Ψαλμός 90. “Προσευχή τού Μωυσή, του ανθρώπου τού Θεού”
ΣΧΟΛΙΑ :
1 Κύριε, εσύ έγινες σε μας καταφυγή από γενεά σε γενεά.
2 Πριν γεννηθούν τα όρη, και πλάσεις τη γη και την οικουμένη, και από τον αιώνα μέχρι τον αιώνα, εσύ είσαι ο Θεός.
3 Ξαναφέρνεις τον άνθρωπο στο χώμα και λες: Επιστρέψτε, γιοι των ανθρώπων.
4 Επειδή, μπροστά σου 1.000 χρόνια είναι σαν τη χθεσινή ημέρα, που πέρασε, και σαν μια φυλακή τής νύχτας.
5 Τους κατακλύζεις είναι σαν όνειρο της αυγής, σαν χορτάρι, που παρέρχεται
6 το πρωί ανθίζει και παρακμάζει την εσπέρα κόβεται και ξεραίνεται.
7 Επειδή, στην οργή σου εκλείπουμε, και στον θυμό σου ταραζόμαστε.
8 Έβαλες τις ανομίες μας μπροστά σου, τις κρυφές πτυχές μας στο φως τού προσώπου σου.
9 Επειδή, όλες οι ημέρες μας παρέρχονται στην οργή σου διατρέχουμε τα χρόνια μας σαν διανόημα.
10 Οι ημέρες τής ζωής μας είναι ουσιαστικά 70 χρόνια, και αν είμαστε σε ευρωστία, 80 χρόνια,
όμως, και το καλύτερο μέρος τους είναι κόπος και πόνος, επειδή γρήγορα παρέρχεται, και εμείς πετάμε.
11 Ποιος γνωρίζει τη δύναμη της οργής σου, και του θυμού σου, ανάλογα με τον φόβο σου;
12 Δίδαξέ μας να μετράμε έτσι τις ημέρες μας, ώστε να προσκολλούμε τις καρδιές μας στη σοφία.
13 Επίστρεψε, Κύριε μέχρι πότε; Και γίνε ελεήμονας στους δούλους σου.
14 Χόρτασέ μας με το έλεός σου από το πρωί, και θα αγαλλόμαστε και θα ευφραινόμαστε σε όλες τις ημέρες μας.
15 Εύφρανέ μας, αντί για τις ημέρες κατά τις οποίες μάς έθλιψες, τα χρόνια κατά τα οποία είδαμε κακά.
16 Ας γίνει το έργο σου φανερό στους δούλους σου, και η δόξα σου στους γιους τους
17 και ας είναι η λαμπρότητα του Κυρίου τού Θεού μας επάνω μας και το έργο των χεριών μας στερέωνε επάνω μας ναι, το έργο των χεριών μας, στερέωνέ το.
ΣΧΟΛΙΑ :
Ο Ψαλμός αυτός είναι γνωστός ως "η Προσευχή του Μωυσέως, του ανθρώπου του Θεού" και με αυτή την επικεφαλίδα εμφανίζεται στη μετάφραση των "Εβδομήκοντα". Πρόκειται για τα τελευταία λόγια του Μωυσή, καθώς δίδει την ευλογία του στο λαό (Δευτερονόμιο Λ/30: 8), για να πορευθεί προς την γη της επαγγελίας, την οποία ο Θεός είχε υποσχεθεί ότι θα τους χάριζε, χωρίς αυτός να εισέλθει στη γη.
Το βασικό μήνυμα του Ψαλμού είναι: "Ο άνθρωπος φεύγει - ο Θεός μένει" και είναι αυτό ένα μήνυμα ιδιαίτερα επίκαιρο, καθώς μπήκαμε σε έναν καινούργιο χρόνο.
Ο Ψαλμός αυτός δεν είναι, τίποτα άλλο, από μια ένθερμη προσευχή προς το Θεό. Ο Μωυσής είναι ο άνθρωπος που ο ίδιος ο Θεός εξέλεξε, για να οδηγήσει το λαό του από την Αίγυπτο, τη γη της σκλαβιάς και της κατάρας, στη γη της επαγγελίας, τη ρέουσα μέλι και γάλα.
Καθώς βρίσκεται στην ηλικία των 120 ετών και έχει την πληροφορία από τον Κύριο ότι θα αναχωρήσει, κλείνει με μια προσευχή πίστεως και ευγνωμοσύνης προς το Θεό.
Ο συγγραφέας της επιστολής «προς Εβραίους» στο κεφάλαιο ΙΑ/11 όπου γίνεται αναφορά στους ανθρώπους της πίστεως κάνει μια ιδιαίτερη αναφορά στον Μωυσή.
