χώρα». 

      Καθώς οι δύο οδοιπόροι βάδιζαν, έφτασαν σ’ έναν τόπο όπου ο αέρας ήταν τέτοιος που νάρκωνε τους ταξιδιώτες και τους έκανε να νυστάζουν. Εδώ ο Ελπιδοφόρος άρχισε να γίνεται βαρύς και να νυστάζει. Είπε λοιπόν στο Χριστιανό: 

--Άρχισα να νιώθω τόσο ναρκωμένος που με δυσκολία μπορώ να κρατήσω ανοιχτά τα μάτια μου. Ας ξαπλώσουμε εδώ να κοιμηθούμε λίγο 

--Κάθε άλλο! Είπε ο Χριστιανός. Αν κοιμηθούμε, ίσως δεν ξυπνήσουμε ποτέ ξανά. 

 --Γιατί αδελφέ μου; Ο ύπνος είναι γλυκός γι’ αυτόν που δουλεύει. Θα φρεσκαριστούμε αν κοιμηθούμε λιγάκι. 

 --Δε θυμάσαι που ένας από τους τσοπάνους μας είπε να φυλαχτούμε από τη μαγεμένη χώρα; Ήθελε να μας πει να προσέξουμε μην κοιμηθούμε. 

 --Παραδέχομαι το λάθος μου είπε ο Ελπιδοφόρος! Αν ήμουν μόνος μου και κοιμόμουν εδώ θα κινδύνευα να πεθάνω. 

        Στο βιβλίο των «Παροιμιών» (κεφ. Σ/6, εδ. 10,11) αναφέρεται: «Ολίγος ύπνος, ολίγος νυσταγμός, ολίγη συμπλοκή των χειρών εις τον ύπνον, έπειτα η πτωχεία σου έρχεται ως ταχυδρόμος και η ένδειά σου ως ανήρ ένοπλος». Ο λόγος του Θεού μας προτρέπει να είμαστε "πνευματικά ξάγρυπνοι". Ο Κύριος Ιησούς Χριστός έχει υποσχεθεί σε κάθε πιστό άνθρωπο ότι θα έρθει, για να τον παραλάβει και να τον οδηγήσει εκεί που είναι Αυτός: «Εν τη οικία του Πατρός μου είναι πολλά οικήματα ει δε μη, ήθελον σας ειπεί υπάγω να σας ετοιμάσω τόπον και αφού υπάγω και σας ετοιμάσω τόπον, πάλιν έρχομαι και θέλω σας παραλάβει προς εμαυτόν, διά να είσθε και σεις, όπου είμαι εγώ» (Ιωάννης ΙΔ/14: 2,3). Ο Θεός έχει ετοιμάσει έναν τόπο για ένα συγκεκριμένο λαό που υπακούει στις εντολές Του και πιστεύει σ’ Αυτόν τον οποίον απέστειλε και πέθανε πάνω στο σταυρό για να τον σώσει από την αμαρτία του. 

       Ο Χριστός θα έρθει μία μέρα να παραλάβει το λαό Του, ένα λαό αγορασμένο από το Θεό δια του αίματός του Κυρίου και ο οποίος αποτελείται από κάθε φυλή και γλώσσα και λαό και έθνος (Αποκάλυψη Ε/5: 9 & Εβραίους Θ/9: 11-15). Είναι όλοι εκείνοι που Τον εμπιστεύονται και Τον περιμένουν, για να τους πάρει και να τους οδηγήσει κοντά Του. Τα σημεία των καιρών φανερώνουν ότι ο Κύριος είναι πλησίον. Μη θεωρήσουμε ότι βραδύνει να έρθει ο Κύριος. Ο Απ. Πέτρος μας εξηγεί: «Δεν βραδύνει ο Κύριος την υπόσχεσιν αυτού, ως τινές λογίζονται τούτο βραδύτητα, αλλά μακροθυμεί εις ημάς, μη θέλων να απολεσθώσι τινές, αλλά πάντες να έλθωσιν εις μετάνοιαν» (Β’ Πέτρου Γ/3: 9).

     Ζούμε σε μία εποχή που το πνευματικό σκοτάδι έχει πυκνώσει γύρω μας. Τα ανθρώπινα θρησκευτικά σχήματα, μέσα από ένα σφιχταγκάλιασμα με τα πολιτικά συστήματα, προσπαθούν να «κοιμίσουν» τον άνθρωπο και να τον αποτρέψουν από το να σκέπτεται και πολύ περισσότερο να πιστεύει στο Θεό. Ο Απ. Πέτρος μας επισημαίνει προκειμένου να είμαστε προσεκτικοί και να μην υπακούμε στις διάφορες ανθρώπινες θεωρίες ότι στις έσχατες ημέρες θα εμφανιστούν εμπαίκτες «πονηροί δε άνθρωποι και γόητες θέλουσι προκόψει εις το χείρον, πλανώντες και πλανώμενοι» (Β’ Τιμοθέου Γ/3: 13), που θα προσπαθούν να πλανήσουν και να παραπλανήσουν τον άνθρωπο από την πίστη του στο Χριστό. Στις έσχατες μέρες θα εμφανιστούν χλευαστές που θα ζουν σύμφωνα με τις δικές τους επιθυμίες και θα λένε ειρωνικά: «Πού είναι η εκπλήρωση της υπόσχεσης για την παρουσία του; Γιατί, από τότε που πέθαναν οι πατέρες μας, τα πάντα παραμένουν έτσι όπως ήταν από την αρχή της δημιουργίας» (Β’ Πέτρου Γ/3: 4). Όμως θα πρέπει να έχουμε τη βεβαιότητά ότι από αυτά που μας έχει υποσχεθεί ο Κύριος δε θα μείνει ανεκπλήρωτο ούτε ένα (ν) ή ένα (σ). 

      Με πολλούς τρόπους ο εχθρός «με βέβηλους μύθους κατάλληλους για γριές» (Α’ Τιμοθέου Δ/4: 7) κρατάει τον άνθρωπο σε μία χαλαρή έως ανύπαρκτη σχέση με το Θεό. Τόσο ο πιστός όσο και ο άπιστος άνθρωπος ζουν μέσα στην ίδια κοινωνία, αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα, αισθάνονται τις ίδιες ανάγκες, όμως μεταξύ τους υπάρχει μια μεγάλη διαφορά. Η διαφορά αυτή είναι ότι ο πιστός "ζει με ελπίδα", ενώ ο άπιστος "ζει χωρίς ελπίδα". Ο Απ. Παύλος αναφερόμενος σ’ αυτή την κατηγορία των ανθρώπων γράφει προς τους Χριστιανούς της Θεσσαλονίκης «ως και οι λοιποί οι μη έχοντες ελπίδα» (Α’ Θεσσαλονικείς Δ/4: 13). Το Χριστιανό θα πρέπει να διέπει μια άλλη αρχή και φιλοσοφία, «διότι ο Θεός δεν προσδιώρισεν ημάς εις οργήν, αλλ' εις απόλαυσιν σωτηρίας διά του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού» (εδ. 9). 

       Καθώς θα περιμένουμε το Κύριο, ο λόγος του Θεού μας αναφέρει σε ποια κατάσταση θα πρέπει να βρισκόμαστε. 

--«Προσέχετε, αγρυπνείτε και προσεύχεσθε διότι δεν εξεύρετε πότε είναι ο καιρός» (Μάρκος ΙΓ/13: 33). 

--«Ας είναι αι οσφύες σας περιεζωσμέναι και οι λύχνοι καιόμενοι και σεις όμοιοι με ανθρώπους, οίτινες προσμένουσι τον κύριον αυτών, πότε θέλει επιστρέψει εκ των γάμων, δια να ανοίξωσιν ευθύς εις αυτόν όταν έλθει και κρούσει» ( Λουκάς ΙΒ/12: 35,36). 

--«Αγρυπνείτε λοιπόν διότι δεν εξεύρετε πότε έρχεται ο κύριος της οικίας, την εσπέραν ή το μεσονύκτιον ή όταν φωνάζη ο αλέκτωρ ή το πρωΐ μήποτε ελθών εξαίφνης, σας εύρη κοιμωμένους" (Μάρκος ΙΓ/13: 35,36). 

     Ο ίδιος ο Κύριος μας προτρέπει: «αγρυπνείτε και προσεύχεσθε» (Ματθαίος ΚΣ/26: 41). Αφού αγρυπνούμε, τότε να προσευχόμαστε. Να μην προσευχόμαστε κοιμισμένοι, όπως εκείνος ο νεανίας που ονομαζόταν Εύτυχος, ο οποίος, καθώς μιλούσε ο Απ. Παύλος, καθόταν στο παράθυρο και εκεί κοιμήθηκε και έπεσε έξω (Πράξεις Κ/20: 9). Πάντα ο αργόσχολος, ο «κοιμισμένος» πνευματικά μέσα στην Eκκλησία θα «πέσει προς τα έξω». 

      Είναι φανερό ότι η Εκκλησία στις έσχατες ημέρες λίγο πριν από τον ερχομό του Κυρίου θα λάβει τη μορφή της Εκκλησίας της Λαοδίκειας (Αποκάλυψη Γ/3: 14-22). Η εκκλησία αυτή ήταν μια μεγαλοπρεπής εκκλησία, πάρα πολύ πλούσια, με μεγάλο αριθμό μελών, με σπουδαία κηρύγματα που γινόντουσαν μέσα σε λαμπερά κτίρια, τα οποία ήταν μνημεία αρχιτεκτονικής και με πολλά άλλα αξιοθαύμαστα. Ήταν μια εκκλησία που προβαλλόταν ως υπόδειγμα και είχε μεγάλη ιδέα για την πορεία της και την εν γένει εκκλησιαστική της ζωή. Το σύνθημά της και το στήριγμά της ήταν: «πλούσιος είμαι και επλούτησα και δεν έχω χρεία ουδενός» (Αποκάλυψη Γ/3: 17). 

     Αλήθεια πόσο άνετα και πόσο αληθινά η Εκκλησία των ημερών μας θα μπορούσε να επαναλάβει τούτα τα τραγικά λόγια! Είναι βέβαιο ότι αν ο κόσμος «κοιμάται» γύρω μας, η Εκκλησία έχει πολύ μεγάλη ευθύνη. Όχι γιατί δεν κήρυξε, αφού χιλιάδες κηρύγματα αυτή τη στιγμή ακούγονται μόνο στο διαδίκτυο, αλλά γιατί "δεν έδειξε" το Χριστό με τα έργα της. Ο Κύριος δε φάνηκε δυνατός μέσα στη ζωή μας «εν έργοις και εν λόγοις». 

     Τούτη την τραγική εκκλησία, καθώς την παρατηρεί ο Κύριος, δε βρίσκει ούτε έναν έπαινο να της πει, ούτε μια καλή φράση για να την επαινέσει. Ο Κύριος γνωρίζοντας και την τελευταία λεπτομέρεια για τη ζωή και πορεία αυτής της εκκλησίας της λέγει: «Εξεύρω τα έργα σου, ούτε ζεστός είσαι ούτε ψυχρός. Μακάρι να ήσουν ψυχρός, ή να ήσουν ζεστός, όμως επειδή είσαι χλιαρός, θα σε εξεμέσω από το στόμα μου». Τούτη η εκκλησία είχε αναπτύξει μια χλιαρή σχέση με το Θεό, ενώ αντίθετα είχε δημιουργήσει μία πολύ ισχυρή σχέση με τον πλούτο, τα συμφέροντα, με κέρδος, την πολιτική. Στη λεγόμενη «χριστιανική» εκκλησία της Λαοδίκειας, που είχε τα πάντα σε μεγάλη επάρκεια ένα μόνον έλειπε, δεν είχε Χριστό, ήταν μια «Χριστιανική» Εκκλησία χωρίς το Χριστό. Είχε βγάλει το Χριστό απέξω. Γιόρταζε με μεγάλη λαμπρότητα τα Χριστούγεννα, με εξαίσιες μουσικές, με φανταχτερές εκδηλώσεις, χωρίς το Χριστό. Γιόρταζε Πάσχα, χωρίς ανάσταση. Αν αφαιρέσεις το Χριστό από τα Χριστούγεννα και την Ανάσταση από το Πάσχα τι μένει; Ένα πολύ ωραίο γεύμα. Αυτό θα πει «κοιμισμένη» πνευματικά εκκλησία. Ο Κύριος κάποτε διερωτήθηκε: «όταν έρθει ο Υιός τού ανθρώπου, άραγε θα βρει την πίστη επάνω στη γη;» (Λουκάς ΙΗ/18: 8). 

    Το Πνεύμα του Θεού έρχεται να πει σήμερα σε κάθε πνευματικά «κοιμώμενο» Χριστιανό. «Σηκώθητι ο κοιμώμενος και ανάστσηθι εκ των νεκρών και θέλει σε φωτίσει ο Χριστός» (Εφεσίους Ε/5: 14). Τι ακριβώς είναι ο πνευματικός ύπνος, είναι όπως ο φυσικός; Όχι, γιατί ο φυσικός ύπνος είναι μία αδράνεια του οργανισμού, που του επιτρέπει να αναζωογονηθεί, ενώ ο πνευματικά κοιμώμενος μπορεί να είναι ένας πολύ δραστήριος άνθρωπος πολύ απασχολούμενος, με πλούτο, με κύρος και πολλά άλλα ισχυρά προσόντα, αλλά αδρανής στη σχέση του με το Θεό. 

   Πνευματικά ξάγρυπνος είναι εκείνος ο άνθρωπος που, μελετώντας το λόγο του Θεού και παρατηρώντας τα ραγδαία γεγονότα που συμβαίνουν γύρω μας, αντιλαμβάνεται ότι ζούμε στις «τελευταίες ημέρες» και για το σκοπό αυτό ενεργεί στη ζωή του, όσο πιο δραστήρια γίνεται σύμφωνα με το θέλημα του Θεού (Λουκάς ΚΑ/21: 34-36). Μαζί με όλα αυτά βρίσκεται σε μία στάση αναμονής «προσμένοντας την μακαρίαν ελπίδα και επιφάνειαν της δόξης του μεγάλου Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού» (Τίτος Β/2: 13). 

    Ο αιώνιος και αψευδής λόγος του Θεού διαχρονικά είναι το μεγαλύτερο ξυπνητήρι για τον «κοιμισμένο» άνθρωπο. Γι’ αυτό άλλωστε ανάμεσα στην ιστορία Αυτοκράτορες και Αυτοκρατορίες εναντιώθηκαν στο λόγο του Θεού, θέλοντας να κρατήσουν τους ανθρώπους μακριά από τον αληθινό Θεό μέσα από την άγνοια, τη δεισιδαιμονία και την παραπληροφόρηση. Όμως «ο λόγος του Θεού δεν δεσμεύεται» (Β’ Τιμοθέου Β/2: 9). Δεν υπάρχει δύναμη που να μπορεί να δεσμεύσει το λόγο του Θεού, γιατί έχει δυναμική από το Θεό. «είναι δύναμις Θεού προς σωτηρίαν εις πάντα τον πιστεύοντα» (Ρωμαίους Α/1: 16). Είναι "λόγοι ζωής αιωνίου" (Ιωάννης Σ/6: 68). 

      Πολλές φορές ο Θεός επιτρέπει να λειτουργήσουν και πολλά άλλα ξυπνητήρια μέσα στη ζωή μας. Μια προσωπική ή οικογενειακή δοκιμασία, μια θλίψη, μια αρρώστια, ένας θάνατος μπορεί να είναι ένα ξυπνητήρι στη ζωή μας. Ο πιστός άνθρωπος έχει τη διαβεβαίωση πως ό,τι και αν συμβεί στη ζωή του θα είναι για το καλό του. «Εξεύρομεν δε ότι πάντα συνεργούσι προς το αγαθόν εις τους αγαπώντας τον Θεόν, εις τους κεκλημένους κατά τον προορισμόν αυτού» (Ρωμαίους Η/8: 28). 

    Αλήθεια πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τους ανθρώπους γύρω μας που κοιμούνται πνευματικά; Κάποτε ο Κύριος είπε στους μαθητές Του: «Εσείς είστε το αλάτι της γης αν, όμως, το αλάτι διαφθαρεί, με τι θα αλατιστεί; Δεν χρησιμεύει πλέον σε τίποτε, παρά να ριχτεί έξω, και να καταπατιέται από τους ανθρώπους» (Ματθαίος Ε/5: 13). Για να βοηθήσουμε τους ανθρώπους γύρω μας, που ζουν μέσα στην άγνοια του λόγου του Θεού, μέσα στην απιστία θα πρέπει πρώτα εμείς να είμαστε «ξάγρυπνοι». Αυτό δεν επιτυγχάνεται από μόνο του αλλά μέσα από μια συνεπή πνευματική ζωή, μέσα από μία ζωντανή σχέση με το Σωτήρα Χριστό. Η επαγρύπνησή μας είναι ζωτικής σημασίας και για μας αλλά και για τους άλλους γύρω μας. Αν οι «φρόνιμες» παρθένες δεν είχαν κοιμηθεί, ίσως η ζωή των «μωρών» παρθένων και η σχέση τους με το Θεό να ήταν τελείως διαφορετική. Ένας Χριστιανός που είναι συμβιβασμένος με το «κοσμικό πνεύμα» αποτελεί «αλάτι ανάλατο». Γι’ αυτό το αλάτι ο Κύριος είπε ότι δε μπορεί να χρησιμεύει σε κάτι και το μόνο που απομένει είναι να πεταχτεί στους δρόμους.

      Πόσο μεγάλο ήταν το παράπονο του Κυρίου προς τους μαθητές που τον συνόδευαν εκείνο το βράδυ στον κήπο της Γεθσημανή. «έρχεται προς τους μαθητάς και ευρίσκει αυτούς κοιμωμένους και λέγει προς τον Πέτρον. Ούτω δεν ηδυνήθητε μίαν ώραν να αγρυπνήσητε μετ' εμού; αγρυπνείτε και προσεύχεσθε, διά να μη εισέλθητε εις πειρασμόν. Το μεν πνεύμα πρόθυμον, η δε σαρξ ασθενής» (Ματθαίος ΚΣ/26: 40,41). Τι τραγικό μια μέρα να πει ο Κύριος σε μια ψυχή: «Λίγο χρειάστηκε να μείνεις ξάγρυπνος και δε μπόρεσες;» Μέσα από το παράπονο που εκφράζει ο Κύριος προς τους μαθητές του μας αποκαλύπτει τη μεγάλη σπουδαιότητα που κατέχει η προσευχή έτσι, ώστε να μπορέσουμε να σταθούμε πνευματικά ξάγρυπνοι. 

      O Κύριος στην επιστολή προς την εκκλησία των Σάρδεων αναφέρει: «Γίνου άγρυπνος και στήριξον τα λοιπά, τα οποία μέλλουσι να αποθάνωσι διότι δεν εύρηκα τα έργα σου τέλεια ενώπιον του Θεού» (Αποκάλυψη Γ/3: 2). Το αρχαίο κείμενο αναφέρει: «ου γαρ εύρηκα σου τα έργα πεπληρωμένα ενώπιον του Θεού». H συμβουλή του Κυρίου προς τα μέλη της Εκκλησίας των Σάρδεων, αλλά και για κάθε πιστό άνθρωπος είναι: «γίνου άγρυπνος». Έχουμε ανάγκη να μείνουμε πνευματικά «ξάγρυπνοι», ώστε να μπορούμε να «ξυπνάμε» και να στηρίζουμε και τους άλλους γύρω μας, όλους αυτούς που καθημερινά μας περιβάλουν και οι οποίοι χάνονται μέσα στην αμαρτία και την άγνοια. 

       Γι’ αυτό ας προσέξουμε ιδιαίτερα την πνευματική μας ζωή και την εν γένει συμπεριφορά μας. Ο Απ. Παύλος ερωτά τους Χριστιανούς της Ρώμης: «Πώς, λοιπόν, θα επικαλεστούν εκείνον στον οποίο δεν πίστεψαν; Και πώς θα πιστέψουν σ' εκείνον, για τον οποίο δεν άκουσαν; Και πώς θα ακούσουν, χωρίς να υπάρχει εκείνος που κηρύττει;» (Ρωμαίους Ι/10: 14). Αυτό ζητάει ο Θεός από μας, να μιλήσουμε στους ανθρώπους γύρω μας πρώτα με τη ζωή μας για την αγάπη του Θεού, για το Έλεος, για τη δωρεάν σωτηρία που προσφέρει ο Θεός σε κάθε άνθρωπο δια της πίστεως (Εφεσίους Β/2: 8). Πως είναι δυνατόν να επικαλεστούν οι άνθρωποι το Θεό που δεν τον γνωρίζουν και πώς θα πιστέψουν, αν δεν ακούσουν από έναν άνθρωπο του Θεού γι’ Αυτόν; 

     Πώς μπορούμε να αποφύγουμε τον πνευματικό ύπνο; Ο Κύριος μας προτρέπει: «Προσέχετε δε εις εαυτούς μήποτε βαρυνθώσιν αι καρδίαι σας από κραιπάλης και μέθης και μεριμνών βιωτικών, και επέλθη αιφνίδιος εφ' υμάς η ημέρα εκείνη» (Λουκάς ΚΑ/21: 34). Ας προσέξουμε από μια ζωή σαρκική που θα διέπεται από τη νοοτροπία: «φάωμεν, πείωμεν…». Είναι μια μεγάλη παγίδα για την εποχή μας, καθώς ζούμε ακόμα σε μια εποχή ευμάρειας. Επίσης μεγάλη παγίδα για τις ημέρες μας είναι: «....και μεριμνών βιωτικών». Η υπεραπασχόληση για την εξασφάλιση βιοτικών μέσων λειτουργεί όπως το ναρκωτικό στον άνθρωπο. Ναρκώνει τη συνείδησή του, επικεντρώνει το ενδιαφέρον του σε μάταια πράγματα και τον αποτρέπει από το να σκέπτεται και να εργάζεται για τα πράγματα του Θεού και το αιώνιο μέλλον του. Η προτροπή του λόγου του Θεού είναι: «μη μεθύσκεσθε με οίνον, εις τον οποίον είναι ασωτία, αλλά πληρούσθε διά του Πνεύματος, λαλούντες μεταξύ σας με ψαλμούς και ύμνους και ωδάς πνευματικάς, άδοντες και ψάλλοντες εν τη καρδία υμών εις τον Κύριον» (Εφεσίους Ε/5: 18,19). 

      Κλείνοντας και θέλοντας να δώσω μία ακόμα περιγραφή για το τι ακριβώς σημαίνει «έτοιμος - ξάγρυπνος - πνευματικά άνθρωπος» θα αναφέρω από το βιβλίο της «Εξόδου» το εξής περιστατικό. Ο λαός Ισραήλ, καθώς θα έτρωγε το πασχαλινό αρνί περιμένοντας την εντολή του Θεού για την έξοδό τους από την Αίγυπτο, θα έπρεπε να βρίσκεται σε πλήρη ετοιμότητα. «Και ούτω θέλετε φάγει αυτό. Εζωσμένοι τας οσφύας σας, έχοντες τα υποδήματά σας εις τους πόδας σας και την ράβδον σας εις την χείρα σας και θέλετε φάγει αυτό μετά σπουδής είναι Πάσχα του Κυρίου» (Έξοδος ΙΒ/12: 11). Θα έπρεπε να είναι ξάγρυπνοι, να έχουν τις ζώνες τους δεμένες στη μέση τους, να είναι ντυμένοι με τα φορέματά τους, να φορούν τα παπούτσια τους και να κρατάνε το ραβδί τους στο χέρι τους. 

      Σ’ αυτήν ακριβώς την κατάσταση θα πρέπει να βρίσκεται ο Χριστιανός άνθρωπος, έτοιμος για τη "μεγάλη έξοδο", καθώς τα σημεία των καιρών μας προειδοποιούν και τα βήματα του Κυρίου ακούγονται. «Και καθώς είναι αποφασισμένον εις τους ανθρώπους άπαξ να αποθάνωσι, μετά δε τούτο είναι κρίσις, ούτω και ο Χριστός, άπαξ προσφερθείς διά να σηκώσει τας αμαρτίας πολλών, θέλει φανεί εκ δευτέρου χωρίς αμαρτίας εις τους προσμένοντας αυτόν διά σωτηρίαν» (Εβραίους Θ/9: 27, 28). 

        

      «Άρα λοιπόν, ας μη κοιμώμεθα ως και οι λοιποί, αλλ' ας αγρυπνώμεν και ας εγκρατευώμεθα» (Α’ Θεσσαλονικείς Ε/5: 6). ---

ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΆΤΙΚΟ ΜΉΝΥΜΑ.

       Τι ζητάει ο Θεός από τον άνθρωπο; 

       Άνθρωπε, Αυτός (ο Κύριος) σου έδειξε τι είναι το καλό και τι ζητάει από σένα, παρά να πράττεις το δίκαιο, και να αγαπάς έλεος, και να περπατάς ταπεινά μαζί με τον Θεό σου (Μιχαίας Σ/6: 8).

      Μετάφραση. 

    Ο Κύριος σας δίδαξε τι είναι καλό και τι ζητάει από σας: Πράξτε το δίκαιο, δείξτε αγάπη, ακολουθήστε το Θεό πρόθυμα. 

     ΣΧΟΛΙΑ: 

     Πολλοί κατά καιρούς θέλησαν να δώσουν έναν ορισμό για το τι είναι Χριστιανική ζωή. Πάνω σ’ αυτό το θέμα διχάστηκαν όχι μόνον άνθρωποι του κόσμου αλλά ακόμα και Εκκλησίες του Χριστού μεταξύ τους. Τι ορισμό θα μπορούσαμε να δώσουμε για το ποιος είναι ο Χριστιανός και πώς θα πρέπει αυτός να ζει; Πάνω σ’ αυτό το θέμα δόθηκαν κατά καιρούς πολλές και αντικρουόμενες απαντήσεις οι οποίες έχουν επιφέρει σύγχυση. Επιστρέφει η ψυχή από τα «γουρούνια» της αμαρτίας και στέκεται αμήχανη μπροστά στο πλέγμα των αλληλοσυγκρουόμενων ορισμών που της προσφέρουν οι διάφορες χριστιανικές εκκλησίες. Απέναντι σε όλους αυτούς τους μπερδεμένους ορισμούς των ανθρώπων ξεχωρίζει ο ορισμός που ο Θεός έδωσε δια του προφήτη "Μιχαία": «Τι ζητάει ο Κύριος από σένα, παρά να περιπατείς μαζί με το Θεό σου». Μια πορεία, ένας περίπατος με το Θεό είναι η χριστιανική ζωή και, καθώς θα περπατάς μαζί Του, πράττε το δίκαιο και κάνε έλεος στους συνανθρώπους σου. Αυτό ζητάει ο Θεός από το Χριστιανό, αυτή είναι η χριστιανική ζωή στην οποία ευαρεστείται ο Κύριος. 