23 Με πίστη ο Μωυσής, αφού γεννήθηκε, κρύφτηκε από τους γονείς του τρεις μήνες, επειδή είδαν χαριτωμένο το παιδί και δεν φοβήθηκαν το διάταγμα του βασιλιά.
24 Με πίστη ο Μωυσής, αφού μεγάλωσε, αρνήθηκε να λέγεται γιος τής θυγατέρας τού Φαραώ,
25 προκρίνοντας να κακουχείται με τον λαό τού Θεού, μάλλον, παρά να έχει πρόσκαιρη απόλαυση αμαρτίας
26 κρίνοντας τον ονειδισμό χάρη τού Χριστού μεγαλύτερον πλούτο παρά τούς θησαυρούς τής Αιγύπτου επειδή, απέβλεπε στη μισθαποδοσία.
27 Με πίστη άφησε την Αίγυπτο, χωρίς να φοβηθεί τον θυμό τού βασιλιά επειδή, περίμενε υπομονετικά, σαν να έβλεπε τον αόρατο.
28 Με πίστη έκανε το Πάσχα και την πρόσχυση του αίματος, για να μη τους αγγίξει αυτός που εξολόθρευε τα πρωτότοκα.
29 Με πίστη διάβηκαν την Ερυθρά Θάλασσα σαν διαμέσου ξηράς που, όταν δοκίμασαν το ίδιο και οι Αιγύπτιοι, καταποντίστηκαν.
Ό,τι έκανε ο Μύωσής στη ζωή του ήταν στηριγμένο στην ακλόνητη πίστη του στο Θεό. Τώρα τελειώνει η περιπλάνηση του λαού Ισραήλ στην έρημο που κράτησε σαράντα χρόνια και που ήταν αποτέλεσμα της απιστίας τους, της έλλειψης εμπιστοσύνης στο Θεό. Θυμόμαστε τα γεγονότα και το τι ακριβώς είχε συμβεί. Μια ομάδα κατασκόπων είχαν σταλεί από το Μωυσή, για να κατασκοπεύσει την υποσχόμενη γη της επαγγελίας, όπου επρόκειτο να μπει και να την καταλάβει ο λαός Ισραήλ. Όταν επέστρεψαν, η μία ομάδα είχαν γίνει δύο. Η πρώτη ομάδα αποτελείτο από δέκα άτομα, τα οποία φοβισμένα και απελπισμένα απέκλειαν το γεγονός της εισόδου του λαού στη γη της επαγγελίας, γιατί θεώρησαν τους κατοίκους αήττητους. Η δεύτερη ομάδα αποτελείτο από δύο άτομα τον Ιησού, γιο του Ναυή και το Χάλεβ, γιό του Ιεφωνή. Αυτοί είπαν ότι ο λαός θα έπρεπε να προχωρήσει, στηριζόμενος στις υποσχέσεις και τη δύναμη του Θεού.
Δύο ομάδες είδαν τα ίδια πράγματα, όμως πόσο διαφορετική ήταν η ερμηνεία έδωσαν σ’ αυτά που είδαν! Παντού και πάντοτε η γλώσσα της πίστης είναι αντίθετη με τη γλώσσα της απιστίας. Τα μάτια του πιστού προσηλώνονται στο Θεό με αποτέλεσμα οι δυσκολίες να παραβλέπονται. Τα μάτια του άπιστου θολώνουν από τα εξωτερικά φαινόμενα, τα οποία ο εχθρός διογκώνει υπέρμετρα, ώστε να μη μπορεί να διακρίνει το Θεό και τη δύναμή Του.
Ο Θεός «αγανάκτησε» με την απιστία του λαού με αποτέλεσμα να πεθάνουν όλοι στην έρημο (Εβραίους Γ/3: 17) & (Αριθμοί ΙΔ/14: 21-23). Μόνον δύο από τη γενεά αυτή επέζησαν, ο Χάλεβ και ο Ιησούς του Ναυή, που στηριζόμενοι στην υπόσχεση του Θεού δεν είχαν καταληφθεί από απιστία, απογοήτευση και αποθάρρυνση, όπως είχε συμβεί στους υπολοίπους.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες ο Μωυσής από την κορυφή Φασγά του όρους Νεβώ, απέναντι της Ιεριχώ, βλέπει τη χώρα που του δείχνει ο Κύριος, τη γη της επαγγελίας (Δευτερονόμιον ΛΔ/34). Σε λίγο ο Μωυσής, ο "θεράπων του Θεού", θα "τελευτήσει" και η ταφή του θα γίνει στην κοιλάδα που βρίσκεται στη γη Μωάβ, απέναντι του Βαίθ-φεγώρ και ουδείς γνωρίζει το σημείο ταφής του έως της σήμερον" (Δευτερονόμιο ΛΔ/34: 5-6). Παρά τον αγώνα του δεν εισήλθε ποτέ στη χώρα της επαγγελίας... την είδε μόνον από μακριά. Εκεί στην κορυφή Φασγά ο Μωυσής αισθάνεται την ανάγκη να κάνει μια προσευχή στον Κύριο για την ειλικρινή μετάνοια του λαού καθώς και για την περαιτέρω πορεία του.
1. Κύριε, εσύ έγινες σε μας καταφυγή από γενεά σε γενεά.
Καθώς ο λαός βαδίζει μέσα στο καύμα της ερήμου απειλούμενος από μύριους κινδύνους και κυρίως από τους εχθρούς του Θεού τους Αμαληκήτες αλλά και από άλλους, καταφεύγει στον Κύριο. Αυτός είναι το στήριγμα και η καταφυγή του λαού Του. Τι ωραία λόγια αλλά και πόσο επίκαιρα για τις μέρες μας! Ενώ τα πάντα γύρω μας καταρρέουν, όλα χάνονται, όλα γκρεμίζονται και ότι εφηύρε ο άνθρωπος μέχρι σήμερα δεν μπορεί να σταθεί πλέον, ο Θεός παραμένει το μόνο καταφύγιο για το λαό Του. Αυτός είναι ο Θεός και αυτή είναι η δύναμή Του. Είναι Θεός Άναρχος, Αιώνιος, Αυθύπαρκτος, Κύριος, Παντοκράτωρ, ζωντανός, αληθινός, αιώνιος. Γι’ αυτό τα λόγια που είπε κάποτε ο Απ. Πέτρος στον Κύριο είναι και θα είναι πάντοτε επίκαιρα: «Κύριε που να υπάγωμεν και από του προσώπου σου, που να καταφύγουμε, έχεις λόγους ζωής αιωνίου» (Ιωάννης Σ/6: 68). Που να πάει σήμερα ο άνθρωπος, ποιόν να υποστηρίξει, σε ποιόν να ακουμπήσει τώρα που όλα γύρω μας έχουν καταρρεύσει; Ο κόσμος γύρω μας βουλιάζει, χάνεται, άνθρωποι απελπισμένοι, ανήμποροι, μη έχοντες πού να καταφύγουν, καταρρέουν, αυτοκτονούν, χάνονται. Όλα γύρω μας είναι εφήμερα, προσωρινά και ευμετάβλητα. Γι’ αυτό αδυνατούν να στηρίξουν τον άνθρωπο και τον φέρνουν σε απόγνωση. Ο πιστός άνθρωπος έχει καταφύγιο, έχει το πλέον ασφαλές καταφύγιο, που είναι ο αιώνιος, παντοδύναμος και αμετάβλητος Θεός.
2. Πριν γεννηθούν τα όρη, και πλάσεις τη γη και την οικουμένη και από τον αιώνα μέχρι τον αιώνα, εσύ είσαι ο Θεός.
Ο Θεός έφτιαξε τα όρη και έπλασε την οικουμένη. Αυτός είναι "ο Ών και ο Ήν και ο Ερχόμενος" (Αποκάλυψη Α/1: 8). Από τη μια πλευρά η ανθρώπινη προσωρινότητα, αδυναμία, ανεπάρκεια, θνητότητα, ο τάφος είναι η δραματική φυσική κατάληξη και από την άλλη η αιωνιότητα και η παντοδυναμία του Θεού, ο οποίος δεν παύει να προσκαλεί τον κάθε άνθρωπο σε μετάνοια και επιστροφή σ’ Εκείνον -"επιστρέψατε υιοί των ανθρώπων". Να επιστρέψουν σ' Εκείνον που είναι αιώνιος, αναλλοίωτος: Σ' Αυτόν "εις τον οποίον δεν υπάρχει αλλοίωση ή σκιά μεταβολής" (Ιακώβου Α:17). Αυτός που τον περιμένει τον άνθρωπο για να του χαρίσει αιώνια ζωή. Επιστρέψτε λέει ο Θεός. «Ζω εγώ, λέγει Κύριος ο Θεός, δεν θέλω τον θάνατον του αμαρτωλού, αλλά να επιστρέψει ο ασεβής από της οδού αυτού και να ζή επιστρέψατε, επιστρέψατε από των οδών υμών των πονηρών δια τι να αποθάνητε, οίκος Ισραήλ;» (Ιεζεκιήλ ΛΓ/33 : 11). Το αιώνιο ερώτημα του Θεού προς τον άνθρωπο είναι: «Γιατί να πεθάνετε;».