       Ο άνθρωπος μετά την πτώση του προσπάθησε με θυσίες, με προσφορές, με διάφορα “θρησκευτικά έργα” να πλησιάσει το Θεό, να Τον φέρει κοντά του. Σε προηγούμενο εδάφιο ο προφήτης του Θεού υποβάλλει ένα ερώτημα: «Με τι θα έρθω μπροστά στον Κύριο, να προσκυνήσω μπροστά στον ύψιστο Θεό; Θα έρθω μπροστά του με ολοκαυτώματα, με χρονιάρικα μοσχάρια. Θα ευαρεστηθεί ο Κύριος σε χιλιάδες κριάρια ή σε μυριάδες από ποτάμια λαδιού; Θα δώσω τον πρωτότοκό μου για την παράβασή μου, τον καρπό της κοιλιάς μου για την αμαρτία της ψυχής μου;» (εδ. 6,7). 

       Ο Θεός είχε μιλήσει για κάποιες απ’ αυτές τις απαιτήσεις στην Παλαιά Οικονομία (Λευιτικό Α/1: 1-13) και όλα αυτά δεν ήταν παρά τύποι και προεικονίσεις γεγονότων που θα συνέβαιναν στο μέλλον  στην τήρηση των οποίων πολλές φορές οι άνθρωποι υπερέβαλαν. Γι’ αυτό άλλωστε γίνεται λόγος και για «μυριάδες ποταμών λαδιού». Ο ίδιος ο Κύριος ήταν ιδιαίτερα επικριτικός στους Γραμματείς και τους Φαρισαίους της εποχής Του, που ήταν απόλυτα ευθυγραμμισμένοι με αυτήν την πρακτική. «Ουαί εις εσάς, γραμματείς και Φαρισαίοι, υποκριταί, διότι αποδεκατίζετε το ηδύοσμον και το άνηθον και το κύμινον, και αφήκατε τα βαρύτερα του νόμου, την κρίσιν και τον έλεον και την πίστιν ταύτα έπρεπε να πράττητε και εκείνα να μη αφίνητε» (Ματθαίος ΚΓ/23: 23). 

      Αυτοί ήταν οι τρόποι με τους οποίους ο θρησκευόμενος άνθρωπος αντιμετώπιζε και συνεχίζει μέχρι σήμερα να αντιμετωπίζει το τόσο σοβαρό θέμα της σχέσης του με το Θεό. Ο άνθρωπος, καθώς αποβλέπει στο φαινόμενο σε αντίθεση με το Θεό που επιβλέπει στο περιεχόμενο της καρδιάς του ανθρώπους (Α’ Σαμουήλ ΙΣ/16: 7), προσπαθεί να ευαρεστήσει το Θεό με διάφορες θρησκευτικές τελετές, με μέσα υλικά, με έργα επιφανειακά, να Τον εξευμενίσει με τα δώρα του, για να αποκτήσει τη φιλία Του. Όλα αυτά είναι ανεπαρκή, για να συνδέσουν την καρδιά του Θεού με την καρδιά του ανθρώπου.

      Έρχεται λοιπόν ο προφήτης να πει: «Μα και χιλιάδες κριάρια αν πρόσφερα στο Θεό και μυριάδες (δέκα χιλιάδες) ποτάμια από λάδι αν ήταν δυνατόν να ρεύσουν είναι δυνατόν ο Θεός να ευαρεστηθεί με αυτά τα υλικά αγαθά;» Δεν είναι αυτός ο τρόπος για να πλησιάσει ο άνθρωπος το Θεό, άλλωστε ο Ίδιος ο Θεός δια στόματος του ψαλμωδού Ασάφ αναφέρει: «Μήπως εγώ θα φάω κρέας ταύρων ή θα πιω αίμα τράγων; Θυσίασε στον Θεό θυσία αίνεσης, και απόδωσε στον Ύψιστο τις ευχές σου» (ψαλμός Ν/50: 13,14). 

    Μέσα από τον αιώνιο Λόγο Του γίνεται φανερό ότι ο Θεός δεν ευαρεστείται με προσφορές και τελετουργικές θυσίες. Στο θεμελιώδες ερώτημα: «τι ευχαριστεί το Θεό;», ο προφήτης απαντάει: «Άνθρωπε, αυτός σου έδειξε τι είναι το καλό και τι ζητάει ο Κύριος από σένα, παρά να πράττεις το δίκαιο, να αγαπάς έλεος και να περιπατείς ταπεινά μαζί με το Θεό σου». Ο Δαβίδ μας διαβεβαιώνει: «Θυσίαι του Θεού είναι πνεύμα συντετριμμένον καρδίαν συντετριμμένην και τεταπεινωμένην, Θεέ, δεν θέλεις καταφρονήσει» (ψαλμός ΝΑ/51: 17). 

      Να πράττεις το δίκαιο. 

    Ο Απ. Ιωάννης αναφέρει: «Τεκνία, ας μη σας πλανά μηδείς όστις πράττει την δικαιοσύνην είναι δίκαιος, καθώς εκείνος είναι δίκαιος» (Α’ Ιωάννου Γ/3: 7). Κάποιος είπε ότι η δικαιοσύνη είναι κάτι που θα πρέπει να το ζεις και όχι απλώς να το συζητείς. Ο Θεός καλεί τον άνθρωπος να ζήσει σύμφωνα με τα πρότυπα της δικαιοσύνης, όπως αυτά αποτυπώνονται στον αψευδή και αιώνιο Λόγο Του. Έτσι λοιπόν είναι ανάγκη η συμπεριφορά μας απέναντι στους συνανθρώπους μας να είναι σωστή και δίκαιη. «Κρίνετε κρίσιν αληθείας και κάμνετε έλεος και οικτιρμόν, έκαστος προς τον αδελφόν αυτού και μη καταδυναστεύετε την χήραν και τον ορφανόν, τον ξένον και τον πένητα, και μηδείς από σας ας μη βουλεύηται κακόν κατά του αδελφού αυτού εν τη καρδία αυτού» (Ζαχαρίας Ζ/7: 9,10). «Ούτοι είναι οι λόγοι, τους οποίους θέλετε κάμει λαλείτε έκαστος την αλήθειαν προς τον πλησίον αυτού αλήθειαν και κρίσιν ειρήνης κρίνετε εν ταις πύλαις σας. Και μη βουλεύεσθε κακόν εν ταις καρδίαις σας έκαστος κατά του πλησίον αυτού και όρκον ψευδή μη αγαπάτε διότι πάντα ταύτα είναι εκείνα, τα οποία μισώ, λέγει Κύριος» (Ζαχαρίας Ζ/7: 16,17). 

     Ο λαός Ισραήλ αρνήθηκε να πράξει το δίκαιο, απομακρύνθηκε από το Θεό, αγνόησε το Λόγο Του και αυτό είχε ως αποτέλεσμα να οδηγηθεί στην αιχμαλωσία. 

11 Αλλ' ηρνήθησαν να προσέξωσι και έστρεψαν νώτα απειθή και εβάρυναν τα ώτα αυτών διά να μη ακούσωσι. 

12 Ναι, αυτοί έκαμον τας καρδίας αυτών αδάμαντα, ώστε να μη ακούσωσι τον νόμον και τους λόγους, τους οποίους ο Κύριος των δυνάμεων εξαπέστειλεν εν τω πνεύματι αυτού διά των προτέρων προφητών διά τούτο ήλθεν οργή μεγάλη παρά του Κυρίου των δυνάμεων. 

13 Όθεν καθώς αυτός έκραξε και αυτοί δεν εισήκουον, ούτως αυτοί έκραξαν και εγώ δεν εισήκουον, λέγει ο Κύριος των δυνάμεων 

14 αλλά διεσκόρπισα αυτούς ως δι' ανεμοστροβίλου εις πάντα τα έθνη, τα οποία δεν εγνώριζον. Και ο τόπος ηρημώθη κατόπιν αυτών, ώστε δεν υπήρχεν ο διαβαίνων ουδέ ο επιστρέφων και έθεσαν την γην την επιθυμητήν εις ερήμωσιν (Ζαχαρίας Ζ/7: 11-14). 

      Να αγαπάς έλεος. 

      Ο Θεός είναι η πηγή των οικτιρμών και του ελέους. Ο Απ. Παύλος στην επιστολή «προς Εφεσίους» (Β/2: 4) αναφέρει: «ο Θεός είναι πλούσιος σε έλεος». Η σωτηρία μας δεν έγινε, γιατί το αξίζαμε ή γιατί είχαμε κάποιες ικανότητες «ουχί εξ έργων δικαιοσύνης τα οποία επράξαμεν ημείς, αλλά κατά το έλεος αυτού έσωσεν ημάς» (Τίτος Γ/3: 5). Ο Δαβίδ ένα αίτημα προβάλει στον Κύριο: «το έλεός σου και η αλήθειά σου ας με περιφρουρώσι διαπαντός» (ψαλμός Μ/40: 11). Ο συγγραφέας της επιστολής «προς Εβραίους», (κεφ. Δ/4, εδ. 16), μας προτρέπει: «Ας πλησιάζωμεν λοιπόν μετά παρρησίας εις τον θρόνον της χάριτος, δια να λάβωμεν έλεος και να εύρωμεν χάριν προς βοήθειαν εν καιρώ χρείας». Η εντολή του Θεού είναι να είμαστε συγχωρητικοί προς τους συνανθρώπους μας. 

      O προφήτης διερωτάται: «Τις Θεός όμοιός σου, συγχωρών ανομίαν και παραβλέπων την παράβασιν του υπολοίπου της κληρονομίας αυτού; δεν φυλάττει την οργήν αυτού διαπαντός, διότι αυτός αρέσκεται εις το έλεος» (Μιχαίας Ζ/7: 18) και ο ψαλμωδός συμπληρώνει: «Διότι συ, Κύριε, είσαι αγαθός και εύσπλαγχνος και πολυέλεος εις πάντας τους επικαλουμένους σε» (Ψαλμός ΠΣ/86: 5). Για να έχουμε ακριβή αντίληψη του τι θα πει έλεος και πόσο πλούσια θα πρέπει να το προσφέρουμε, όπου υπάρχει ανάγκη, ο Κύριος μας το παρουσιάζει στην παραβολή εκείνου του δούλου που είχε ένα πολύ μεγάλο χρέος και επειδή δε μπορούσε να το ξεπληρώσει, ο Κύριός του, του το χάρισε. Όταν ο ευεργετηθείς συνάντησε έναν άλλο δούλο που του όφειλε ένα μικρό ποσό, αυτός τον έσυρε στα δικαστήρια, για να του αποσπάσει τα οφειλόμενα (Ματθαίος ΙΗ/18: 23-35). Το ερώτημα του Κυρίου: «δεν έπρεπε και εσύ να ελεήσεις τον σύνδουλό σου, όπως κι εγώ σε ελέησα;» (εδ. 33). 

      Η αγάπη και το έλεος θα πρέπει να διακρίνουν τη ζωή μας και δε θα πρέπει να περιορίζονται στους φίλους, τους γνωστούς, τους δικούς μας ανθρώπους. Αυτό, είπε ο Κύριος, το έκαναν και οι Φαρισαίοι, αγαπούσαν και φρόντιζαν τους δικούς τους ανθρώπους, αλλά θα πρέπει να επεκτείνεται η αγάπη προς όλους ανεξαιρέτως, ακόμα και τους εχθρούς μας. Η εντολή του Κυρίου είναι: «Αγαπάτε τους εχθρούς σας, ευλογείτε εκείνους, οίτινες σας καταρώνται, ευεργετείτε εκείνους, οίτινες σας μισούσι, και προσεύχεσθε υπέρ εκείνων, οίτινες σας βλάπτουσι και σας κατατρέχουσι» (Ματθαίος Ε/5: 44). Ας προσέξουμε ιδιαίτερα το θέμα του ελέους μέσα στη ζωή μας. Ο Απ. Ιάκωβος (Β/2: 13) μας προειδοποιεί: «η κρίση θα είναι ανελέητη για όποιον δεν έδειξε έλεος".

      Να περπατάει ταπεινά μαζί με το Θεό του. 

  Η χριστιανική ζωή είναι ένας περίπατος με το Θεό. Πρέπει να είναι κάποιος συντονισμένος με την καρδιά του Θεού, να περπατάει μαζί Του «κατά το Πνεύμα» και μόνον έτσι δε θα εκπληρώνουμε τις επιθυμίες της σάρκας μας (Γαλάτας Ε/5: 16). Περπάτημα με το Θεό προϋποθέτει να υπάρχει μια στενή σχέση αγάπης μαζί Του, μία αδιάλειπτη κοινωνία με τον κεχρισμένο Σωτήρα, τον Κύριο Ιησού Χριστό, καθοδηγούμενοι πάντοτε από το Άγιο Πνεύμα. Για να πλησιάσει ο αμαρτωλός άνθρωπος τον δίκαιο Θεό, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η μετάνοια του ανθρώπου για το αμαρτωλό παρελθόν του καθώς και η αναγνώριση του «αθώου αίματος» που χύθηκε πάνω στο σταυρό και το οποίο «καθαρίζει ημάς από πάσης αμαρτίας» (Α’ Ιωάννου Α/1: 7). 