3. Ξαναφέρνεις τον άνθρωπο στο χώμα και λες: Επιστρέψτε, γιοι των ανθρώπων.
Την πρόσκληση του Θεού για μετάνοια και επιστροφή σ’ Αυτόν την απορρίπτει ο άνθρωπος. Αυτή η άρνησή του τον οδηγεί στον αιώνιο θάνατο, που είναι η αιώνια απομάκρυνσή του από το Θεό. Ο άνθρωπος, που είχε πλαστεί "κατ' εικόναν Θεού", για να ζει κοντά στο Θεό, από τον οποίο απομακρύνθηκε εξαιτίας της αμαρτίας του, οδηγείται στο χώμα. Η προειδοποίηση του Θεού προς τους πρωτοπλάστους ήταν σαφής:
16 Προσέταξε δε Κύριος ο Θεός εις τον Αδάμ λέγων, Από παντός δένδρου του παραδείσου ελευθέρως θέλεις τρώγει,
17 από δε του ξύλου της γνώσεως του καλού και του κακού δεν θέλεις φάγει απ' αυτού διότι καθ' ην ημέραν φάγης απ' αυτού, θέλεις εξάπαντος αποθάνει.
4. Επειδή, μπροστά σου 1.000 χρόνια είναι σαν τη χθεσινή ημέρα, που πέρασε, και σαν μια φυλακή τής νύχτας.
Το σύντομο της ανθρώπινης ζωής έρχεται σε αντίθεση με την αιωνιότητα του Θεού. Πώς μετράει ο Θεός το χρόνο; Υπάρχει γι' Αυτόν χρόνος; Τι είναι ο χρόνος και ποια είναι η συσχέτιση με την ανθρώπινη ζωή; Σε απάντηση όλων αυτών των ερωτημάτων αναφέρεται μια διαχρονική διακήρυξη: "Διότι χίλια έτη ενώπιόν σου είναι, ως ημέρα η χθές, ήτις παρήλθε". Πόσο μεγάλη χρονική περίοδος φαίνεται στην ανθρώπινη αντίληψη μια χιλιετία! Τι είναι όμως για το Θεό αυτή η χιλιετία; Είναι: "ως ημέρα η χθές, ήτις παρήλθε και ως φυλακή της νυκτός": Η νύκτα - από τη δύση ως την ανατολή, διαιρείτο εις 4 "φυλακάς". Οι βοσκοί, για να προστατεύσουν τα ποίμνιά τους κρατούσαν "φυλακάς" (βάρδιες). Ας θυμηθούμε την αναφορά του ευαγγελιστή "Λουκά" (Β/2: 8) για τη νύκτα της γεννήσεως του Σωτήρος: "Και ποιμένες ήσαν κατά το αυτό μέρος, διανυκτερεύοντες εν τοις αγροίς και φυλάττοντες φυλακάς της νυκτός, επί το ποίμνιον αυτών».
5. Τους κατακλύζεις, είναι σαν όνειρο της αυγής, σαν χορτάρι, που παρέρχεται.
6. το πρωί ανθίζει και παρακμάζει, την εσπέρα κόβεται και ξεραίνεται.
Η αναφορά αυτή είναι ιδιαίτερα έντονη και χαρακτηριστική της προσωρινότητας των ανθρωπίνων πραγμάτων. Η ανθρώπινη ζωή είναι σύντομη, είναι παροδική, όπως ο ύπνος. Κοιμάται ο άνθρωπος, ξεκουράζεται, ονειρεύεται και καθώς ξυπνάει, δεν έχει συναίσθηση του χρόνου που πέρασε. Μία άλλη πολύ ωραία παρομοίωση είναι ότι η ανθρώπινη ζωή είναι σαν το χορτάρι: "το πρωί ανθεί και παρακμάζει", παρακμάζει όχι το απόγευμα, αλλά αυτό το ίδιο το πρωί, απλώς το "εσπέρας κόπτεται και ξηραίνεται" (εδ. 6). Δεν είναι πράγματι έτσι η ανθρώπινη ζωή; Πόσο διαρκεί η ικμάδα και η φυσική ωραιότητα;
7 Επειδή, στην οργή σου εκλείπουμε, και στον θυμό σου ταραζόμαστε.
8 Έβαλες τις ανομίες μας μπροστά σου, τις κρυφές πτυχές μας στο φως τού προσώπου σου.
9 Επειδή, όλες οι ημέρες μας παρέρχονται στην οργή σου διατρέχουμε τα χρόνια μας σαν διανόημα.
Είναι η ανθρώπινη αμαρτία και η συνεχής αμετανοησία του ανθρώπου που προκαλεί την οργή του Θεού: "Διότι εκλείπομεν εν τη οργή σου, και εν τω θυμώ σου ταραττόμεθα". Ο οφθαλμός του Κυρίου δεν εξετάζει επιφανειακά την ανθρώπινη ζωή. Τα "πάντα είναι γυμνά και τετραχηλισμένα στα μάτια Του" (Εβραίους Δ/4: 13) και "σ' Αυτόν θα δώσουμε λόγο". Ο Μωυσής διακρίνει την αμαρτωλότητα του λαού του, που συμπεριλαμβάνει και τον εαυτό του, "έθεσας τας ανομίας ημών ενώπιόν σου, τα κρύφια ημών εις το φως του προσώπου σου" (εδ. 8). Ο άνθρωπος είναι ικανός να κρύψει τον πραγματικό εαυτό του από όλους ανθρώπους, όμως πώς είναι δυνατόν να ξεφύγει από το άγρυπνο μάτι του Κυρίου; Ο προφήτης "Ζαχαρίας" (Δ/4: 10) χρησιμοποιεί μια πολύ δυνατή έκφραση "οι επτά εκείνοι οφθαλμοί του Κυρίου, οι περιτρέχοντες δια πάσης της γης".
Έτσι μέσα σ' αυτή την κατάσταση της ανθρώπινης αποστασίας και ανομίας βρίσκεται ο άνθρωπος αποκομμένος από τη ζωή του Θεού, μέτοχος του θανάτου. Ακόμη και από τη στιγμή της φυσικής του σύλληψης είναι φορτισμένος με τα στοιχεία του πόνου, της θνητότητας, της φθοράς.
"πάσαι αι ημέραι ημών παρέρχονται εν τη οργή σου...".
"Πάσαι αι ημέραι" - όχι ορισμένες - αλλά η κάθε ημέρα - και η πιο όμορφη και ευτυχισμένη έχει και το κρυφό, πικρό της δάκρυ. Κάποιος κίνδυνος, κάποια αδιόρατη, φευγαλέα ίσως, απειλή καραδοκεί. Οι ημέρες, οι μήνες, τα χρόνια περνούν με τόση ταχύτητα: "διατρέχομεν τα έτη ημών ως διανόημα" (εδ. 9). Καθώς τα χρόνια διαδέχονται το ένα το άλλο, τόσο συχνά διερωτάται ο άνθρωπος: Είναι δυνατόν τόσο γρήγορα να πέρασαν τα 20, τα 30, τα 50, τα 80 χρόνια; Ναι περνούν σαν διανόημα, σαν μια γρήγορη φευγαλέα σκέψη.
10. Οι ημέρες τής ζωής μας είναι ουσιαστικά 70 χρόνια, και αν είμαστε σε ευρωστία, 80 χρόνια, όμως, και το καλύτερο μέρος τους είναι κόπος και πόνος, επειδή γρήγορα παρέρχεται, και εμείς πετάμε.
Βλέπουμε ανθρώπους να φθάνουν τα 70 η και τα 80 χρόνια. Κάνοντας μια αναδρομή διαπιστώνει κανείς ότι η ζωή τους ήταν κούραση, πόνος, κόπος. Δυστυχώς αυτό είναι το συμπέρασμα για την ανθρώπινη ζωή. Όχι μόνο τα χρόνια του γήρατος, τα "εβδομήκοντα" ή τα "ογδοήκοντα" ανήκουν σ' αυτή την κατηγορία, αλλά ακόμη και εκείνα τα χρόνια της βρεφικής, της παιδικής ηλικίας (ας θυμηθούμε τις παιδικές ασθένειες), της εφηβικής (τα έντονα προβλήματα της εφηβείας), της νεανικής (την αβεβαιότητα της επαγγελματικής και οικογενειακής αποκαταστάσεως), της ώριμης ηλικίας (με τον συνεχή αγώνα επαγγελματικής επιτυχίας και επιβραβεύσεως, κ.ο.κ.), της γεροντικής ηλικίας (με την αυξανομένη επισώρευση προβλημάτων υγείας). Σαν επωδός, σε κάθε φάση, θα πρέπει να έρχονται: "... και το καλύτερο μέρος αυτών είναι κόπος και πόνος... και ημείς πετώμεν".
Ας θυμηθούμε τη συνομιλία που είχε ο Ιακώβ (Ισραήλ) με τον Φαραώ.
7 Εισήγαγε δε ο Ιωσήφ Ιακώβ τον πατέρα αυτού και παρέστησεν αυτόν ενώπιον του Φαραώ και ευλόγησεν ο Ιακώβ τον Φαραώ.