      Η συμπόρευση με το Θεό απαιτεί ταπεινότητα, η οποία θα φανεί μέσα από την άνευ όρους και όρια υπακοή. Περπατώντας πνευματικά με τον Κύριο μαθαίνουμε απ’ Αυτόν την ταπείνωση. «μάθετε απ' εμού, διότι πράος είμαι και ταπεινός την καρδίαν» (Ματθαίος ΙΑ/11: 29). Ο Απ. Πέτρος μας συμβουλεύει: «Ταπεινώθητε λοιπόν υπό την κραταιάν χείρα του Θεού, διά να σας υψώση εν καιρώ και πάσαν την μέριμναν υμών ρίψατε επ' αυτόν, διότι αυτός φροντίζει περί υμών» (Α’ Πέτρου Ε/5: 6,7). Ταπεινότητα είναι να αναγνωρίσει ο άνθρωπος ότι χωρίς το Θεό δεν είναι ικανός να κάνει τίποτα καλό. Ο ίδιος ο Κύριος μας έχει προειδοποιήσει: «άνευ εμού δεν δύνασθε ποιείν ουδέν» (Ιωάννης ΙΕ/15: 5). Θέλοντας ο Κύριος να διδάξει τους μαθητές του την ταπεινότητα έβαλε ανάμεσά τους ένα μικρό παιδί και τους είπε: «Αληθώς σας λέγω, εάν δεν επιστρέψητε και γείνητε ως τα παιδία, δεν θέλετε εισέλθει εις την βασιλείαν των ουρανών» (Ματθαίος ΙΗ/18: 3). 

      Συμπόρευση με το Θεό σημαίνει διαρκής αναζήτηση του θελήματός Του. Πώς μπορεί ο άνθρωπος να γνωρίζει κάθε στιγμή το θέλημα του Θεού; Αναντίρρητα μέσα από τη μελέτη του Λόγου Του. Μία από τις πρώτες εντολές που έλαβε ο Ιησούς τ. Ναυή από το Θεό μετά το θάνατο του Μωυσή και την ανάληψη της αρχηγίας του λαού Ισραήλ ήταν: «Δεν θέλει απομακρυνθή τούτο το βιβλίον του νόμου από του στόματός σου, αλλ' εν αυτώ θέλεις μελετά ημέραν και νύκτα, διά να προσέχης να κάμνης κατά πάντα όσα είναι γεγραμμένα εν αυτώ διότι τότε θέλεις ευοδούσθαι εις την οδόν σου, και τότε θέλεις φέρεσθαι μετά συνέσεως» (Ιησούς τ. Ναυή Α/1: 8). Ο Λόγος του Θεού, είναι «η μάχαιρα του Πνεύματος» (Εφεσίους Σ/6: 17), είναι το μόνο επιθετικό όπλο του Χριστιανού. Συμπόρευση με το Θεό σημαίνει αδιάλειπτη προσευχή (Α’ Θεσσαλονικείς Ε/5: 17), συνεχής επικοινωνία – συνομιλία - μαζί Του. 

     Στο βιβλίο της «Γένεσης», κεφ. Ε/5, εδ. 24 αναφέρεται: «Και περιεπάτησεν ο Ενώχ μετά του Θεού». Αυτό ήταν το χαρακτηριστικό της ζωής του Ενώχ, περπατούσε σύμφωνα με το θέλημα του Θεού στη ζωή του. Πολλά χρόνια αργότερα έρχεται ο συγγραφέας της επιστολής «προς Εβραίους», (κεφ. ΙΑ/11, εδ.5) να αναφέρει: «Δια πίστεως μετετέθη ο Ενώχ, δια να μη ίδει θάνατον, και δεν ευρίσκετο, διότι μετέθεσεν αυτόν ο Θεός επειδή προ της μεταθέσεως αυτού εμαρτυρήθη ότι ευηρέστησεν εις τον Θεόν». 

      Ας μην λησμονούμε ποτέ ότι: «Ταύτα δε πάντα εγίνοντο εις εκείνους παραδείγματα, και εγράφησαν προς νουθεσίαν ημών, εις τους οποίους τα τέλη των αιώνων έφθασαν» (Α’ Κορινθίους Ι/10: 11).

    Κλείνοντας, καθώς βρισκόμαστε στο μεταίχμιο της αλλαγής ενός καινούργιου χρόνου, ας θέσουμε στόχους πνευματικούς για τη νέα χρονική περίοδο που ανοίγεται μπροστά μας και ας αναλογιστούμε τι είναι εκείνο που εμποδίζει στην καθημερινή μας ζωή την πορεία μας με το Θεό. 

   Στις αναγνώστριες και τους αναγνώστες του blog: giorgoskomninos.blogspot.com εύχομαι από καρδιάς να έχουν μία «ΚΑΛΉ, ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΉ ΧΡΟΝΙΆ», με ΥΓΕΙΑ, με ΔΥΝΑΜΗ, με ΖΩΝΤΑΝΗ ΕΛΠΙΔΑ. ---

ΛΟΓΟΣ "ΠΕΡΙ ΝΗΣΤΕΙΑΣ".

Λόγος «περί νηστεία». 

Βιβλίο Προφήτη «Ζαχαρία», κεφ. Ζ/7, εδ. 1 – 14.   (Παλαιά Διαθήκη). 

1 ΚΑΙ κατά τον τέταρτο χρόνο τού βασιλιά Δαρείου, έγινε λόγος τού Κυρίου στον Ζαχαρία, την τέταρτη ημέρα τού ένατου μήνα, του Χισλεύ 

2 και έστειλαν στον οίκο τού Κυρίου τον Σαρεσέρ, και τον Ρεγέμ-μέλεχ, και τους ανθρώπους τους, για να εξιλεώσουν το πρόσωπο του Κυρίου 

3 να μιλήσουν στους ιερείς, που ήσαν στον οίκο τού Κυρίου των δυνάμεων, και στους προφήτες, λέγοντας: Να κλάψω στον πέμπτο μήνα, έχοντας αποτραβηχτεί, όπως έκανα τόσα πολλά χρόνια; 

4 Και μου έγινε λόγος τού Κυρίου των δυνάμεων, λέγοντας: 

5 Μίλησε σε ολόκληρο τον λαό της γης, και στους ιερείς, λέγοντας: Όταν νηστεύατε και πενθούσατε τον πέμπτο μήνα και τον έβδομο μήνα εκείνα τα 70 χρόνια, νηστεύατε πραγματικά για μένα; 

 6 Και όταν τρώγατε, και όταν πίνατε, δεν τρώγατε και πίνατε για τον εαυτό σας; 

7 Δεν είναι αυτά τα λόγια, που ο Κύριος μίλησε με τους προηγούμενους προφήτες, όταν η Ιερουσαλήμ ήταν κατοικημένη και σε ευημερία, και οι πόλεις της ολόγυρα σ' αυτή, όταν ήταν κατοικημένο το μεσημβρινό και το πεδινό μέρος; 

8 Και έγινε λόγος τού Κυρίου στον Ζαχαρία, λέγοντας: 

9 Έτσι λέει ο Κύριος των δυνάμεων, λέγοντας: Να κρίνετε κρίση αλήθειας, και να κάνετε έλεος και οικτιρμό, κάθε ένας στον αδελφό του 

10 και μη καταδυναστεύετε τη χήρα, και τον ορφανό, και τον ξένο, και τον πένητα και κανένας από σας ας μη σκέφτεται κακό μέσα στην καρδιά του ενάντια στον αδελφό του. 

11 Αλλά, αρνήθηκαν να προσέξουν, και έστρεψαν απειθή νώτα, και βάρυναν τα αυτιά τους για να μη ακούσουν. 

12 Ναι, αυτοί έκαναν τις καρδιές τους σαν το διαμάντι, ώστε να μην ακούσουν τον νόμο, και τα λόγια, που ο Κύριος των δυνάμεων έστειλε με το δικό του πνεύμα, διαμέσου των προηγούμενων προφητών γι' αυτό, μεγάλη οργή ήρθε από τον Κύριο των δυνάμεων. 

13 Γι' αυτό, όπως αυτός είχε κράξει, κι αυτοί δεν άκουγαν, έτσι κι αυτοί έκραξαν, κι εγώ δεν εισάκουγα, λέει ο Κύριος των δυνάμεων 

14 αλλά, τους διασκόρπισα σαν με ανεμοστρόβιλο σε όλα τα έθνη, που δεν τα γνώριζαν. Και ο τόπος πίσω τους ερημώθηκε, ώστε δεν υπήρχε αυτός που διάβαινε ούτε αυτός που επέστρεφε και έβαλαν την επιθυμητή γη σε ερήμωση. 

       ΣΧΟΛΙΑ: 

      Ο προφήτης Ζαχαρίας είναι μία ενδιαφέρουσα βιβλική μορφή. Έδρασε κατά το τελευταίο τέταρτο του 6ου π.Χ. αιώνα, ήταν υιός του Βαραχία και εγγονός του Αδδώ. Κύριος στόχος του έργου και των προφητικών του οράσεων ήταν η ανοικοδόμηση του Ναού, ο οποίος είχε καταστραφεί μετά την άλωση της Ιερουσαλήμ από τα στρατεύματα του Ναβουχοδονόσορα το 586 π.Χ. Βρισκόμαστε στην περίοδο κατά την οποίαν ο Κύρος Β΄, ο Μέγας, είχε επιτρέψει με διάταγμά του το έτος 539 π.Χ. την επιστροφή από την αιχμαλωσία στη Βαβυλώνα όσων Ιουδαίων το επιθυμούσαν. Μάλιστα, τους έδωσε την άδεια να κτίσουν και πάλι το Ναό της Ιερουσαλήμ. 

       Ο προφήτης "Ζαχαρίας" ξεκίνησε το κήρυγμά του το δεύτερο έτος της βασιλείας του Δαρείου Α΄, ο οποίος ανέβηκε στο θρόνο κατά το έτος 521 π.Χ. και βασίλευσε μέχρι το 486 π.Χ. που πέθανε. Ο Δαρείος Α΄ ήταν ο Πέρσης ηγεμόνας που έστειλε δύο φορές τα στρατεύματά του να κατακτήσουν την Ελλάδα, πρώτα προσπαθώντας να περιπλεύσει τη χερσόνησο του Άθω και γνώρισε την καταστροφή και έπειτα το 490 π.Χ. την ήττα στο Μαραθώνα. 

      Ο Κύριος Ιησούς Χριστός κάνει μια αναφορά στο όνομα Ζαχαρίας στο ευαγγέλιο του «Ματθαίου», (κεφ. ΚΓ/23, εδ. 35) στηλιτεύοντας με κάθε τρόπο τη σκληρότητα και την υποκρισία τόσο των Φαρισαίων, όσο και των Σαδουκαίων, αφού τους χαρακτηρίζει «ὄφεις και γεννήματα ἐχιδνῶν» (Ματθαίος Γ/3: 7), συμπληρώνει ο Κύριος ότι όλους τους προφήτες που απέστειλε προς αυτούς ο Θεός, για να τους συνετίσουν, να τους κατευθύνουν, να τους στηρίξουν και να τους φέρουν σε μετάνοια, αντί να τους ακούσουν, τους εξόντωσαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Ολοκληρώνοντας τα λόγια του και πριν αναφερθεί στην προφητεία για την καταστροφή της Ιερουσαλήμ, λέει ότι θα πέσει επάνω τους το αίμα κάθε δικαίου ανδρός που φόνευσαν από τον Άβελ μέχρι τον Ζαχαρία, τον υιό του Βαραχία, «ὃν εφονεύσατε μεταξύ τοῦ ναοῦ καὶ τοῦ θυσιαστηρίου». 

       Το βιβλίο του πρ. Ζαχαρία αποτελείται από 14 κεφάλαια και περιέχει πολλές προφητείες, που στόχο έχουν να πείσουν τους σύγχρονούς του ότι πρέπει να προχωρήσουν στην αποκατάσταση του Ναού, που ήταν ο τόπος λατρείας του αληθινού Θεού. Σκοπός του πρ. Ζαχαρία ήταν η αφύπνιση των συμπατριωτών του, ώστε να μη μείνουν αδιάφοροι και συμβούν και σε αυτούς όλα εκείνα τα δυσάρεστα γεγονότα που συνέβησαν στους πατεράδες τους. Ο Κύριος μέσω των προφητών προσπαθούσε να τους συνετίσει, όμως εκείνοι «εχλεύαζον τους απεσταλμένους του Θεού και κατεφρόνουν τους λόγους Αυτού και έσκωπτον τους προφήτας Αυτού, εωσού η οργή του Κυρίου ανέβη κατά του λαού αυτού, ώστε δεν ήτο θεραπεία» (Β΄ Χρονικών ΛΣ/36: 16). 

      Ο Δαρείος Α΄ κυβέρνησε την Περσία από το έτος 521 – 486 π.Χ. Κατά το τέταρτο έτος της βασιλείας του Δαρείου, δηλαδή το έτος 517 και μάλιστα την τέταρτη μέρα του μήνα Χισλεύ που αντιστοιχεί στο μήνα Δεκέμβριο, μίλησε ο Κύριος στο Ζαχαρία. Βρισκόμαστε στην περίοδο κατά την οποία η κατασκευή του δεύτερου ναού πλησιάζει στο τέλος και πλέον όλα δείχνουν ότι τα πράγματα θα πάνε καλύτερα και ότι ο λαός Ισραήλ θα αποκατασταθεί πλήρως. Μια μεγάλη τιμωρία, μια περίοδος εβδομήντα ετών δουλείας στους Βαβυλώνιους και τους Μήδο- Πέρσες, φαίνεται να ολοκληρώνεται.

       Κατά την περίοδο αυτή ο λαός νήστευε και πενθούσε για την καταστροφή του πρώτου Ναού που είχε χτίσει ο Σολομώντας, η οποία έγινε το έτος 587 π.Χ. από τους Βαβυλώνιους. Τώρα που φαίνεται ο Ναός να αποκαθίσταται και πάλι γεννιέται το ερώτημα κατά πόσον οι νηστείες που γίνονταν για το σκοπό αυτό θα πρέπει να συνεχιστούν ή να σταματήσουν; Υπέβαλαν λοιπόν το εξής ερώτημα: «Για να εξιλεώσουμε τον Κύριο είναι σωστό να νηστεύουμε τον πέμπτο μήνα, όπως κάναμε πάντοτε; Μήπως θα μπορούσαμε να είμαστε ελεύθεροι από αυτά τα έθιμα;» Φαινόταν ανόητο να πενθούν για μια συμφορά που όμως είχε περάσει. 

      Ο Θεός είχε ορίσει μέσα στο Μωσαϊκό Νόμο μία μόνον ημέρα νηστείας το χρόνο, την ημέρα του Εξιλασμού, σύμφωνα με την οποία θα έπρεπε πραγματικά να πενθούν (Λευιτικό ΚΓ/23: 27). Όμως κατά τη διάρκεια της αιχμαλωσίας οι Ισραηλίτες είχαν ορίσει και πολλές άλλες νηστείες, για να θυμούνται διάφορα δυσάρεστα γεγονότα. Έτσι με τα χρόνια είχε προστεθεί ένας μεγάλος αριθμός νηστειών, τις οποίες είχαν ορίσει οι άνθρωποι και όχι ο Θεός. Το κυριότερο οι νηστείες αυτές είχαν καταντήσει τυπικές και εξωτερικές (Ησαΐας Α/1: 10-15). 

      Η απάντηση του Κυρίου σ’ αυτό το ερώτημα έρχεται μέσα από μια ερώτηση. «Για Μένα νηστεύατε όλα αυτά τα χρόνια ή μήπως η νηστεία σας είχε καταντήσει μια συνήθεια και ότι κάνατε το κάνατε τυπικά, χωρίς ουσιαστικό πνευματικό περιεχόμενο;». Το ίδιο ερώτημα ισχύει και για μας. Πώς νηστεύουμε, πως συμμετέχουμε στο Δείπνο του Κυρίου, πως προσευχόμαστε, πως βαπτιζόμαστε και πως συμμετέχουμε σε όλες τις υπόλοιπες εκδηλώσεις της εκκλησίας; Μήπως η παρουσία μας είναι τυπική, ό,τι γίνεται γίνεται από συνήθεια, από μια τυπική διαδικασία; 

    Ο Θεός ζητάει από τον άνθρωπο γνήσια, ουσιαστική και έμπρακτη ταπείνωση, συντριβή, μετάνοια, αναγνώριση της αμαρτωλότητάς του, της πλήρους αναξιότητάς του και δεν αποβλέπει σε τελετουργίες και άλλες ανθρώπινες τυπικές εκδηλώσεις. Ο Θεός ζητάει να βρει στην καρδιά του ανθρώπου την εσωτερική ευλάβεια και όχι κάποιους εξωτερικούς τύπους. Οι ευλογίες του Θεού δεν είναι απόρροια των δραστηριοτήτων μας στο ναό, των υπηρεσιών ή των προσφορών μας, αλλά το είδος της ζωής που ζούμε. Εκεί αποβλέπει ο Κύριος και αυτό είναι εκείνο το οποίο θα εκτιμήσει. 

      Ο Θεός που αποβλέπει στην καρδία του ανθρώπου, που γνωρίζει τα εσώψυχά του, τα κίνητρα του ανθρώπου, έρχεται να τους πει: Ούτε οι νηστείες σας, ούτε οι γιορτές σας, γίνονταν για να τιμηθεί ο Θεός. Στην πράξη όλα είχαν καταντήσει μία ρουτίνα, χωρίς κανένα πνευματικό περιεχόμενο. Ο Κύριος βλέπει όλα αυτά και δια του προφήτου "Ησαΐα" (κεφ. Α/1, εδ. 13-17) λέει προς το λαό Του: 

13 Μη φέρνετε πλέον μάταιες προσφορές το θυμίαμα είναι σε μένα βδέλυγμα τις νεομηνίες σας και τα σάββατα, το συγκάλεσμα των συνάξεων, δεν μπορώ να υποφέρω, ανομία και πανηγυρική σύναξη. 

14 Τις νεομηνίες σας και τις διαταγμένες γιορτές σας μισεί η ψυχή μου, είναι φορτίο σε μένα, βαρέθηκα να υποφέρω. 

15 Και όταν απλώνετε τα χέρια σας, θα κρύβω από σας τα μάτια μου ναι, όταν πληθαίνετε δεήσεις, δεν θα εισακούω τα χέρια σας είναι γεμάτα από αίματα. 

16 Λουστείτε, καθαριστείτε αποβάλετε την κακία των πράξεών σας μπροστά από τα μάτια μου σταματήστε πράττοντας το κακό, 

17 μάθετε να πράττετε το καλό εκζητήστε κρίση, κάντε ευθύτητα στον καταδυναστευμένο, να κρίνετε τον ορφανό, προστατεύστε τη δίκη της χήρας. 

     Η νηστεία είναι καλό και ευάρεστο πράγμα προς το Θεό. Ο ίδιος ο Κύριος Ιησούς Χριστός οικειοθελώς νήστεψε, όμως η νηστεία μας, η προσευχή μας και κάθε εκδήλωση προς τον Κύριο θα πρέπει να γίνεται σύμφωνα με το λόγο του Θεού και όχι με τον τρόπο που ο καθένας επιθυμεί. Αυτό ήταν το λάθος που έπραξε ο Κάιν και ο Θεός απέρριψε τη θυσία του (Γένεση Δ/4: 5). Πάνω απ’ όλα ό,τι αν πράττουμε θα πρέπει να είναι για τη δόξα του Θεού και όχι για να μας δουν οι άνθρωποι και να μας θαυμάσουν. Αυτό το έκαναν οι Φαρισαίοι και αυτή την υποκριτή στάση τους ο Κύριος την αποδοκίμασε με ιδιαίτερη αυστηρότητα. «Και όταν νηστεύητε, μη γίνεσθε ως οι υποκριταί σκυθρωποί διότι αφανίζουσι τα πρόσωπα αυτών, διά να φανώσιν εις τους ανθρώπους ότι νηστεύουσιν αληθώς σας λέγω, ότι έχουσιν ήδη τον μισθόν αυτών» (Ματθαίος Σ/6 : 16). Ο Θεός αναγνωρίζει μόνον εκείνη τη νηστεία, μόνον εκείνη τη συμμετοχή, μόνον εκείνη την εκδήλωση που είναι σύμφωνη με το Λόγου Του και που γίνεται από μια ταπεινή, μετανιωμένη καρδιά, πλυμένη και καθαρισμένη από την αμαρτία με το αίμα του Κυρίου Ιησού Χριστού και συνεχίζει ο Κύριος: «Μακάριοι οι καθαροί την καρδίαν» (Ματθαίος Ε/5: 8). 

       Μέσα από τον Προφήτη "Ησαΐα" (κεφ. ΝΗ/58 : 5-7), ο Κύριος ερωτά το λαό Του: 

5 Αυτή είναι η νηστεία, την οποίαν εγώ εξέλεξα; να ταλαιπωρεί ο άνθρωπος την ψυχήν αυτού μίαν ημέραν; να κλίνη την κεφαλήν αυτού ως σπάρτον και να υποστρόνη σάκκον και στάκτην εις εαυτόν; νηστείαν θέλεις ονομάσει τούτο και ημέραν δεκτήν εις τον Κύριον; 

6 Η νηστεία την οποίαν εγώ εξέλεξα, δεν είναι αύτη; το να λύεις τους δεσμούς της κακίας, το να διαλύεις τα βαρέα φορτία και το να αφήνεις ελευθέρους τους καταδεδυναστευμένους και το να συντρίβεις πάντα ζυγόν; 

7 Δεν είναι το να διαμοιράζεις τον άρτον σου εις τον πεινώντα και να εισάγεις εις την οικίαν σου τους αστέγους πτωχούς; όταν βλέπεις τον γυμνόν, να ενδύεις αυτόν, και να μη κρύπτης σεαυτόν από της σαρκός σου; 

      Ο Κύριος δεν ευαρεστείται από την αποχή από το φαγητό ή το ποτό, που στις ημέρες μας ούτε αυτό ισχύει, γιατί η νηστεία των ανθρώπων έχει υποκατασταθεί από την «αλλαξοφαγία». Νηστεύω σημαίνει «δεν τρώγω». Η λέξη είναι σύνθετη από το αρνητικό μόριο «νη» και το ρήμα «εσθίω». Δηλώνει σαφώς την τέλεια αποχή από φαγητό και ποτό για ορισμένο χρονικό διάστημα (Λουκάς Δ/4: 2). Ένα πράγμα ευαρεστεί το Θεό οι άνθρωποι να υπακούουν στο Λόγο Του και να ζουν σύμφωνα με το θέλημά Του. 

      Η λύση όλων των προβλημάτων και η αποφυγή δυσάρεστων καταστάσεων μέσα στη ζωή μας είναι η υπακοή στο θέλημα του Θεού. Ο λαός Ισραήλ είχε αγνοήσει το θέλημα του Θεού, είχε καταδιώξει τους προφήτες, τους οποίους ο Θεός κατά καιρούς έστελνε και μέσω αυτών τους μιλούσε. Το αποτέλεσμα αυτής της ανυπακοής τους ήταν να οδηγηθούν στην εξορία. Τα έργα τους οδήγησαν εκεί και ο Θεός το επέτρεψε, για να τους παιδαγωγήσει. Αν είχαν ακούσει τα λόγια των προφητών, θα ζούσαν με ειρήνη και ασφάλεια. Τι να τους προσφέρουν οι θυσίες, οι νηστείες και οι άλλες τελετές και πώς να ευαρεστηθεί ο Κύριος σ’ αυτούς, όταν όλα είχαν μετατραπεί σε μία ρουτίνα από την οποία πάνω απ’ όλα απουσίαζε παντελώς η ταπείνωση και η υπακοή στο θέλημά Του. 

       Ας παρατηρήσουμε δύο εικόνες και ας βγάλουμε μέσα απ’ αυτές τα συμπεράσματά μας: 

       Εικόνα 1η: 

11 Ο Φαρισαίος σταθείς προσηύχετο καθ' εαυτόν ταύτα: Ευχαριστώ σοι, Θεέ, ότι δεν είμαι καθώς οι λοιποί άνθρωποι, άρπαγες, άδικοι, μοιχοί, ή και καθώς ούτος ο τελώνης 

12 νηστεύω δις της εβδομάδος, αποδεκατίζω πάντα όσα έχω (Λουκάς ΙΗ/18: 11,12).

      Η φαρισαϊκή θρησκεία ήταν μια επίμονη προβολή του «ΕΓΩ». Ήταν μια θρησκεία αυτοδικαίωσης, μια θρησκεία με πολύ «Εγώ» και καθόλου Θεό, μια θρησκεία ανεπαρκής, επιδερμική, απατηλή, εξωτερική και όχι εσωτερική, όπως άλλωστε είναι και όλες οι ανθρώπινες θρησκείες. Για το Φαρισαίο η επικοινωνία του με το Θεό περιορίζεται αποκλειστικά στην τήρηση κάποιων τύπων και τελετουργιών. Βλέπουμε ότι ο άνθρωπος αυτός στην ουσία δεν προσεύχεται στο Θεό αλλά στον εαυτόν του. Δεν είχε συναίσθηση της αμαρτωλότητάς του. Δεν προσπαθεί να πλησιάσει το Θεό, αλλά προσπαθεί με κάθε τρόπο να κάνει ακριβώς ό,τι ορίζει η θρησκεία του. Έτσι ο Φαρισαίος ισοδυναμούσε με έναν υποκριτή, τυπολάτρη. Όλα γίνονταν για τη «βιτρίνα», για να τους βλέπουν οι άνθρωποι, να τους προξενούν εντύπωση και να τους θαυμάζουν. Εύσπλαχνος ο Κύριος, «φίλος των πορνών και των τελενών» (Λουκάς Ζ/7: 34), όμως πολύ σκληρός με τους υποκριτές: «Ουαί εις εσάς, γραμματείς και Φαρισαίοι, υποκριταί, διότι κλείετε την βασιλείαν των ουρανών έμπροσθεν των ανθρώπων επειδή σεις δεν εισέρχεσθε ουδέ τους εισερχομένους αφήνετε να εισέλθωσιν» (Ματθαίος ΚΓ/23:14). Κάπως έτσι χάθηκαν όλα και οι νηστείες και οι αποδεκατισμοί ….. Τίποτα δεν αναγνώρισε ο Κύριος σ’ αυτόν τον άνθρωπο. Ο Θεός δέχεται τη νηστεία μόνον, όταν ο άνθρωπος ζει σύμφωνα με το θέλημά Του και θα πρέπει να συνοδεύεται από ταπείνωση καθώς και από αποχή από την αδικία και την αμαρτία (Ησαΐας ΝΗ/58: 3-9). 

       Εικόνα 2η: 

13 Και ο τελώνης μακρόθεν ιστάμενος, δεν ήθελεν ουδέ τους οφθαλμούς να υψώση εις τον ουρανόν, αλλ' έτυπτεν εις το στήθος αυτού, λέγων: Ο Θεός, ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ   (Λουκάς ΙΗ/18: 13).

     Η μεγαλύτερη προσευχή που υπάρχει είναι: «γενηθήτω το θέλημά Σου» και αμέσως μετά έρχεται τούτη: «ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ». Εδώ παρατηρούμε έναν άνθρωπο να βρίσκεται σε πλήρη ταπείνωση και συντριβή, να είναι γεμάτος με μετάνοια και κυρίως με την πεποίθηση ότι είναι αμαρτωλός (εδ. 13). Ήταν συνήθεια, όταν κάποιος προσευχόταν, να σηκώνει τα μάτια του προς τον ουρανό. Ο τελώνης όμως νιώθοντας την εσωτερική του αθλιότητα, αναγνωρίζοντας την αμαρτωλότητά του δεν ήθελε να σηκώσει τα μάτια του προς τον ουρανό, ούτε καν ήθελε να πλησιάσει στο μέρος όπου οι άλλοι προσεύχονταν, αλλά στεκόταν μακριά και με σκυμμένο το κεφάλι χτυπούσε διαρκώς το στήθος του και έλεγε: «ο Θεός να σκεπάσει με έλεος εμένα τον αμαρτωλό». Ήταν ταπεινωμένος και βαθύτατα λυπημένος. Δεν προσέφερε στο Θεό τύπους, αλλά μια ραγισμένη, ταπεινωμένη και μετανιωμένη καρδιά. Είχε πλήρη συναίσθηση ότι ήταν αμαρτωλός και συνεπώς υπόδικος απέναντι στη δικαιοσύνη του Θεού, καταδικασμένος σε θάνατο εξαιτίας της αμαρτίας, ο μισθός της οποίας είναι θάνατος (Ρωμαίους Σ/6: 23). 

      Τι να πει κανείς, πώς να σχολιάσει τούτες τις δύο εικόνες; Ας ακούσουμε Τον δίκαιο Κριτή να μιλάει γι’ αυτές: «Σας λέγω, Κατέβη ούτος (ο τελώνης) εις τον οίκον αυτού δεδικαιωμένος μάλλον παρά εκείνος (ο Φαρισαίος) διότι πας ο υψών εαυτόν θέλει ταπεινωθή, ο δε ταπεινών εαυτόν θέλει υψωθεί ( (Λουκάς ΙΗ/18: 14).   

       Το κείμενο που διαβάσαμε (Ζαχαρίας Ζ/7: 1–14) μας προτρέπει να προσέξουμε και κάποια ακόμα πράγματα μέσα στη ζωή, για να έχουμε μια ολοκληρωμένη πνευματική ζωή, έτσι ώστε να έχει αποτέλεσμα η νηστεία μας, η προσευχή μας, η λατρεία μας.

      Εδάφια 8, 9, 10 : 

     Ο λόγος του Θεού μας ζητάει να είμαστε δίκαιοι απέναντι στους συνανθρώπους μας. Τι να τις κάνω, λέει ο Θεός, τις νηστείες και τις προσφορές, αν δεν είσαι δίκαιος και δεν έχεις αγάπη για τον αδελφό σου; Καλούμαστε να είμαστε δίκαιοι, μην αποβλέποντες σε πρόσωπα και να ζούμε δείχνοντας στην πράξη έλεος και οικτιρμούς προς τους συνανθρώπους μας. Δηλαδή να δείχνουμε καλοσύνη, να είμαστε ειρηνοποιοί ανάμεσα τους. 

      «Μη καταδυναστεύετε… τον πένητα»: H αναφορά γίνεται για την εκμετάλλευση των αδυνάτων και όλων εκείνων που δεν μπορούν να βοηθηθούν από μόνοι τους. Το λαό του Θεού θα πρέπει να διακρίνει ένα πνεύμα προσφοράς, συμπαράστασης, αγάπης πρακτικής, προς όλους αυτούς.

«Θρησκεία καθαρά και αμίαντος ενώπιον του Θεού και Πατρός είναι αύτη, να επισκέπτηται τους ορφανούς και τας χήρας εν τη θλίψει αυτών, και να φυλάττη εαυτόν αμόλυντον από του κόσμου». (Ιακώβου Α/1: 27). 

«Εάν λοιπόν προσφέρεις το δώρον σου εις το θυσιαστήριον και εκεί ενθυμηθής ότι ο αδελφός σου έχει τι κατά σου, άφες εκεί το δώρον σου έμπροσθεν του θυσιαστηρίου, και ύπαγε πρώτον φιλιώθητι με τον αδελφόν σου, και τότε ελθών πρόσφερε το δώρον σου» (Ματθαίος Ε/5: 23,24). 

      «Μηδείς ας μη βουλεύεται κακόν εν τη καρδία αυτού». Δεν μπορεί ο χριστιανός να λέει ότι λατρεύει και αγαπά το Θεό και να μην αγαπά τον αδελφό του (Α΄ Ιωάννου Β/2: 9-11), να υπάρχει μέσα στην καρδιά του ρίζα πικρίας, μίσος, συκοφαντία κλπ. Όλα αυτά είναι αποτέλεσμα της αμαρτίας στην οποία ο Λόγος του Θεού μας καλεί να αντισταθούμε «έως αίματος» (Εβραίους ΙΒ/12: 4). Δεν θα μας προσφέρουν τίποτα απολύτως οι νηστείες ή οι προσευχές, ή ακόμα η μελέτη του Λόγου του Θεού, αν η καρδιά μας δεν είναι καθαρή. Αυτό ζητάει ο Κύριος, από εκεί ξεκινάνε όλα. Κι όσο εμείς κι αν προσπαθήσουμε να το κρύψουμε, ο Κύριος που εξετάζει «νεφρούς και καρδιάς» (Αποκάλυψη Β/2: 23) μπορεί να τα δει όλα. Τα πάντα ενώπιόν Του είναι «γυμνά και τετραχηλισμένα» (Εβραίους Δ/4: 13).

      Τελειώνοντας ας θυμηθούμε την «αγανάκτηση» του Θεού. «Καθώς ο Θεός έκραξε και αυτοί δεν εισήκουον, ούτω και αυτοί έκραξαν και εγώ δεν εισάκουσα, λέγει ο Κύριος των δυνάμεων». Αγανακτεί ο Θεός; Ναι, ο Λόγος Του είναι κατηγορηματικός: «Δεν θέλει δικολογεί δια παντός, ουδέ θέλει φυλάττει την οργήν αυτού εις τον αιώνα» (Ψαλμός ΡΓ/103: 9). Κάποια στιγμή ο Θεός θα κλείσει την πόρτα της «κιβωτού» και πάνω στον κόσμο θα επικρατήσει μία κατάσταση την οποία ο Κύριος χαρακτήρισε ως εξής: «Διότι αι ημέραι εκείναι θέλουσιν είσθαι θλίψις τοιαύτη, οποία δεν έγεινεν απ' αρχής της κτίσεως, την οποίαν έκτισεν ο Θεός έως του νυν, ουδέ θέλει γίνει» (Μάρκος ΙΓ/13: 19).---

«Η ΥΠΑΚΟΗ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΗ ΘΥΣΙΑ».

       ΥΠΑΚΟΗ ΣΤΟ ΘΕΟ.

βιβλίο «Α΄ Σαμουήλ» (κεφ. ΙΕ/15, εδ. 22). 

«Και είπεν ο Σαμουήλ, Μήπως ο Κύριος αρέσκεται εις τα ολοκαυτώματα και εις τας θυσίας, καθώς εις το να υπακούωμεν της φωνής του Κυρίου; ιδού, η υποταγή είναι καλητέρα παρά την θυσίαν η υπακοή, παρά το πάχος των κριών». 

Ευαγγέλιο «κατά Ματθαίον» (κεφ. Θ/9, εδ. 13):   «Έλεος (αγάπη) θέλω και όχι θυσία». 

βιβλίο «Γένεσης» (κεφ. ΜΘ/49, εδ. 10). 

«Δεν θέλει εκλείψει το σκήπτρον εκ του Ιούδα ουδέ νομοθέτης εκ μέσου των ποδών αυτού, εωσού έλθη ο Σηλώ και εις αυτόν θέλει είσθαι η υπακοή των λαών». 

       ΣΧΟΛΙΑ: 

    Στις ημέρες μας γιγαντώνεται το δράμα που ζει ολόκληρη η ανθρωπότητα. Παντού μάχες, πόλεμοι, φήμες πολέμων, εκμετάλλευση, διαφθορά, αδικία και κάθε είδους κακό. Ένας στίχος δίνει ολόκληρη την εικόνα της ζωής. «Αυτός ο κόσμος δεν αλλάζει, αίμα και δάκρυ πάντα στάζει. Παντού αδικία κυβερνά, πόσα σκοτώνονται παιδιά». Πολλοί διερωτήθηκαν γιατί όλο τούτο το μεγάλο κακό πάνω στο κόσμο μας; Κάποιοι είπαν ότι θα πρέπει να αλλάξει το κοινωνικό σύστημα, να τεθούν τα μέσα παραγωγής υπό τον έλεγχο του κράτους, ώστε να μην υπάρχει εκμετάλλευση ανθρώπου σε άνθρωπο, κάποιοι θεώρησαν αιτία τις κυβερνήσεις, τους ξένους, τους μετανάστες και πολλοί άλλοι είπαν πολλά. 

       Παρατηρώντας τον κόσμο γύρω μας διαπιστώνουμε ότι ένα πνεύμα ανεξαρτησίας και πάνω απ’ όλα ανυπακοής έχει επικρατήσει παντού. Ο Απ. Παύλος στην επιστολή «προς Εφεσίους» (κεφ. Β/2, εδ. 1,2)  αναφέρει: «Και εσάς όντας νεκρούς δια τας παραβάσεις και τας αμαρτίας εζωοποίησεν, εις τας οποίας περιπατήσατε ποτέ κατά το πολίτευμα του κόσμου τούτου, κατά τον άρχοντα της εξουσίας του αέρος, του πνεύματος το οποίον ενεργεί την σήμερον εις τους υιούς της απειθείας». Ο σατανάς, ο διάβολος ο ανθρωποκτόνος, «ο άρχοντας της εξουσίας του αέρα», έχει μολύνει ολόκληρο τον κόσμο, δημιουργώντας ένα «πολίτευμα» που στηρίζεται σ' ένα πνεύμα απείθειας, ανυπακοής και αλληλοεξόντωσης. 

     Η εντολή του Θεού προς τους Ισραηλίτες δια στόματος του Μωυσή ήταν: «Θέλετε προσέχει να κάμνητε καθώς προσέταξεν εις εσάς Κύριος ο Θεός σας, δεν θέλετε εκκλίνει δεξιά ή αριστερά» (Δευτερονόμιο Ε/5: 32). Ο Θεός, καθώς γνωρίζει τις τραγικές συνέπειες που προκύπτουν, όταν δεν εφαρμόζουμε τις εντολές Του μέσα στη ζωή μας, ζητάει από το λαό Του υπακοή. Ο λαός υπόσχεται ότι θα υπακούσει (Ιησούς τ. Ναυή ΚΔ/24: 24), αλλά παρά ταύτα δεν υπακούει στο Θεό και δημιουργό του, που τον ευεργέτησε και μέσα από τόσες θαυμαστές επεμβάσεις τον έβγαλε από τη σκλαβιά της Αιγύπτου. 

    Από την πρώτη στιγμή ο Θεός πληροφόρησε τον άνθρωπο ότι η υπακοή αποτελούσε βασική απαίτηση και ότι ήταν ζήτημα ζωής ή θανάτου (Γένεση Β/2: 16,17). Έτσι με την εκούσια ανυπακοή του ο Αδάμ έφερε την αμαρτία και το θάνατο σε όλους τους απογόνους του (Ρωμαίους Ε/5: 12,19). Σ’ αυτή τη δεινή κατάσταση στην οποία βρέθηκε ο άνθρωπος ο Θεός δεν τον εγκατέλειψε, αλλά του έστειλε Σωτήρα και Λυτρωτή, για να τον σώσει από τις αμαρτίες του. 

      Όσον αφορά το λαό Ισραήλ ο Κύριος λέει με πολύ παράπονο: «εγειρόμουν πρωί καθημερινά και έστελνα τους Προφήτες για να τους νουθετήσουν, απλώνοντας τα χέρια μου, όλη την ημέρα, σ’ ένα λαό που ήταν ανυπότακτος και συνεχώς αντιμιλούσε και σκλήρυναν την καρδιά τους, αρνούμενοι τη διαπαιδαγώγηση» (Ιερεμίας ΙΑ/11: 7,8). Δεν υπάρχει υποκατάστατο για την υπακοή μας προς το Θεό και με κανέναν τρόπο δε μπορούμε να κερδίσουμε την εύνοια του Θεού, χωρίς αυτήν. 

      Μέσα στη Βίβλο βρίσκουμε φωτεινά παραδείγματα, ένα «νέφος μαρτύρων» (Εβραίους ΙΒ/12: 1), που έδειξαν πλήρη υπακοή στο θέλημα του Θεού. Υπέρτατο παράδειγμα αποτελεί ο ίδιος ο Υιός του Θεού, ο οποίος υπάκουσε κατά πάντα στο θέλημα του Πατέρα, «όστις εν μορφή Θεού υπάρχων, δεν ενόμισεν αρπαγήν το να είναι ίσα με τον Θεόν, αλλ' εαυτόν εκένωσε λαβών δούλου μορφήν, γενόμενος όμοιος με τους ανθρώπους και ευρεθείς κατά το σχήμα ως άνθρωπος, εταπείνωσεν εαυτόν γενόμενος υπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δε σταυρού» (Φιλιππησίους Β/2: 6-8). 