8 Και είπεν ο Φαραώ προς τον Ιακώβ, Ως πόσαι είναι αι ημέραι των ετών της ζωής σου;
9 Και ο Ιακώβ είπε προς τον Φαραώ, Αι ημέραι των ετών της παροικίας μου είναι εκατόν τριάκοντα έτη ολίγαι και κακαί υπήρξαν αι ημέραι των ετών της ζωής μου. Λίγες και κακές είναι οι ημέρες του ανθρώπου πάνω στη γη.
11. Ποιος γνωρίζει τη δύναμη της οργής σου, και του θυμού σου, ανάλογα με τον φόβο σου;
Ο πιστός άνθρωπος θα πρέπει να στέκεται με θαυμασμό και σεβασμό (φόβο) μπροστά στη δύναμη του Θεού. Καθημερινά βλέπουμε τον άνθρωπο να ζει μέσα στο άγχος, την κούραση, την απογοήτευση, τη θλίψη. Αιτία όλων είναι η κακή σχέση μας με το Θεό και το θέλημά Του. Άραγε πόσοι αναγνωρίζουν τη δύναμη του Θεού και αισθάνονται την ανάγκη μετάνοιας, μεταστροφής, αλλαγής πορείας, συμμόρφωσης με το θέλημά Του;
12. Δίδαξέ μας να μετράμε έτσι τις ημέρες μας, ώστε να προσκολλούμε τις καρδιές μας στη σοφία.
Η περικοπή αυτή έρχεται να μας θυμίσει τη μεγάλη σημασία του χρόνου: Οι ημέρες της ζωής μας, όταν σπαταλώνται στην αμαρτία, την αποστασία, έξω από το θέλημα του Θεού, είναι χωρίς νόημα, χωρίς περιεχόμενο, χωρίς σκοπό. Όμως για τον άνθρωπο εκείνον, που γνώρισε τον Θεό, για εκείνον που γεύθηκε τη "σωτήρια χάρη" (επιστολή Τίτου Β/2: 10) και διδάχθηκε τη Θεία "παιδεία", για εκείνον που στην καρδιά του κατοικεί ο Χριστός δια της πίστεως (Εφεσίους Γ/3: 17), η ηλικία δε γίνεται πια αβάστακτο βάρος. Και στα νεανικά χρόνια και στην ώριμη ηλικία και στην ηλικία των "εβδομήκοντα και ογδοήκοντα", αλλά τολμώ να προσθέσω και στην ηλικία των ενενήντα και των εκατό - όταν ο Θεός το επιτρέπει - η ζωή με τη χάρη του Θεού έχει σκοπό και νόημα για υπηρεσία, για μαρτυρία, για προσευχή, έστω και εάν οι σωματικές ή και οι πνευματικές δυνάμεις ατονούν και κάμπτονται. Ας θυμηθούμε ότι ο Μωυσής όταν έγραφε αυτά τα λόγια ήταν 120 ετών και είχε αρχίσει τη θαυμαστή διακονία του όταν ήταν ήδη 80 ετών! Η προχωρημένη, λοιπόν ηλικία με τη χάρη του Θεού ας μη γίνεται πρόξενος γογγυσμού, ηττοπάθειας, μαρασμού κλπ.
Καθώς ένας καινούργιος χρόνος ξεκίνησε, καθώς ένας καινούργιος δρόμος άρχισε με 365 δύσκολες, αβέβαιες, άγνωστες στροφές, ας έρθουμε ενώπιον του Κυρίου και ας επαναλάβουμε με ευγνωμοσύνη τα λόγια του Δαβίδ στον ΡΓ/103 ψαλμό:
1 Ευλόγει, η ψυχή μου, τον Κύριον και πάντα τα εντός μου το όνομα το άγιον αυτού.
2 Ευλόγει, η ψυχή μου, τον Κύριον, και μη λησμονής πάσας τας ευεργεσίας αυτού
3 τον συγχωρούντα πάσας τας ανομίας σου τον ιατρεύοντα πάσας τας αρρωστίας σου
4 τον λυτρόνοντα εκ της φθοράς την ζωήν σου, τον στεφανούντά σε με έλεος και οικτιρμούς
5 τον χορτάζοντα εν αγαθοίς το γήράς σου η νεότης σου ανανεούται ως του αετού.
Εκείνο το «πάσας τας ευεργεσίας αυτού» αδυνατώ να το κατανοήσω, γιατί κανείς δεν μπορεί να υπολογίσει τις επεμβάσεις του Θεού μέσα στη ζωή του.
Γι’ αυτό ο Χριστιανός δε "συνταξιοδοτείται" αλλά θα πρέπει να μένει πιστός μέχρι τέλους (Ματθαίος ΚΔ/24: 13). Όσο και αδύναμος να βρεθεί, πάντα θα είναι σε θέση να προσφέρει. Ποτέ να μην ξεχνάμε την υπηρεσία την οποία είχε αναλάβει ο Επαφράς και την οποία ο Απ. Παύλος αποκαλύπτει στην επιστολή «προς Κολοσσαείς» (κεφ. Δ/4, εδ. 12). «Σας ασπάζεται ο Επαφράς, όστις είναι από σας, ο δούλος του Χριστού, πάντοτε αγωνιζόμενος διά σας εν ταις προσευχαίς, διά να σταθήτε τέλειοι και πλήρεις εις παν θέλημα του Θεού». Αλήθεια πόσο με συγκινεί τούτη η υπηρεσία του Επαφρά! Ήταν αγωνιστής της προσευχής, προσευχόταν για τους αδελφούς του. Ας μην τα ξεχάσουμε ούτε στιγμή τούτα τα λόγια μέσα στο χρόνο που άρχισε. Πρόκειται για μια μεγάλη υπηρεσία που είναι απόλυτα σύμφωνη με το λόγο του Θεού.
Ενώ το πρώτο μέρος του ψαλμού (εδ. 1) παρουσιάζει το Θεό ως την πηγή της αναπαύσεως και το δεύτερο μέρος (εδ. 7) Τον παρουσιάζει ως την πηγή της κρίσεως και της οργής, το τρίτο αυτό μέρος (εδ. 13) παρουσιάζει το Θεό ως την πηγή του Ελέους για όποιον άνθρωπο πραγματικά μετανοήσει και επικαλεστεί το Έλεός του μέσα στη ζωή του.
Επικαλείται ο Μωυσής το Έλεος του Θεού. Είναι μια έκκληση γεμάτη πάθος, ικεσία και πίστη. Είναι μια κραυγή εκζητήσεως του Θείου Ελέους: "Επίστρεψον, Κύριε εώς πότε;...". Ζητάει από τον Κύριο να στρέψει το πρόσωπόν Του με συγκατάβαση. Πώς είναι δυνατόν τούτο; Ο Μωυσής έχει μια εσωτερική πληροφόρηση από το Πνεύμα του Θεού, ότι ο Θεός έχει ένα σχέδιο λυτρώσεως του ανθρώπου από την αμαρτία. Διερωτάται όμως πώς θα γίνει αυτό και πότε τούτο θα πραγματοποιηθεί: "έως πότε;". Η προσδοκία της έλευσης του Σωτήρος Χριστού φωλιάζει στην καρδιά του καθώς ατενίζει το Έλεος του Θεού: "γίνου ίλεως εις τους δούλους σου" (εδ. 13). Ο Μωυσής πρόκειται σύντομα ν' αναχωρήσει, όμως η καρδιά του μένει με το λαό του, αυτούς σκέπτεται, γι' αυτούς προσεύχεται. Ο Απ. Παύλος αιώνες αργότερα προσεύχεται για τον λαό του επίσης και γράφει: «η επιθυμία τής καρδιάς μου, και η δέησή μου προς τον Θεό υπέρ του Ισραήλ, είναι για τη σωτηρία τους» (Ρωμαίους Ι/10: 1).
Αποβλέπει, όμως, ο Μωυσής σε μια πλήρη έκχυση του Θείου Ελέους, σ' ένα μέτρο που υπερβαίνει κάθε ανθρώπινη σκέψη: "Χόρτασον ημάς του ελέους σου από πρωίας και θέλομεν αγάλεσθαι και εφραίνεσθαι κατά πάσας τας ημέρας ημών" (εδ. 15). Το έθνος αυτό επρόκειτο να απολαύσει πλούσιες ευλογίες με αποκορύφωση την ένδοξη βασιλεία του Δαβίδ. Όμως, προφητικά τα παραπάνω λόγια θα πραγματοποιούντο μέσω Εκείνου που θα γεννιόταν "εκ σπέρματος Δαβίδ" και στον Οποίο "παν γόνυ κάμψη επουρανίων και επιγείων και καταχθονίων και πάσα γλώσσα εξομολογήσηται ότι τον Κύριο Ιησού Χριστό εις δόξαν Θεού πατρός" (Φιλιππησίους Β/2 : 10).