     Με τη σταυρική Του θυσία πραγματοποίησε το μεγαλύτερο και πιο φωτεινό παράδειγμα υπακοής στο θέλημα του Θεού. «Ιδού, έρχομαι, εν τω τόμω του βιβλίου είναι γεγραμμένον περί εμού, διά να κάμω, ω Θεέ, το θέλημά σου» (Εβραίους Ι/10: 7). «Διότι εις τούτο προσεκλήθητε, επειδή και ο Χριστός έπαθεν υπέρ υμών, αφίνων παράδειγμα εις υμάς διά να ακολουθήσητε τα ίχνη αυτού» (Α΄ Πέτρου Β/2: 21). Θα πρέπει να μιμούμεθα  τον Ιησού, που είναι το παράδειγμά μας, δίνοντας έτσι μέσα στη ζωή μας προτεραιότητα στην υπακοή του θελήματος του Θεού. Για να το πετύχουμε αυτό, θα πρέπει «η αγάπη μας να είναι ανυπόκριτος, να αποστρεφόμαστε το πονηρό και να προσκολλάμε τους εαυτούς μας   στο αγαθό» (Ρωμαίους ΙΒ/12: 9). Μέσα σε όλα αυτά ας μη μας διαφεύγει ότι «χωρίς δε πίστεως αδύνατον είναι να ευαρεστήση τις εις αυτόν διότι ο προσερχόμενος εις τον Θεόν πρέπει να πιστεύει ότι είναι και γίνεται μισθαποδότης εις τους εκζητούντας αυτόν» (Εβραίους ΙΑ/11: 6). 

    Παράδειγμα υπακοής υπήρξε ο Νώε, δέκατος στη σειρά από τον Αδάμ μέσω του Σήθ. Έζησε υπακούοντας στο θέλημα του Θεού και υπήρξε «κήρυκας δικαιοσύνης» ανάμεσα σε μια γενιά ανθρώπων που είχε πλήρως εξαχρειωθεί και αποστατήσει από το Θεό. Ο Νώε έλαβε εντολή από το Θεό να φτιάξει μία τεράστια κιβωτό με σκοπό τη διατήρηση της ζωής. Ενήργησε με απόλυτη υπακοή και ακλόνητη πίστη εκτελώντας το θέλημα του Θεού. Ο συγγραφέας της επιστολής «προς Εβραίους» ( ΙΑ/11: 7) τον συμπεριέλαβε ανάμεσα στους ήρωες της πίστεως αναφέροντας: «Δια πίστεως ο Νώε, ειδοποιηθείς θεόθεν περί των μη βλεπομένων έτι, εφοβήθη και κατεσκεύασε κιβωτόν προς σωτηρίαν του οίκου αυτού, δι' ης κατέκρινε τον κόσμον και έγεινε κληρονόμος της δια πίστεως δικαιοσύνης». 

      Ο Αβραάμ στον οποίο ο Θεός είπε να μετακομίσει από την ευημερούσα γη των Χαλδαίων σε μια άγνωστη γη, στην εντολή του Θεού υπάκουσε ανεπιφύλακτα (Εβραίους ΙΑ/11: 8). Αφού έλαβε γυναίκα του τη Σάρρα μετά από πολλά χρόνια απέκτησε τον γιο του Ισαάκ. Ο Θεός για να δοκιμάσει την πίστη του, του έδωσε εντολή να θυσιάσει τον Ισαάκ (Γένεση ΚΒ/22: 1,2). «Με πίστη, ο Αβραάμ, όταν δοκιμαζόταν, πρόσφερε τον Ισαάκ και πρόσφερε τον μονογενή του, εκείνος που αποδέχθηκε τις υποσχέσεις, προς τον οποίο ειπώθηκε ότι: «Στον Ισαάκ θα κληθεί σε σένα σπέρμα» κάνοντας τον συλλογισμό ότι ο Θεός μπορεί και από τους νεκρούς να τον σηκώσει γι' αυτό και τον πήρε πίσω, παραβολικά» (Εβραίους ΙΑ/11: 17-19). 

      «Δια πίστεως»... ο Ιακώβ…, ο Ιωσήφ…., ο Μωυσής…, ο Ιησούς τ. Ναυή…, η Ραάβ η πόρνη…. «Και τι να λέω ακόμα; Επειδή, θα μου λείψει ο καιρός να διηγούμαι για τον Γεδεών, και τον Βαράκ και τον Σαμψών και τον Ιεφθάε, και τον Δαβίδ και τον Σαμουήλ και τους προφήτες οι οποίοι με την πίστη καταπολέμησαν βασιλείες, εργάστηκαν δικαιοσύνη, πέτυχαν τις υποσχέσεις, έφραξαν στόματα λιονταριών, έσβησαν δύναμη φωτιάς, διέφυγαν από στόματα μάχαιρας, ενδυναμώθηκαν από ασθένεια, έγιναν ισχυροί σε πόλεμο, έτρεψαν σε φυγή στρατεύματα ξένων» (Εβραίους ΙΑ/11: 20-34). 

      Διερευνώντας το θέμα της υπακοής στο Λόγο του Θεού θα πρέπει να μελετήσουμε και τη γραφική αφήγηση για το Βασιλιά Σαούλ, τον οποίο είχε επιλέξει ο λαός ως πρώτο Βασιλιά του Ισραήλ, για να διαπιστώσουμε πόσο ζωτικής και απόλυτης σημασίας είναι η πλήρη υπακοή μας, στη σχέση μας με το Θεό. Ο Σαούλ ήταν ένας ωραίος και λαμπρός νέος. Καθώς παρατηρούμε τη ζωή του, διαπιστώνουμε ότι ξεκίνησε σαν ένας ταπεινός, μετριόφρων άνθρωπος «μικρός στα ίδια του τα μάτια». Στην πρόσκληση του προφήτη του Θεού η απάντησή του ήταν: «Αποκριθείς δε ο Σαούλ είπε, Δεν είμαι εγώ Βενιαμίτης, εκ της μικροτέρας των φυλών Ισραήλ; και η οικογένειά μου η ελαχίστη πασών των οικογενειών της φυλής Βενιαμίν; δια τι λοιπόν λαλείς ούτω προς εμέ;» (Α΄ Σαμουήλ Θ/9: 21). Ο Ψαλμωδός αναφέρει για το Θεό: «ο εγείρων από του χώματος τον πτωχόν και από της κοπρίας ανυψών τον πένητα, διά να καθίση αυτόν μετά των αρχόντων, μετά των αρχόντων του λαού αυτού» (Ψαλμός ΡΙΓ/113: 7). 

     Πολύ σύντομα ο Σαούλ διέψευσε όλους εκείνους που τον αμφισβητούσαν. Οδηγούμενος από το Πνεύμα του Θεού επιτέθηκε στους Αμμωνίτες που απειλούσαν τους Ισραηλίτες και τους νίκησε. Τη νίκη του με πολύ σεβασμό την απέδωσε στο Θεό με τα λόγια: «σήμερον έκαμεν ο Κύριος σωτηρίαν εν τω Ισραήλ» (Α΄ Σαμουήλ ΙΑ/11: 13). Ας μάθουμε να αποδίδουμε τη δόξα στο Θεό για κάθε τι που θα συμβεί μέσα στη ζωή μας. Ας μην ξεχνάμε την ταπεινότητα του Ιωσήφ και την απάντηση την οποία έδωσε στο Φαραώ. «Τότε απέστειλε ο Φαραώ και κάλεσε τον Ιωσήφ». Εσύ, του λέγει ο Βασιλιάς, μπορείς να εξηγήσεις τα όνειρα; "Όχι εγώ Βασιλιά, ο Θεός θα δώσει στο Φαραώ σωτήρια απόκριση" (Γένεση ΜΑ/41: 16). Η δόξα ανήκει πάντοτε στο Θεό, όχι σε μας και τις πενιχρές ικανότητές μας. 

    Σε κάποια άλλη περίπτωση ο Σαούλ επρόκειτο να αντιμετωπίσει τους Φιλισταίους σε μάχη. Ο προφήτης Σαμουήλ, ο οποίος ήταν και ιερέας, είπε στο Βασιλιά να τον περιμένει στα Γάλγαλα, για να έρθει να προσφέρει θυσίες στο Θεό και να λάβει και τις αναγκαίες οδηγίες. Ο Σαούλ περίμενε, αλλά ο Σαμουήλ αργούσε να έρθει και ο στρατός του Σαούλ είχε αρχίσει να διασκορπίζεται. Ο Σαούλ φοβήθηκε ότι θα του έμεναν πολύ λίγοι στρατιώτες και δε θα μπορούσε να νικήσει τον εχθρό. Αγνόησε ότι «ο Θεός μπορεί να βοηθήσει αυτούς που έχουν πολλή δύναμη, αλλά και αυτούς που δεν έχουν καθόλου δύναμη» (Β’ Χρονικών ΙΔ/14: 11). Αρκετά χρόνια πριν ένα άλλος διοικητής των στρατευμάτων του Ισραήλ, ο Γεδεών, διέθετε στρατό 32.000 ανδρών και ενώ ήταν να αντιπαρατεθεί με 135.000 εισβολείς, ο Θεός του ζήτησε να μειώσει το στρατό του σε 300 άνδρες. Ο Γεδεών υπάκουσε, πολέμησε και νίκησε τους εχθρούς του (Κριτές Ζ/7: 1-7 & ΙΖ/17: 22 & Η/8: 10). Αυτό έγινε, για να επιβεβαιωθεί για άλλη μία φορά ότι «η μάχη είναι του Κυρίου» (Α' Σαμουήλ ΙΖ/17: 47  &  Β' Χρονικών Κ/20: 15). 0 Θεός «δεν χαίρει εις την δύναμιν του ίππου δεν ηδύνεται εις τους πόδας του ανδρός. Ο Κύριος ηδύνεται εις τους φοβουμένους αυτόν, εις τους ελπίζοντας επί το έλεος αυτού» (Ψαλμός ΡΜΖ/147: 10,11). 

      Έτσι λοιπόν ο Σαούλ από έλλειψη εμπιστοσύνης στο Θεό, για να αποφύγει μεγαλύτερη διαφυγή των στρατιωτών του, πήρε την πρωτοβουλία να προσφέρει εκείνος τις θυσίες, κάτι το οποίο απαγορευόταν από το Μωσαϊκό Νόμο (Δευτερονόμιο ΚΑ/21: 5). Όταν λοιπόν ήρθε ο Σαμουήλ, του είπε: «Ενήργησες ανόητα. Δεν τήρησες την εντολή του Θεού. Αν είχες τηρήσει την εντολή του Θεού, ο Θεός θα είχε κάνει τη βασιλεία σου στον Ισραήλ σταθερή στον αιώνα. Τώρα η βασιλεία σου δεν θα διαρκέσει. Ο Θεός θα βρει έναν άνδρα που θα είναι σε αρμονία με την καρδιά Του και θα τον διορίσει ηγέτη στο λαό Του» (Α΄ Σαμουήλ Ι/10: 8   &  ΙΓ/13: 13,14). 

     Με την αυθαίρετη αυτή πράξη του ο Βασιλιάς θεώρησε ότι το να προσφέρει τη συγκεκριμένη θυσία ήταν πιο σημαντικό από το να υπακούσει στην εντολή του Θεού. Η υπακοή είναι το κλειδί για την επιδοκιμασία του Θεού και όχι η οποιαδήποτε προσφορά μας. Όταν ο άνθρωπος του Θεού υπακούει στο Λόγο Του, λαμβάνει ευλογίες, όταν δεν υπακούει λαμβάνει τις συνέπειες της ανυπακοής του, που πάντα είναι τραγικές και ολέθριες γι’ αυτόν. Με την παρακοή του αυτή ο Βασιλιάς έδειξε έλλειψη πίστης στο Θεό και το θέλημά Του. Εξαιτίας της ανυπακοής του Βασιλιά οι Φιλισταίοι λεηλάτησαν τον Ισραήλ (Α΄ Σαμουήλ ΙΓ/13: 17). Αλήθεια, όταν βρισκόμαστε αντιμέτωποι με δυσκολίες πώς παίρνουμε τις αποφάσεις μας; Ο μόνος ασφαλής τρόπος είναι η υπακοή μας στο Θεό, στον αιώνιο και αψευδή λόγο Του. Να μην ξεχνάμε ποτέ ότι ο Θεός είναι «θαυμαστός σύμβουλος» (Ησαΐας Θ/9: 6) για κάθε θέμα που μας απασχολεί. 

     Η ανυπακοή του Σαούλ στο θέλημα του Θεού δε σταματάει εδώ. Στη διάρκεια μιας εκστρατείας κατά των Αμαληκιτών υπέπεσε σε ένα ακόμα τραγικό λάθος ανυπακοής. Οι Αμαληκίτες ήταν ο πρώτος λαός που αντιστάθηκε απρόκλητα στο λαό Ισραήλ κατά την πορεία του μέσα στην έρημο. Στο βιβλίο του «Δευτερονομίου» (κεφ. ΚΕ/25, εδ. 17,18) αναφέρει ο Θεός προς το Μωυσή: «Ενθυμού τι έκαμεν εις σε ο Αμαλήκ εν τη οδώ, αφού εξήλθετε εξ Αιγύπτου, τίνι τρόπω αντεστάθη εις σε εν τη οδώ και απέκοψε τους οπισθίους σου, πάντες τους αδυνάτους τους όπισθέν σου, ενώ ήσο αποκαμωμένος και κεκοπιασμένος και δεν εφοβήθη τον Θεόν». Ο Θεός παρατηρώντας τον ύπουλο τρόπο δράσης των Αμαληκιτών οργίστηκε κατά του λαού αυτού και είπε προς στο Μωυσή: «Γράψον τούτο εν βιβλίω προς μνημόσυνον, και παράδος εις τα ώτα του Ιησού ότι θέλω εξαλείψει εξάπαντος την μνήμην του Αμαλήκ εκ της υπό τον ουρανόν» (Έξοδος ΙΖ/17: 14). Στην εποχή των «Κριτών» οι Αμαληκίτες πολλές φορές ενώνονταν και με άλλους εχθρικούς λαούς και επιτίθονταν στους Ισραηλίτες (Κριτές Γ/3: 12, 13 & Σ/6: 1-3). Ο Θεός δια του προφήτη Σαμουήλ ζήτησε από το Σαούλ να επιτεθεί στους Αμαληκίτες να τους εξαλείψει και να καταστρέψει ολοσχερώς τα υπάρχοντά τους. «Ούτω λέγει ο Κύριος των δυνάμεων. Θέλω εκδικήσει όσα έκαμεν ο Αμαλήκ εις τον Ισραήλ, ότι αντεστάθη εις αυτόν εν τη οδώ, ότε ανέβαινεν εξ Αιγύπτου, ύπαγε τώρα και πάταξον τον Αμαλήκ, και εξολόθρευσον παν ό,τι έχει και μη φεισθής αυτούς αλλά θανάτωσον και άνδρα και γυναίκα και παιδίον και θηλάζον και βουν και πρόβατον και κάμηλον και όνον» (Α΄ Σαμουήλ ΙΕ/15: 2-3). 

     Ο Σαούλ δεν αρνήθηκε να εκτελέσει το θέλημα του Θεού, πήγε και πολέμησε τους Αμαληκίτες. Όμως μετά από τη σαρωτική νίκη που ο Θεός του έδωσε, αντί να προχωρήσει στην ολοκλήρωση του θελήματος του Θεού, διαβάζουμε: «πλην εφείσθη ο Σαούλ και ο λαός τον Αγάγ και τα καλήτερα των προβάτων και των βοών και των δευτερευόντων και των αρνίων και παντός αγαθού, και δεν ήθελον να εξολοθρεύσωσιν αυτά αλλά παν το ευτελές και εξουδενωμένον, εκείνο εξωλόθρευσαν». 

    Να επιτιμήσουμε το Σαούλ για τη συμπεριφορά του; Μήπως και εμείς πολλές φορές δεν προσφέρουμε για το Θεό ευχαρίστως κάθε τι που δεν έχει μεγάλη αξία, ενώ κάτι που το βλέπουμε πολύτιμο μέσα στη ζωή μας, δε θέλουμε να το αποχωριστούμε είτε αυτό είναι ένα πάθος ή μία αδυναμία μας ή οτιδήποτε άλλο. Ενεργώντας μ’ αυτόν τον τρόπο μένουμε ικανοποιημένοι και πολλές φορές λέμε: «Κύριε έκανα το θέλημά σου». Έτσι και ο Σαούλ πήγε στον Σαμουήλ και του είπε: «Ευλογημένος να είσαι παρά του Κυρίου εξετέλεσα τον λόγον του Κυρίου» (εδ. 13). Όμως είναι ποτέ δυνατόν ο άνθρωπος να ξεγελάσει το Θεό; Η απάντηση του Σαμουήλ είναι διαχρονική: «και τις η φωνή αύτη των προβάτων εις τα ώτα μου και η φωνή των βοών, την οποίαν ακούω;». Πόσες φορές μέσα στη ζωή μας λέμε: «Κύριε έκανα το θέλημά Σου» και γύρω μας και πίσω μας ακούγονται τα «βελάσματα» μέσα στη ζωή μας, που είναι κραυγαλέες αμαρτίες ανυπακοής, ολιγοπιστίας, συμμόρφωσης με το πνεύμα του κόσμου. Πόσο αλήθεια τραγικό είναι να αυταπατάται ο άνθρωπος νομίζοντας ότι εκτελεί το θέλημα του Θεού στη ζωή του, όμως στην πραγματικότητα να είναι ανυπότακτος. 

    Ο Σαούλ ως πιστός στο Θεό είχε την αίσθηση ότι μπορεί σε κάποιες περιστάσεις της ζωής να παρεκκλίνει έστω και για λίγο από το θέλημα του Θεού εκτελώντας ένα μέρος αυτού. Ας είμαστε προσεκτικοί, γιατί κάτι τέτοιο όχι μόνον δεν είναι σωστό, αλλά είναι και ολέθριο στη σχέση μας με το Θεό. Μόνον η πλήρης υπακοή στο Θεό που γίνεται εκούσια και από αγάπη θα φέρει ευλογίες μέσα στη ζωή μας. Είτε ο Σαούλ είχε σκοπό να θυσιάσει τα ζώα στον Κύριο, όπως ισχυρίστηκε, είτε όχι, είχε αποδειχτεί ανυπάκουος στο θέλημα του Θεού. Ο Σαμουήλ έκπληκτος του υποβάλει το ερώτημα: 

     «Και είπεν ο Σαμουήλ, Μήπως ο Κύριος αρέσκεται εις τα ολοκαυτώματα και εις τας θυσίας, καθώς εις το να υπακούωμεν της φωνής του Κυρίου; ιδού, η υποταγή είναι καλητέρα παρά την θυσίαν η υπακοή, παρά το πάχος των κριών διότι η απείθεια είναι καθώς το αμάρτημα της μαγείας και το πείσμα, καθώς η ασέβεια και ειδωλολατρεία επειδή συ απέρριψας τον λόγον του Κυρίου, διά τούτο και αυτός απέρριψε σε από του να είσαι βασιλεύς» (Α΄ Σαμουήλ ΙΕ/15: 22,23). 

       Το να υπακούει κανείς στο Λόγο του Θεού είναι καλύτερο από οποιαδήποτε θυσία ή προσφορά σ’ Αυτόν. Όταν ο Θεός απέσυρε το Πνεύμα Του και την ευλογία Του από το Σαούλ, «ένα κακό πνεύμα» άρχισε να κυριεύει τον πρώτο Βασιλιά του Ισραήλ. Ο Σαούλ έγινε καχύποπτος και ζηλόφθονος και στράφηκε εναντίον του Δαβίδ, στον οποίο ο Θεός τελικά θα έδινε τη βασιλεία. Καθώς έβλεπε ότι ο Θεός ήταν με το Δαβίδ, επιχείρησε πολλές φορές από ζήλεια και φθόνο να τον σκοτώσει, χωρίς αποτέλεσμα. Έτσι ο Σαούλ έγινε εχθρός του Δαβίδ για πάντα. Όταν οι Φιλισταίοι επιτέθηκαν ξανά στον Ισραήλ, ο Σαούλ στράφηκε στον πνευματισμό επισκεπτόμενος μια γυναίκα που είχε πνεύμα μαντείας (Α’ Σαμουήλ ΚΗ/28: 8), σε μια απέλπιδα προσπάθεια για βοήθεια. Λίγο μετά τραυματίστηκε σοβαρά στην μάχη και αυτοκτόνησε, για να μην πέσει ζωντανός στα χέρια των εχθρών του (Α΄ Σαμουήλ ΛΑ/31: 3,4). Σύμφωνα με το Λόγο του Θεού: «Ούτως απέθανεν ο Σαούλ, διά την ανομίαν αυτού την οποίαν ηνόμησεν εις τον Κύριον, εναντίον του λόγου του Κυρίου, τον οποίον δεν εφύλαξε και έτι διότι εζήτησεν άνθρωπον έχοντα πνεύμα μαντείας, διά να ερωτήση και δεν ηρώτησε τον Κύριον διά τούτο εθανάτωσεν αυτόν και έστρεψε την βασιλείαν εις τον Δαβίδ τον υιόν του Ιεσσαί» (Α΄ Χρονικών Ι/10: 13,14). 

     Το παράδειγμα του Σαούλ δείχνει καθαρά ότι η υπακοή στο Θεό είναι καλύτερη από οποιαδήποτε θυσία που μπορεί να Του προσφέρει ο άνθρωπος. Ο Απόστολος Ιωάννης αναφέρει: «Εκ τούτου γνωρίζομεν ότι αγαπώμεν τα τέκνα του Θεού, όταν τον Θεόν αγαπώμεν και τας εντολάς αυτού φυλάττωμεν. Διότι αύτη είναι η αγάπη του Θεού, το να φυλάττωμεν τας εντολάς αυτού και αι εντολαί αυτού βαρείαι δεν είναι» (Α΄ Ιωάννου Ε/5: 3). Η αγαθή σχέση μας με το Θεό, που είναι ουσιώδη για τη ζωή μας, εξαρτάται από την υπακοή μας σ’ Αυτόν και στο θέλημά Του. 

    Θα πρέπει να υπακούμε στο Θεό ακόμα και όταν δε γνωρίζουμε ή δε μπορούμε να αντιληφθούμε τους σκοπούς των εντολών του Κυρίου, ο οποίος μας διδάσκει πάντοτε για το καλό μας: "Εγώ είμαι Κύριος ο Θεός σου, ο διδάσκων σε δια την οφέλειά σου..."  (Ησαΐας ΜΗ/48: 17). Ένας στρατηγός στη Συρία, που ονομαζόταν Νεεμάν και τον οποίο τιμούσε όλη η χώρα για τις υπηρεσίες του, ασθένησε από λέπρα (βλ. υστερ/φο). Μετά από την προτροπή μιας μικρής δούλης υπηρέτριας ταξίδεψε από τη Συρία στο Ισραήλ, για να συναντήσει τον προφήτη του Θεού τον Ελισσαιέ και να του ζητήσει να τον θεραπεύσει. Όταν έφθασε ο προφήτης, έστειλε έναν υπηρέτη να τον δεχτεί. Αυτό ο Νεεμάν, που είχε μάθει να του αποδίδουν τιμές στον τόπο του, το θεώρησε πολύ προσβλητικό. Η εντολή του προφήτη ήταν να πάει ο Νεεμάν να λουσθεί επτά φορές στον Ιορδάνη ποταμό και θα γίνει καλά. Η απάντηση αυτή υπήρξε η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι της αγανάκτησης και της προσβολής του Νεεμάν. «Ο δε Νεεμάν εθυμώθη και ανεχώρησε και είπεν, Ιδού, εγώ έλεγον, Θέλει βεβαίως εξέλθει προς εμέ και θέλει σταθεί και επικαλεσθή το όνομα Κυρίου του Θεού αυτού, και διακινήσει την χείρα αυτού επί τον τόπον και ιατρεύσει τον λεπρόν, ο Αβανά και ο Φαρφάρ, ποταμοί της Δαμασκού, δεν είναι καλήτεροι υπέρ πάντα τα ύδατα του Ισραήλ; δεν ηδυνάμην να λουσθώ εν αυτοίς και να καθαρισθώ; Και στραφείς, ανεχώρησε μετά θυμού» (Β΄ Βασιλέων Ε/5: 11,12). Ας είμαστε προσεκτικοί και ας μην υπαγορεύουμε στο Θεό πώς να ενεργήσει. «οι βουλές μου δεν είναι βουλές σας ούτε οι δρόμοι σας οι δικοί μου δρόμοι, λέει ο Κύριος» (Ησαΐας ΝΕ/55: 9).

      Αργότερα οι ακόλουθοί του έπεισαν το Νεεμάν να πάει να λουστεί στον ποταμό Ιορδάνη και αυτός αμέσως θεραπεύτηκε. Ηθικόν δίδαγμα: Θα πρέπει να είμαστε υπάκουοι στις εντολές του Θεού, είτε αυτές μας φαίνονται σημαντικές ή ασήμαντες, μικρές ή μεγάλες, ακόμα και όταν δε μπορούμε να τις ερμηνεύσουμε με το πεπερασμένο μυαλό μας. 

    Ο άνθρωπος που δεν υπακούει στο Θεό δείχνει ότι απορρίπτει το Λόγο του Θεού και έτσι αποδεικνύει ότι δεν έχει αληθινή πίστη σ’ Αυτόν, που είναι η πηγή της ζωής, ο Πλάστης, ο Δημιουργός και συντηρητής των πάντων (Ιερεμίας Ι/10: 12). Αν πραγματικά θέλουμε να ευαρεστούμε το Θεό θα πρέπει να φροντίζουμε να εκτελούμε στο ακέραιο σε όλες τις εντολές Του. Ο Θεός δεν έχει ανάγκη από θυσίες ζώων ή άλλες υλικές προσφορές μας. Το πιο πολύτιμο πράγμα που μπορούμε να Του προσφέρουμε είναι η χωρίς όρους και όρια υπακοή μας στο θέλημά Του. «η υποταγή είναι καλύτερη παρά την θυσίαν, η υπακοή, παρά το πάχος των κριών». Το μήνυμα είναι διαχρονικό και αφορά όλους μας. ---

     --- Υ/Γ:   Η ιστορία της θεραπείας του Νεεμάν αναφέρεται στην Παλαιά Διαθήκη, στο βιβλίο «Β’ Βασιλέων», κεφάλ. Ε/5. Ανάλυση της περικοπής έχει δημοσιευθεί στο blog : giorgoskomninos.blogspot.com στις 19-09-2011.---