Ο χορτασμός του προηγουμένου εδαφίου συμπληρώνεται με μία ανάλογη έκφραση: "Εύφρανον ημάς αντί των ημερών καθ' άς έθλιψας ημάς, των ετών καθ' ά είδομεν κακά" (εδ. 15). Το κακό αμαρτωλό παρελθόν μας ας λησμονηθεί μπροστά στη σωτηρία που προσφέρει ο Κύριος. Ο Θεός καλεί και σήμερα τον άνθρωπο «έλθετε τώρα, και ας διαδικασθώμεν, λέγει Κύριος εάν αι αμαρτίαι σας ήναι ως το πορφυρούν, θέλουσι γείνει λευκαί ως χιών, εάν ήναι ερυθραί ως κόκκινον, θέλουσι γείνει ως λευκόν μαλλίον» (Ησαΐας Α/1: 18). Στο βιβλίο του προφήτη "Μιχαία" αναφέρεται: «θέλεις ρίψει πάσας τας αμαρτίας αυτών εις τα βάθη της θαλάσσης» (Μιχαίας Ζ/7 : 19).
Στα τελευταία εδάφια ο Μωυσής στρέφεται με ιδιαίτερη έμφαση στον τελικό προορισμό του Θείου Έργου ανάμεσα στο λαό Του. "Ας γείνη το έργον σου φανερόν εις τους δούλους σου..." (εδ. 16). Ο λαός, χωρίς αμφιβολία, είχε δει τις θαυμαστές θείες επεμβάσεις τα τελευταία αυτά σαράντα χρόνια. Όμως πόσο συχνά τις είχε λησμονήσει και είχε αποστατήσει και απομακρυνθεί από το Θεό.
Καθώς προχωρεί τώρα ο Μωυσής στην ολοκλήρωση του Ψαλμού προσεύχεται ο λαός αυτός να έρθει σε μεγαλύτερη κατανόηση του Έργου του Θεού και ζητά το Άγιον Πνεύμα να φωτίσει το νουν του λαού, να ανοίξουν τα πνευματικά τους μάτια, για να διακρίνει το θαυμαστό Έργο του Θεού! Εάν δεν ενεργήσει ο Θεός, τα μάτια των ανθρώπων ποτέ δεν ανοίγουν, γιατί ο εχθρός τα κρατάει κλειστά μέσα στην άγνοια του Λόγου, την αγνωσία Θεού.
Τούτος ο ψαλμός συνδέεται με μία επαγγελία προς τα παιδιά μας: "και η δόξα σου εις τους υιούς αυτών". Τι θαυμαστή επαγγελία! Ο Πέτρος στην ομιλία του την ημέρα της Πεντηκοστής το διακήρυξε: «η υπόσχεση είναι προς εσάς και προς τα παιδιά σας, και προς όλους εκείνους που είναι μακριά, όσους θα προσκαλέσει ο Κύριος ο Θεός μας». (Πράξεις Β/2: 39).
Έτσι θα πειραματισθούν την αγαθότητα, την αγάπη του Θεού για τον κάθε άνθρωπο: "και ας είναι η λαμπρότης Κυρίου του Θεού ημών εφ' ημάς" (εδ. 17). Είναι η τελευταία ευλογία που δίνει ο Μωυσής στο λαό Του, ο λαός του Θεού να φέρει τα δείγματα, τα χαρακτηριστικά, τα πειστήρια της δύναμης του Θεού. Να είναι λαός πρότυπο που θα δείχνει την ωραιότητα, την αγιότητα, τη λαμπρότητα του ουρανού μέσα στο περιβάλλον του στην καθημερινή του ζωή: "και το έργον των χειρών ημών, το έργον των χειρών ημών στερέωνε αυτό". Αυτή η λαμπρότητα θα έπρεπε να εκδηλώνεται όχι σε μια απόκοσμη, ατομιστική απομόνωση, όχι σε μία απομόνωση από τη ζωή, τον αγώνα της, τα καθημερινά της προβλήματα, αλλά με μια ενεργό, αποτελεσματική, δραστήρια ενεργοποίηση. Και τούτο το έργο των "χειρών ημών", για να έχει αποτελέσματα στη ζωή μας, θα πρέπει να κατευθύνεται από το Πνεύμα το Άγιο του Θεού. Είναι ο ίδιος ο Θεός που θα στερεώσει τούτο το Έργο: "στερέωνε αυτό".
Έτσι καθώς μπήκαμε σε έναν καινούργιο χρόνο, εύχομαι σε όλους η προσευχή αυτή του Μωυσή που έγινε πριν από 3.500 περίπου χρόνια να φέρει αναζωογόνηση στην πνευματική μας ζωή, ώστε να διακηρύξουμε το Ευαγγέλιο όχι με ωραία λόγια, αλλά με την πρακτική καθημερινή μας ζωή για τη δόξα του Θεού και για τη σωτηρία πολύτιμων αθανάτων ψυχών. ---
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου